Έχουν ειπωθεί τόσα πολλά τόσο για τον κορωνοϊό όσο και για το προσφυγικό από ειδικούς και μη, από πολλούς άσχετους και αρκετούς επικίνδυνους, που τα γεγονότα έχουν χάσει την πραγματική τους διάσταση. Έχουν ντυθεί την υποκειμενικότητα του καθενός και της καθεμιάς. Είμαστε μια χώρα σε σολιψιστική παράκρουση.
Ωστόσο, όπως κι αν ερμηνεύει ο καθένας τα γεγονότα, αυτά υπάρχουν και εξελίσσονται ανεξάρτητα από την προσωπική ανάγνωση. Υπάρχει κανείς άραγε να πληροφορήσει με αντικειμενικότητα τον κόσμο; Περιμέναμε αυτή την πληροφόρηση, καταρχάς από την συντεταγμένη πολιτεία κι ευτυχώς ήρθε τελικά, κάλλιο αργά παρά ποτέ, για το ζήτημα του κορωνοϊού από τον ίδιο τον πρωθυπουργό.
Πόσο δύσκολο ήταν να ειπωθούν αυτές οι αυτονόητες αλήθειες στην ώρα τους και να αποτραπεί το φαινόμενο να δίνει ο καθένας και η κάθε μια τις δικές του εξηγήσεις και να περισώσει έτσι από την έκθεση, κοινώς ρεζίλι, και κάποια από τα στελέχη του;
Επειδή, όμως, ως γνωστόν ¨ουδέν κακό αμιγές καλού¨ ίσως είναι μια ευκαιρία οι νεότεροι, που θεωρητικά κινδυνεύουν λιγότερο, να θυμηθούμε να προσέχουμε τους εαυτούς μας, όχι με ατομικιστική διάθεση, αλλά για να προστατεύσουμε τους ευάλωτους στον ιό συνανθρώπους μας. Να περάσουμε από το εγώ στο εμείς και να κάνουμε πράξη την ηθική της αλληλεγγύης, όπως έγραψε ένας φίλος. Ελπίζω ωστόσο ότι όταν με το καλό περάσει η πανδημία, δεν θα χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι για να δικαιολογηθούν διάφορες καταστάσεις σε κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό επίπεδο …
Εκκρεμεί, και μάλλον θα συνεχίσει να εκκρεμεί, η πληροφόρηση για το δεύτερο μεγάλο θέμα, το προσφυγικό – μεταναστευτικό.
Το φαινόμενο των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών ή έστω των απλών μετακινήσεων των ανθρώπων ,είναι γεγονός απόλυτο κι αυτή είναι μια πραγματικότητα που είτε μας αρέσει είτε όχι, υπάρχει, υπήρχε και θα υπάρχει. Προφανώς έχει ενδιαφέρον , ή έστω θα έπρεπε, να αντιλαμβανόμαστε, όλοι οι πολίτες, το πλαίσιο αναφοράς, δηλαδή το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εκδηλώνεται, έτσι ώστε να μπορούμε να το τοποθετήσουμε στις πραγματικές του διαστάσεις, και να το ερμηνεύσουμε. Αντίστοιχα η πολιτεία να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπισή του. Η κατανόηση του ιστορικού πλαισίου και σωστή ερμηνεία των γεγονότων από κριτικά σκεπτόμενους πολίτες, εμπίπτει στην κοινωνιολογική προσέγγιση του μαθήματος της ιστορίας όταν αυτή δεν παραλείπεται για να δώσει τη θέση της στην ¨καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης¨.
