Το λογοτεχνικό αριστούργημα του Ανδρέα Καρκαβίτσα «Ο Ζητιάνος», μέσα από τις σελίδες του οποίου αποτυπώνεται η ζωή στον θεσσαλικό κάμπο τη δεκαετία του 1880, έγινε ένα εντυπωσιακό κόμικ.
Η «μεταμόρφωση» του βιβλίου σε κόμικ, πραγματοποιήθηκε από τον εικονογράφο Kanellos Cob και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Polaris.
Το βιβλίο του Καρκαβίτσα έχει διαβαστεί από χιλιάδες αναγνώστες κατά το παρελθόν, ενώ ακόμη και σήμερα τα μηνύματα που εκπέμπει είναι επίκαιρα και σύγχρονα. Άλλωστε, οι κοινωνικές ανισότητες, η εξουσία, το κυνήγι του κέρδους και η εκμετάλλευση των αδυνάτων παραμένουν και σήμερα, παρά τις διαφοροποιήσεις που υπάρχουν σε σχέση με εκείνη την εποχή.
Η «σκοτεινή» νουβέλα του Καρκαβίτσα, πραγματεύεται την ζωή στην ελληνική ύπαιθρο και συγκεκριμένα στην Θεσσαλία την περίοδο όπου διατηρούταν ακόμη τα κατάλοιπα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, ενώ κυριαρχούσε η φτώχεια η δυστυχία, και η αμορφωσιά σε μεγάλη μερίδα του πληθυσμού.
«Ο Ζητιάνος» είναι η ιστορία του επαγγελματία επαίτη Τζιριτόκωστα που φτάνει στο Νυχτερέμι της Λάρισας (σημερινός Παλαιόπυργος Λάρισας) και προσεγγίζει τους κατοίκους του χωριού με σκοπό το κέρδος. Απατεώνας, πονηρός και τυχοδιώκτης. Εκμεταλλεύεται την άγνοια, την αμορφωσιά, τις δεισιδαιμονίες των κατοίκων, χειραγωγεί με τον χειρότερο τρόπο τους πάντες, παίζει με τις επιθυμίες τους και τους οδηγεί στην καταστροφή.
Αξίζει να σημειωθεί πως το βιβλίο του Ανδρέα Καρκαβίτσα ο «Ζητιάνος» γράφτηκε το 1897. Με αυτόν τον τρόπο, ο Καρκαβίτσας προβάλλει τη φθορά της εποχής και ενός κόσμου στον οποίο επικρατούσαν οι επιτήδειοι και οι ισχυροί, προβάλλοντας ουσιαστικά το αντίθετο, δηλαδή την πρόοδο που μπορεί να προσφέρει η γνώση, η μόρφωση και η ανάπτυξη της ανθρώπινης υπόστασης. Κόντρα στα αρχέγονα ένστικτα και στην κυριαρχία του κέρδους, ο Καρκαβίτσας με αυτό το βιβλίο ουσιαστικά δείχνει την ανάγκη η κοινωνία να τραβήξει έναν άλλο δρόμο.
Η LarissaPress.gr συνομίλησε με τον δημιουργό του κόμικ, Kanellos Cob για το έργο του, το τρόπο που έχτισε το κόμικ, τις δυσκολίες που συνάντησε αλλά και την δική του ματιά πάνω στο έργο του Καρκαβίτσα. Σημειώνεται πως ο Kanellos Cob ζει στη Γαλλία και συγκεκριμένα στη Λυών όπου και εργάζεται στην παραγωγή κόμικ αλλά και ως εικονογράφος σε περιοδικά και άλλα έντυπα.
Όπως είπε, o Kanellos Cob, διαβάζοντας ξανά και ξανά το βιβλίο αυτό, μπορεί ο καθένας να κάνει πολλούς παραλληλισμούς. Μεταξύ άλλων, σημείωσε πως ο Καρκαβίτσας κατέγραφε όλα αυτά που γινόταν στην εποχή του, αλλά ταυτόχρονα στεκόταν κριτικός απέναντι στα κοινωνικά δεδομένα, δείχνοντας ότι «αντιπαθούσε και την άρχουσα τάξη, αλλά και την περιθωριοποιημένη (λούμπεν) φτωχή τάξη εκείνης της εποχής.
