Γράφει η Μαίρη Σοφιανοπούλου – Πετρουλάκη
Μεγάλη Εβδομάδα κι ο πλανήτης μας δοκιμάζεται, ακόμα μια φορά! Το ανθρώπινο στοιχείο του στο μάτι τού κυκλώνα. Τα νοσοκομεία μπλοκάρουν! Η αλήθεια των γεγονότων σοκάρει…
Ένας σπαραχτικός Απρίλης!
Δίχως να μπορούμε άμεσα να ‘‘γευτούμε’’ την ζωηφόρο άνοιξη! Να μεταλάβουμε των αχράντων Παθών διαζώσης!
Μεγάλη Εβδομάδα!
Γνωστή και ως «άπρακτος εβδομάς», ή εβδομάδα αυστηρής νηστείας. Κάθε της μέρα αφιερωμένη και σε κάποιο επιμέρους επεισόδιο των Παθών. Ακολουθίες, τροπάρια, υμνολογίες, εσπερινοί, περιφορά, προσευχές… Ο εσπερινός τών Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων, το μυστήριο του Ευχελαίου και η ακολουθία τού Νιπτήρα, ο Όρθρος τής Μεγάλης Πέμπτης, ο Μυστικός Δείπνος, η μετάλειψη της Αγίας Κοινωνίας, η ανάγνωση περικοπών, ο Επιτάφιος Θρήνος, το δοξαστικό εωθινό τής Αναστάσεως. Και όλα τελούμενα με αρχαιοπρέπεια, κατάνυξη, σεβασμό και λαμπρότητα!
Μέρες θρήνου η Μεγάλη Εβδομάδα, και φέτος δεν έχει ίαση!… Μήτε θα συμμετάσχουμε στα κοινοτικά δρώμενα της εκκλησίας.
«Άραγες νά ‘ναι η μοναξιά σ’ όλους τους κόσμους η ίδια;»
( Οδυσσέας Ελύτης, ‘‘Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου’’).
Εφέτος, ο Απρίλης, ολάκερος πενθεί! Κι ολάκερη η Γη! Άηχα κλάματα κι ο αέρας σώνεται…
Ετοιμόρροπη κι η Άνοιξη… και η ευθύνη πού ν’ αποδοθεί;
Τα όνειρα ξεγυμνώθηκαν, δίχως προοπτική…
Ακόμα κι αυτά αναριγούν στην εικόνα τών εφτασφράγιστων φερέτρων. Και στο βαθυκούραστο βλέμμα ιατρών και νοσηλευτών, που ‘‘εξομολογείται’’ μονάχα με δάκρυα κι απόγνωση. Ένα βλέμμα που ταράζει ακόμα και τάφους…
«Μη μ’ ερωτάς• το ανέκφραστον
μυστήριον του θανάτου
μην ερευνάς…»
( Ανδρέας Κάλβος: Ωδή ΙΙΙ – Εις θάνατον)
Οι σχέσεις πιο ελεγμένες από ποτέ! Και σχέσεις κάποιες σε τεντωμένο σχοινί. Λες κι εγκαταλείφθηκαν στο περιθώριο αναίτια! Οι μέρες δακρύζουν, με την ελπίδα να μειδιά, κι οι νύχτες σείονται βουβές.
Και οι εκατόμβες των νεκρών…
Τα θύματα ενός αόρατου εχθρού, που δεν προλαβαίνουν να ταφούν κι ο χώρος που τους αναλογεί ανέκφραστος, σχεδόν ανύπαρκτος…
Μυρίζει ο θάνατος τούτη την άνοιξη. Πρώιμος, μαζικός, με την παγωμένη ένδειξη του κατεπείγοντος… Με το σάστισμα του τραγικά απροσδόκητου! Σαν πειρατής Αγαρηνός ο χάρος!
Οι νεκροί… δίχως το μιλητικό άγγιγμα των αγαπημένων τους και την παρατεταμένη μοναξιά των δακρύων. Οι νεκροί τούτης της άνοιξης δεν ντύθηκαν ως τους άρμοζε. Δεν στολίστηκαν με τις μοσχοβολιές τών ανθισμένων κήπων και δεν ξεπροβοδίστηκαν από την οικογένειά τους στο ταξίδι τους για «τόπον χλοερό, τόπον αναπαύσεως…»
Οι νεκροί τούτης της άνοιξης τυλίχτηκαν με ‘‘στολές’’ και σφραγίστηκαν, έχοντες για κατευόδιο αναπνευστήρες και πλαστικές ανάσες…
Χριστέ μου, μακάριοι στην αγκαλιά σου!
