Είναι μαχητής. Είναι σώφρων. Είναι ευαίσθητος.
Ένας πνευματικός άνθρωπος που αγρυπνά και ονειρεύεται
μιαν άλλη κοινωνία, φωτεινή, αλληλέγγυα, ελπιδοφόρα.
Τα κείμενά του – άλλοτε ψιθυρίζοντα και άλλοτε κραυγάζοντα –
θέλουν ν’ ανατρέψουν τον κοινωνικό εφησυχασμό,
προσβλέποντας σ’ ένα καλύτερο κόσμο…
Κώστας Θερμογιάννης: «Η εφεύρεση του ανθρώπου»
Εκδόσεις ΕΛΚΥΣΤΗΣ
Ο Κώστας Θερμογιάννης είναι Λαμιώτης. Πριν χρόνια αποπειράθηκε να δημιουργήσει έναν ηλεκτρονικό χώρο προβληματισμού. Του έδωσε το όνομα «τοβιβλίο.net», εγχείρημα το οποίο πέτυχε και συγκέντρωσε γύρω του μια ομάδα αξιόλογων ανθρώπων με πολλές ευαισθησίες για την λογοτεχνία, τον σύγχρονο στοχασμό, την ανησυχία μιας άλλης κοινωνίας. Άρθρα του περιέχονται στο βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε, με τίτλο «Η εφεύρεση του ανθρώπου», ιδιαίτερα καλαίσθητου σχεδιαστικά.
Ο τίτλος παραπέμπει στη δημιουργία ενός άλλου ανθρώπου, αυτού που δεν υπάρχει, αλλά θα πρέπει να υπάρξει για να μπορούμε να ελπίζουμε σε μια κοινωνία διαφορετική, μια κοινωνία που έχουμε ανάγκη, για να μην νιώθουμε ναυαγοί.
48 μικρά κείμενα μεγάλης ευαισθησίας, που πηγάζουν όλα τους από την επικαιρότητα και κρούουν την πόρτα μας με την προσδοκία της δημιουργίας μιας άλλης προοπτικής, περισσότερο χρήσιμης στην καθημερινότητά μας.
Πρώτο του κείμενο ένας στοχασμός σε δυο σημεία, που πλέον σημαδεύουν την ζωή μας και θα τη συνοδεύουν ποιος ξέρει για πόσα χρόνια. Είναι το «e» και το «i». Άγνωστα πλήρως πριν κάποια χρόνια, απαραίτητα όσο η ανάσα μας πλέον. Τα «e-mail», «e-shops», «e-radio», «e-food» και τα «iPhone», «i-bank», «ibooks» χ’ερι με χέρι με την «e-μοναξιά μας», αλλά και την «i-απόγνωσή μας».
Γράφει ο Κώστας Θερμογιάννης:
«Το σώμα κάθεται μπροστά στη μηχανή για να δουλέψει και η ψυχή πίσω από το παράθυρο ονειρεύεται μέρες χαμογελαστές. Δύσκολα στις μέρες μας σώμα και ψυχή να βρίσκονται στο ίδιο σημείο. Αλλοιώθηκε και το μέσα μας πια. Τρέχουμε κάθε μέρα ολοένα και πιο γρήγορα, μα οι συγκινήσεις θέλουν τον χρόνο τους, γι’ αυτό δεν χωράνε πια στη ζωή μας. Κάποτε κάθε ξημέρωμα ήταν και μια καινούργια μέρα. Σήμερα κάθε ξημέρωμα είναι μια σφαίρα στο όπλο της αυτοχειρίας μας! Αυτοκτονούμε σε i–δόσεις, λίγο – λίγο, για να έχει διάρκεια η ηδονή της e–αυτοκαταστροφής μας…»
Φιλοσοφεί ο Κώστας Θερμογιάννης, όχι για να δώσει απαντήσεις, αλλά για να καταθέσει διαπιστώσεις. Τα κείμενά του είναι ένας καθρέφτης, στον οποίο όταν κοιταζόμαστε δεν βλέπουμε αυτό που φαινόμαστε, αλλά αυτό μου είμαστε κάτω από το δέρμα και τα οστά τού κρανίου.
