Ο όρος «γυάλινη οροφή» (“glass ceiling”) πρωτοεμφανίστηκε το 1986 και αποδίδεται σε δημοσιογράφους της Wall Street Journal που τον χρησιμοποίησαν για να περιγράψουν τεχνητά εμπόδια, ψεύτικες δυσκολίες και κάθε είδους στερεότυπα, που στηρίζονται σε λανθασμένες απόψεις και προκαταλήψεις, για να αποτρέψουν ή ακόμη για να σταματήσουν την ανέλιξη των γυναικών σε ανώτερες επαγγελματικές θέσεις και σε κοινωνικά/δημόσια αξιώματα.
Η «γυάλινη οροφή» αναφέρεται στον ψεύτικο βαθμό δυσκολίας που δύναται να αντιμετωπίζουν οι γυναίκες προκειμένου να προωθήσουν την καριέρα τους σε επίπεδα αντίστοιχα με αυτά των ανδρών συναδέλφων τους καθώς και να κατακτήσουν επαγγελματικές και κοινωνικές διακρίσεις.
Αναμφισβήτητα η «γυάλινη οροφή» για τις γυναίκες στην επιστήμη των Μαθηματικών «έσπασε» το 2014. Έσπασε από την Ιρανή Μαθηματικό Maryam Mirzakhan (12 Μαΐου 1977 – 14 Ιουλίου 2017).
Η Maryam Mirzakhan δίδασκε ως Καθηγήτρια Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Stanford και ήταν τότε, το 2014, μόλις 37 ετών όταν της απονεμήθηκε το βραβείο Fields Medal.
Το Fields Medal είναι το βραβείο της Διεθνούς Μαθηματικής Ένωσης (International Mathematics Unit – IMU), ένα βραβείο που απονέμεται κάθε τέσσερα χρόνια και θεωρείται ισότιμο του βραβείου Νόμπελ για την επιστήμη των Μαθηματικών.
Το Fields Medal δόθηκε το 2014, για πρώτη και μοναδική, έως σήμερα, φορά σε γυναίκα. Δόθηκε στη Maryam Mirzakhani, για να τιμήσει τη συμβολή της στην πρόοδο της επιστήμης των Μαθηματικών και ιδιαίτερα στον κλάδο της Υπερβολικής Γεωμετρίας αλλά και για να τιμήσει, στο πρόσωπο της Maryam Mirzakhani, τη συνεισφορά των γυναικών Μαθηματικών στην πρόοδο των Μαθηματικών.
Η Maryam Mirzakhani δυστυχώς πέθανε πολύ νέα, από καρκίνο του μαστού, το 2017, στην ηλικία των 40 ετών.
Κάθε χρόνο, από το 2018, η 12η Μαΐου, η ημέρα που γεννήθηκε η Maryam Mirzakhan, είναι αφιερωμένη στις γυναίκες Μαθηματικούς.
Κάθε χρόνο, τη 12η Μαΐου καθιερώθηκε διεθνώς, από πανεπιστημιακά τμήματα και επιστημονικές ενώσεις Μαθηματικών, να εορτάζεται η περίοπτη θέση της γυναίκας στα Μαθηματικά.
H επιλογή της 12ης Μαΐου έγινε βεβαίως για να τιμηθεί η μνήμη της Maryam Mirzakhani, αναγνωρίζοντας, στο πρόσωπό της, τη συμβολή πολυάριθμων κορυφαίων γυναικών επιστημόνων στη Μαθηματική επιστήμη, με προεξάρχουσα την Υπατία, στην αρχαία Ελληνική Αλεξάνδρεια, την πρώτη γυναίκα Μαθηματικό της αρχαιότητας.
Φέτος, στις 12 Μαΐου 2020, δυστυχώς η πανδημία του covid-19 δεν επέτρεψε σε πανεπιστημιακά τμήματα διεθνώς αλλά και στη χώρα μας να πραγματοποιήσουν εκδηλώσεις εορτασμού για τη θέση της γυναίκας στα Μαθηματικά.
Ας ελπίσουμε ότι του χρόνου θα δοθεί η ευκαιρία να εορταστεί η ημέρα αυτή ώστε να αποδοθούν οι δέουσες τιμές και ο πρέπων σεβασμός σε όλες τις γυναίκες επιστήμονες και, ειδικότερα, σε όλες τις γυναίκες επιστήμονες Μαθηματικούς.
