Ένα μυθιστόρημα με πολλά επίπεδα. Ξεκινά ως μια τοιχογραφία μιας αριστοκρατικής οικογένειας, που αφού γνωρίζει την λάμψη τού πλούτου και της κοινωνικότητας, μπαίνει στην παρακμή και στην φθορά, διατηρώντας μόνο την αίγλη των αναμνήσεων. Παράλληλα, έχοντας ως άξονα την ζωή μιας γυναίκας, που ως νεαρό κορίτσι εντάσσεται στην οικογένεια, αγγίζει τα όρια της τραγωδίας, για να βγει απ’ αυτήν στο ξέφωτο της ελπίδας μέσα από συνεχείς ανατροπές. Γοητευτικό ως ανάγνωσμα, ελκυστικό ως μυθοπλασία.
Το αρχοντικό τής λεωφόρου έχει ζήσει φωτεινές ημέρες εξ αιτίας της οικονομικής άνεσης των ενοίκων του. Πλούσιο ζευγάρι, άτεκνο, με πολλές κοινωνικές δραστηριότητες, οι οποίες συνεχίζονται ακόμα και όταν η σύζυγος χηρεύει. Η δική της οικονομική επιφάνεια αργεί να καταρρεύσει. Το όνομα της γηραιάς κυρίας, της «μαντάμ»: Μπαζίλικα Απόκη. Ζει με τις αναμνήσεις της, αυτοθαυμάζεται, χρησιμοποιεί τους άλλους για να ικανοποιεί την ματαιοδοξία της, χωρίς κατά βάθος να είναι κακή.
Άλλα πρόσωπα του σπιτιού, ο ανιψιός τού συζύγου της, ο καλοκάγαθος Πάτροκλος και η σύζυγός του Ασπασία, αντίθετοι ως χαρακτήρες, με τον Πάτροκλο να ζει παρασιτικά, στηριζόμενος στην οικονομική φιλανθρωπία τής Μπαζίλικα.
Πρωτεύοντα ρόλο, όμως, κρατάει η Μάχη, οικιακή βοηθός, που είναι για όλους και για όλα. Συν τοις άλλοις διαθέτει την σοφία τών απλών, αγνών ανθρώπων. Έτσι η συγγραφέας μάς δίνει τα χαρακτηριστικά μιας κοινωνικής διαστρωμάτωσης.
Σ’ αυτό το σύνολο ανθρώπων, θα μπει ως προστατευόμενη της μαντάμ Μπαζίλικα η δεκάχρονη βαφτισιμιά της Δάφνη, ορφανή από μητέρα. Ήταν επιλογή τού, ανήμπορου να την στηρίξει, πατέρα της, προκειμένου η κόρη του να μεγαλώσει σ’ ένα περισσότερο ασφαλές περιβάλλον.
Η Δάφνη μεγαλώνει με την αυστηρή επιτήρηση της νονάς της, αλλά και με την άπειρη στοργή τής Μάχης, νοσταλγώντας τον πατέρα της και την πρόωρα χαμένη μητέρα της.
Θύμα τής μεγαλομανίας τής νονάς της, κάνει έναν αποτυχημένο γάμο, αλλά γρήγορα πατά στα πόδια της και δραστηριοποιείται γόνιμα στον χώρο τών τουριστικών ταξιδιών. Μοναδικό της όνειρο και μόνιμη επιδίωξη, η επιτυχημένη πορεία τής μοναχοκόρης της Άννας. Για την Άννα θα θυσιάζει κάθε τι προσωπικό, γυρίζοντας την πλάτη της στις όποιες χαρές μπορεί να απολαμβάνει ένας άνθρωπος.
Ο κόσμος τής Δάφνης, εκτός απ’ αυτόν του αρχοντικού τής νονάς της, περιορίζεται στην φιλότιμη υπάλληλό της. Κάποια άλλα πρόσωπα (ο περιπτεράς, η ζαχαροπλάστισσα κ.λπ.), λειτουργούν ως κομπάρσοι στο συμπλήρωμα του σκηνικού, εκφράζοντας, όμως, και αυτά πτυχές και προβλήματα του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου.
Το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου εξαντλείται με τον πρωταγωνιστικό ρόλο της μαντάμ Μπαζίλικα, καθώς είναι αυτή που μέχρι τον θάνατό της, επηρεάζει τις ζωές τών άλλων.
Στο τέλος τού κεφαλαίου εισβάλει η παρουσία ενός αυστριακού γιατρού, ο οποίος κουράρει την μαντάμ Μπαζίλικα σε κάποιο επεισόδιο της υγείας της, μαγνητίζοντας την προσοχή τής Δάφνης. Είναι το πρόσωπο που στα επόμενα κεφάλαια θα πρωταγωνιστήσει δίπλα της.
Ο θάνατος της μαντάμ Μπαζίλικα τοποθετεί την ζωή τής Δάφνης «σε νέα βάση». Η γνωριμία της με τον γιατρό Χάουπτμαν θα εξελιχθεί σε έρωτα, που όμως αντιμετωπίζει πλήθος αναστολών από την πλευρά της.
Όμως, δεν θα είναι οι αναστολές της αυτές που θα οδηγήσουν την καλά τακτοποιημένη ζωή της στην τραγωδία. Το αναπάντεχο, θα είναι. Το πέρα από το φυσιολογικό.
Μια εγκυμοσύνη τής κόρης της, με κακή έκβαση λίγο πριν τον πολυπόθητο γάμο της, οδηγεί σε αποβολή και σε κατάθλιψη. Το επόμενο βήμα είναι μια απόπειρα αυτοκτονίας. Ο καθείς απέναντι στην μοίρα του, με την τραγωδία να συνεχίζεται. Η Δάφνη θα ζήσει και τον αιφνίδιο θάνατο της κόρης της από ένα πρόβλημα της καρδιάς και θα μπει στο βάραθρο της απόγνωσης.
Αλλά, για την Δάφνη θα υπάρχει πάντα ένα αστέρι στον ορίζοντα του νυχτωμένου της ουρανού. Είναι ο γιατρός Χάουπτμαν, η προσωποποίηση της υπομονής, της εντιμότητας και της αφοσίωσης. Είναι και το άνοιγμα της πόρτας, από την συγγραφέα, στην ελπίδα και στην αισιοδοξία που εμπεριέχει η ίδια η ζωή.
Αυτό είναι και το σημαντικό μήνυμα του βιβλίου.
Λάρισα, 25/11/2020