«…Τι διδάσκει ο Έλληνας στα παιδιά του; Ποια είναι η Παιδεία που τους δίνει; Πού είναι το κάλλος, σε ποιο μάθημα είναι κρυμμένο; Πού είναι η συνύπαρξη, σε ποια ύλη διδακτέα εδρεύει; Πού είναι η πόλη και η πολιτική; Πού ο σεβασμός; Πού οι τέχνες; Τι είναι εκείνο που θα κάνει τον μαθητή τού σήμερα να σηκώσει τα μάτια τις ξάστερες νύχτες για να θαυμάσει τον ουρανό, αφήνοντας το πνεύμα του ν’ αρμενίσει ψάχνοντας το ατελεύτητο πέλαγος της φαντασίας; Τι είναι εκείνο που θα τον ωθήσει να γίνει καλύτερος; Ένα ψυχρό εικοσάρι πάνω στον έλεγχο της επίδοσης δε δημιουργεί σκεπτόμενους πολίτες αλλά παπαγάλους μιμητές. Η ευθύνη της κοινωνίας στις μέρες μας είναι μεγάλη, η ευθύνη είναι δική μας, μας βαραίνει όλους και με την αδιαφορία ή την ανοχή μας οδηγούμαστε στην κατάλυση της ταυτότητάς μας και στην αποποίηση της ιστορικής μας ευθύνης, εκείνης που περικλείεται σε μια από τις πιο βαριές λέξεις του λεξικού, της Ελληνικότητας. Με μέθοδο και πολύ καλή οργάνωση, παραχωρούμε και ανταλλάσσουμε την αυθεντικότητά μας με χάντρες και καθρεφτάκια χωρίς καμιάν αξία…»
Αυτός είναι ο Θερμογιάννης. Ένα κράμα ρεαλισμού και μελαγχολίας. Μια φωνή που έρχεται μέσα από την συνείδηση της βαθύτερης αγωνίας μας. Ένας μοναχικός πολίτης που αρνείται την ισοπέδωση. Και μάχεται με τα όπλα που διαθέτει, δίνοντας απαντήσεις στα ερωτήματα των ανεγκέφαλων που συχνά πυκνά ρωτούν «τι κάνουν οι πνευματικοί άνθρωποι;», «πού βρίσκονται οι διανοούμενοι». Οι πνευματικοί άνθρωποι είναι εδώ, οι διανοούμενοι γράφουν, φωνάζουν. Οι δέκτες απουσιάζουν, τυφλοί, κωφοί, ούτε διαβάζουν, ούτε ακούν. Ανισόρροποι δέκτες με βαρύτατη μαλάκυνση εγκεφάλου.
Αντιγράφω: «Ζούμε ηττημένοι. Μάθαμε ν’ αντέχουμε την ήττα. Μάθαμε να αγαπάμε την ενοχή που βγαίνει μέσα από την αισιοδοξία μας! Λατρέψαμε την απαισιοδοξία γιατί μας δίνει εύκολα άλλοθι. Είναι μεγάλη παγίδα τούτα τα δυο: αισιοδοξία και απαισιοδοξία, πρέπει να μας ανησυχεί όταν νιώθουμε ή το ένα, ή το άλλο. Αλλά δεν ανησυχούμε! Δεν ανησυχούμε γιατί υπάρχουν άλλα που μας ανησυχούν περισσότερο, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στην πόρτα του άδειου ψυγείου, όπως το πολύπλοκο αύριο, που δυστυχώς έρχεται κάθε δύσκολο και αγχωμένο χάραμα, όπως το χαμόγελο που καμιά φορά αντικρίζουμε με απορία στον άνθρωπο απέναντι! Ζούμε, θαρρώ, χωρίς αισθήματα πια. Είμαστε ασυναισθηματικοί, μας βολεύει αυτό γιατί θωρακίζει προσωρινά τις αδύναμες ψυχές μας από κάθε καινούργιο κακό…»
Στέκομαι με σεβασμό απέναντι στα κείμενα του Κώστα Θερμογιάννη. Είναι ό,τι πιο μεστό, ό,τι πιο γόνιμο έχω διαβάσει τελευταία σε σχέση με το εφήμερο και τον αποπροσανατολισμό μας ως κοινωνικό σώμα.
Λάρισα, 29/01/2020