Ο Kanellos Cob ανέφερε επίσης πως «ο Ζητιάνος» ως χαρακτήρας του βιβλίου είναι ένα πρόσωπο που μπορεί να μεταμορφωθεί και να αλλάξει πολλά πρόσωπα, καθώς αποτυπώνει μια ολόκληρη αντίληψη που κρύβεται από πίσω.
«Τα πρόσωπα που μπορεί να δώσει κανείς στον «Ζητιάνο» είναι πάρα πολλά. Για μένα ο «Ζητιάνος» συμβολίζει το κεφάλαιο, με τη έννοια ότι μπορεί να πάρει οποιαδήποτε μορφή χωρίς να έχει καμία ηθική, με μόνο σκοπό το κέρδος. Κάνοντας ένα παραλληλισμό θα σου πω ότι το κεφάλαιο είναι ικανό να δεχτεί πχ την ομοφυλοφιλία από την στιγμή που βλέπει ένα target group το οποίο μπορεί να του προσφέρει κέρδος. «Ο Ζητιάνος» λοιπόν μπορεί και παίρνει την μορφή ενός μάγου, ενός κακομοίρη, ενός εξορκιστή και κάνει τα πάντα για να αποκτήσει την απόλυτη εξουσία» σημείωσε.
Ειδική αναφορά έκανε ο Kanellos Cob σε εκείνη την μερίδα ανθρώπων που ανήκουν στις φτωχότερες κοινωνικές ομάδες, αλλά ονειρεύονται να γίνουν σαν την άρχουσα τάξη, προκαλώντας κακό στους άλλους. «Είναι σημαντικό να τονιστεί πως η έλλειψη της μόρφωσης, καθώς και η άγνοια που υπάρχει σχετικά τα αίτια που είναι υπεύθυνα για τις κοινωνικές ανισότητες, οδηγούν πολλές φορές τους ανθρώπους των κατώτερων τάξεων να κάνουν ακόμη και κακό στους ανθρώπους της ίδιας τάξης, μόνο και μόνο γιατί σιχαίνονται την τάξη που ανήκουν» τόνισε.
Μεταξύ άλλων ο Kanellos Cob, αναφέρθηκε στον τρόπο που «χτίστηκε» το κόμικ, σημειώνοντας πως η μεταφορά έγινε μετά από διάβασμα σε βάθος του κειμένου ώστε να καταφέρει να δημιουργήσει τις κατάλληλες εικόνες. «Το δύσκολο ήταν να οραματιστώ στην αρχή για να δουλέψω ένα κόμικ 120 σελίδων. Η δυσκολία βρισκόταν στο χτίσιμο των διαλόγων και της διήγησης, καθώς δεν τους πείραξα σχεδόν καθόλου από το πρωτότυπο κείμενο» είπε.
Επίσης μίλησε για την κατάσταση που επικρατεί στο επάγγελμα στη Γαλλία λέγοντας ότι το επάγγελμα αυτό είναι περισσότερο αναγνωρισμένο απ’ ότι στην Ελλάδα, αλλά παραμένει αρκετά κακοπληρωμένο και επισφαλή.
Τέλος, μιλώντας για τον τρόπο που συνέλεξε το υλικό της έρευνας, είπε ότι συγκεντρώθηκε από βιβλία που του έστειλε ο Εκδοτικός Οίκος, από φωτογραφίες, από διάφορες πληροφορίες που του διοχέτευσαν φίλοι για τις περιοχές αυτές, αλλά και από το διαδίκτυο.
Αξίζει να επισημανθεί πως ο «Ζητιάνος» του Καρκαβίτσα είναι το τρίτο κόμικ της σειράς «Νεοελληνική Πεζογραφία σε Γκράφικ Νόβελ», που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Polaris».
Ο «Ερωτόκριτος» και τα «Μυστικά του Βάλτου» άνοιξαν τον δρόμο, καθώς ήταν τα δύο πρώτα λογοτεχνικά έργα που έγιναν κόμικς, μεταφράστηκαν σε άλλες γλώσσες, βραβεύτηκαν και έδωσαν την ευκαιρία σε ένα νεανικό κοινό να έρθει σε επαφή μαζί τους.