«Εδώ σίγα• κοιμώνται
των αγίων τα λείψανα•
σίγα εδώ, μη ταράξης
την ιεράν ανάπαυσιν
των τεθνημένων».
(Ανδρέας Κάλβος: Ωδή ΙΙΙ – Εις θάνατον)
Μάννα, πατέρα, γιέ μου, μιλήστε μου…
Πείτε μου για τούτο, σε σας, το αδιάκοπο πήγαινε – έλα, για το θείο και το ανθρώπινο…
Πείτε μου αν εσείς, τουλάχιστον, καλωσορίζετε τούτες τις αποκαθαρμένες ψυχές…
Πόσο παράδοξο, πόσο παράλογο θεωρείτε το ότι ακουμπώ πάνω σας; Και σάς εναποθέτω την αγωνία και την θλίψη μου;
«…Συνέχει πένθος τα πέρατα
το άνθος το γλυκάζον εμοί γέγονε τιθύμαλλος
Θάνατος ο διψών ημάς
εφορά με ο κρίνων τα κρύφια
ήν δε σκοτία…»
(Ρωμανός ο Μελωδός)
Μεγάλη Εβδομάδα! Και η τάξη του κόσμου διασαλευμένη… Κι εμείς σε αναμονή!
Η ιστορία του κόσμου μας στα χέρια μας! Η ζωή μας στην μη διαπραγματεύσιμη εντολή τού «ΜΕΙΝΕΤΕ ΣΠΙΤΙ»! Η δε παραβίαση εντολής προβλέπει και συνέπειες που ποικίλουν! Ερήμην των συναισθημάτων… Που καλούμαστε να τα χαλιναγωγήσουμε και να τα διατυπώσουμε με ευθύνη, αλληλεγγύη και συνέπεια! Καλούμαστε να συμπεριφερθούμε με άκρατο σεβασμό στον εαυτό μας και τους συνανθρώπους μας! Για ν’ αποκτήσει και πάλι ο κόσμος μας την δύναμη της σωφροσύνης και την ευαισθησία που του αρμόζει! Για ν’ αποκτήσει η κοινωνία μας μιαν αγωγή υψηλότερη! Την ΥΓΕΙΑ! Σωματική και ψυχοπνευματική!
Θαρρώ πως τούτη η δοκιμασία φαντάζει σαν ‘‘μεταφυσική δικαιοσύνη’’. Κάποιες στιγμές νιώθω πως γινήκαμε αδηφάγο χωνευτήρι βαυκαλιστών, υπεροπτικών και νάρκισσων ατόμων! Η τυφλή αφοσίωση στο υλικό και μόνον στοιχείο αλλοίωσε βαθιά πολύ το πνευματικό. Η ύλη αναπόσπαστη της καθημερινότητάς μας! Το φορτίο των ιδεών και αξιών το αποτινάξαμε, σχεδόν, το αποποιηθήκαμε…
Παραγκωνίσαμε την ηθική ακεραιότητα! Αντικαταστήσαμε το άριστον με το ευτελές, την ιδεολογία τού ορθού με συμπεριφορές μονήρους ατόμου, ή ακόμα και περιθωριακού.
Και να που φτάσαμε στην Μεγάλη Εβδομάδα τού Απρίλη τού 2020. Να βιώνουμε τα Πάθη κεκλεισμένων τών θυρών, με μια περίεργη ασκητική! Εν μέσω θνητών και τεθνεόντων και μιας άνοιξης, που δεν ευτύχησε να θεραπεύσει τις πληγές μας με τον αναρίθμητο πλούτο της!
Καλλιγραμμένα σύμφωνα που κολυμπούν στις θάλασσες κι ολάνοιχτα φωνήεντα, σαν πανσέληνα φεγγάρια, οι σκέψεις, που πάνε να γίνουν ελπίδα! Και ο μελιστάλαχτος ήχος τής καμπάνας από το ολόλευκο μοναχικό ξωκκλήσι που αναδύεται!… Σταλάζοντας δέος, αθωότητα και μιαν απείραγη αγάπη τού δημιουργού! Για χάρη τής ευφωνίας τής ψυχής!
Τινάζω την πασχαλιά, να σκορπιστεί μεθυστικό το άρωμά της! Χαμογελώ στα σκυλάκια, στις βιολέτες και στους κατηφέδες! Χαϊδολογώ τις τριανταφυλλιές και τα γαρύφαλα! Κορφολογώ τον δυόσμο και την ρίγανη…!
Ωδή στη ζ ω ή !!!
Μα δεν μπορώ να διαχειριστώ την θλίψη μου…