Είναι ανεπίτρεπτο να γίνεται το πλαίσιο αναφοράς πεδίο προσωπικής ερμηνείας, ανόητης μπουρδολογίας στα κοινωνικά δίκτυα, επικίνδυνου ξερολισμού διαφόρων ακατάλληλων και άσχετων με όποια πολιτική ή δήθεν ειδική περιβολή κι αν παρουσιάζονται. Ψιλά γράμματα, θα μου πείτε! Μοιραία ή επίτηδες, αφήνεται ο πολίτης έρμαιο στην κάθε ανοησία, στην κάθε εσκεμμένη παραπληροφόρηση, έρμαιο στα γεωπολιτικά και συμφεροντολογικά σχέδια, στους φόβους του, στην δικαιολογημένη αγωνία του και στο προσωπικό του δίκιο που γίνεται όπλο και άδικο για τον άλλο.
Θα καθίσει ο νησιώτης να σκεφτεί το ιστορικό πλαίσιο; αυτός που αντιμετωπίζει κρίση ταυτότητας, αφού τη μια μέρα βραβεύεται για την αλληλεγγύη του στους κατατρεγμένους και την άλλη είναι έτοιμος να τους στείλει στον πάτο της θάλασσας όπως κάνει το λιμενικό σκάφος που διεμβολίζει λέμβο γεμάτη πρόσφυγες, παιδιά κι εγκυμονούσες γυναίκες ; Ο νησιώτης που από τη μια ψηφίζει αυτούς που του τάξανε αποσυμφόρηση και μετά τους αποδοκιμάζει γιατί τον γέμισαν συμφορές; Δεν τον ενδιαφέρει το ιστορικό πλαίσιο. Θέλει λύση στο πρόβλημά του και τη θέλει τώρα. Κι αφού η κυβέρνηση δεν έχει τη λύση θα πάρει τον νόμο στα χέρια του και θα τον χρησιμοποιήσει όπως τον βολεύει. Εξάλλου είναι και επίσημη τακτική…
Θα καθίσει ο φοβισμένος πολίτης να σκεφτεί το ιστορικό πλαίσιο, όταν του φαίνεται πιο εύκολο να τους κλείσει σε στρατόπεδα συγκέντρωσης; Μα μπορεί ο άνθρωπος να ζήσει μαντρωμένος; Ειδικά αυτός που δεν έχει να χάσει παρά μόνο την δυνατότητα ν’ αναπνέει, αφού όλα τ’ άλλα που συνιστούν τη ζωή, όπως πατρίδα, σπίτι, οικογένεια, φίλοι, τα έχει ήδη χάσει. Ο άνθρωπος που «φυλακίζεται» από αυτούς που τα έχουν όλα, νιώθει την αδικία στο πετσί του και το άδικο κάνει τον άνθρωπο θεριό…
Θα καθίσει το φανταράκι, που έχει απέναντί του, εξαγριωμένους πρόσφυγες, μετανάστες, γυναίκες και μικρά παιδιά να κλαίνε από τα δακρυγόνα ή από τον φόβο, ή από την απελπισία, να σκεφτεί το ιστορικό πλαίσιο, όταν του δίνουν το όπλο στο χέρι; τι να πρωτοσκεφτεί; τον δικό του φόβο; τον φόβο των απέναντι; τους παππούδες του που ίσως κάποτε ήταν στη θέση των απέναντι; το κορίτσι του; κι αν σκοτώσει άνθρωπο; Γιατί οι απέναντι, στην πλειονότητά τους, είναι άνθρωποι παρά την προσπάθεια που κάνουν κάποιοι να τους παρομοιάσουν με τέρατα…
Αν τα κράτη διοικούνταν από Ανθρώπους κι όχι συμφέροντα, αν δεν χρησιμοποιούσαν τους ανθρώπους ως εργαλεία, θα καθόντουσαν να βρούνε μια λύση, να μοιραστούν το πρόβλημα και να δώσουν μια ευκαιρία σε όσους από τους πρόσφυγες και μετανάστες, θέλουν να κάνουν μια νέα αρχή. Αυτό θα ήταν όφελος για όλη την ανθρωπότητα. Αλλά αυτό θα γινόταν αν ήθελαν να λέγονται Άνθρωποι.