Των Κώστα Γκούμα – Τάσου Μπαρμπούτη
Πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 8/6 η περιοδεία του Τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Σωκράτη Φάμελλου (ΣΦ) στην περιοχή Λάρισας.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ στα ΜΜΕ (δείτε παρακάτω τους σχετικούς συνδέσμους), επικεντρώθηκε στα μείζονα Θεσσαλικά θέματα των υδατικών πόρων, της γεωργίας, της ενέργειας και των περιβαλλοντικών απειλών. Ο ΣΦ κατέβαλλε επίμονη προσπάθεια να μετριάσει τη δυσαρέσκεια που υπάρχει στον αγροτικό πληθυσμό (και όχι μόνο) που βιώνει την δραματική κατάσταση στο Θεσσαλικό κάμπο.
Καλή λοιπόν η προσπάθεια του ΣΦ να αναπτερώσει κάπως το ηθικό των φίλων του ΣΥΡΙΖΑ που καθημερινά, στις πόλεις και τα χωριά, έρχονται αντιμέτωποι με τη λαϊκή απογοήτευση. Πλην όμως ο βερμπαλισμός, η εντυπωσιολογία και ο επιστημονικοφανής – χωρίς ερείσματα – λόγος του δεν ήταν δυνατόν να αλλοιώσει την πραγματική οικολογική και αναπτυξιακή εικόνα της Θεσσαλίας
Στα επόμενα θα διατυπώσουμε τα δικά μας σχόλια στα θέματα στα οποία αναφέρθηκε ο ΣΦ.
Θυμίζουμε πριν από όλα ότι το 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ παρέλαβε από τη Κυβέρνηση Σαμαρά μια ολοκληρωμένη μελέτη και έγκριση (Υπουργική απόφαση/ Σεπτέμβριος 2014) του Σχεδίου Διαχείρισης Λεκανών Απορροής (ΣΔΛΑΠ) για τη Θεσσαλία, δηλαδή για πρώτη φορά υπήρξε στα χέρια μιας Κυβέρνησης ένα βασικό εργαλείο για παραγωγή πολιτικής στη διαχείριση υδάτων.
Στη βάση αυτή οι φορείς της περιοχής μας (Αυτοδιοίκηση, ΠΕΔ/Θ, επιμελητήρια, επιστημονικές οργανώσεις κλπ.) έθεσαν στο δημόσιο διάλογο σημαντικές προτάσεις και αιτήματα, ενημέρωσαν τα κόμματα και τους βουλευτές και φυσικά υπέβαλλαν επανειλημμένα υπομνήματα προς τη Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ –ΑΝΕΛ.
Ας δούμε τα πιο βασικά από αυτά τα αιτήματα καθώς και τη τύχη που είχαν από την τότε (και δυστυχώς και από τη σημερινή) Κυβέρνηση:
1. Ζητήσαμε την εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος έργων και δράσεων (masterplan) για την αντιμετώπιση του υδατικού – οικολογικού προβλήματος και της γεωργίας. Κρίναμε ότι θα ήταν μια θαυμάσια ευκαιρία, ειδικά για ένα κόμμα που επαγγέλθηκε τον εκσυγχρονισμό, τη δημοκρατία και το διάλογο με τους φορείς κάθε περιοχής, να παρουσιάσει το σχέδιο αυτό και να τεθούν μέσα από διάλογο οι βάσεις ενός μεσοπρόθεσμου προγραμματισμού. Δεν έγινε το παραμικρό !
2. Ζητήσαμε το εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου διαχείρισης υδάτων (απαίτηση και της οδηγίας 60/2000) και την δημιουργία φορέα διαχείρισης με συμμετοχή των χρηστών νερού (αυτοδιοίκηση, αγρότες, βιομηχανία κλπ). Ένα εγχείρημα χωρίς οικονομικό κόστος, απόλυτα αναγκαίο εργαλείο για την οικολογική προστασία και την περιβαλλοντική αποκατάσταση των υδροφορέων.
3. Ζητήσαμε να εργαστεί ο κυβερνητικός τομέας παραγωγής έργων στην ωρίμανση βασικών και αναγκαίων έργων στη ταμίευση υδάτων στη ΛΑΠ Πηνειού (Σκοπιά Φαρσάλων, Μουζάκι, Ελασσόνα κλπ.) στη βάση των προτάσεων και των ΣΔΥ. Δεν υπήρξε ούτε το ελάχιστο βήμα. Η δικαιολογία του ΣΦ για τη μη συμβολή των ΟΤΑ με προτάσεις κλπ. μόνο θυμηδία προκαλεί.
4. Ζητήσαμε την αξιοποίηση των μέτρων του ΣΔΛΑΠ 2014 για την εφαρμογή ενός προγράμματος μείωσης των υπερκαταναλώσεων, με ανάλογη διοικητική οργάνωση, έλεγχο εφαρμογής, έργα κλειστών δικτύων μεταφοράς και διανομής νερού, κίνητρα σε καλλιεργητές κλπ. Παρότι ο στόχος αυτός της μείωσης της κατανάλωσης υιοθετήθηκε και από την αναθεώρηση του ΣΔΛΑΠ (2017, επί ΣΥΡΙΖΑ), καμία προσπάθεια υλοποίησης δεν υπήρξε (η κατάσταση παραμένει ίδια και με τη ΝΔ).
5. Αναδείξαμε με όλες μας τις δυνάμεις το μείζον οικολογικό πρόβλημα της συνεχιζόμενης ανεξέλεγκτης άντλησης υπογείων υδάτων από τα μόνιμα αποθέματα της φύσης και τους κινδύνους μόνιμης οικολογικής βλάβης που αυτό συνεπάγεται. Επισημαίνουμε ότι το ΣΔΛΑΠ 2014 προέβλεπε τη δημιουργία αποθεμάτων στους ταμιευτήρες της ΛΑΠ Πηνειού αλλά και στη Συκιά της ΛΑΠ Αχελώου, έτσι ώστε το έλλειμμα των 3 δις κ.μ. νερού, που εδώ και δεκαετίες έχει συσσωρευθεί, να μπορέσει σταδιακά και σε εύλογο χρονικό διάστημα να καλυφθεί από τους διαθέσιμους υδατικούς πόρους αυτών των ταμιευτήρων. Και ήρθε ο ΣΦ το 2017, αναθεώρησε το σχέδιο και καθόρισε ότι η αποκατάσταση θα γίνει σε 60 χρόνια (!!), με την προϋπόθεση ότι θα «εξοικονομούνται» για τον σκοπό αυτό μόλις 50 εκατομμύρια κ. μ. νερού κάθε χρόνο. Και όλα αυτά γιατί ο ίδιος είχε από μόνος του αποφασίσει, κόντρα στις απολύτως τεκμηριωμένες προτάσεις των μελετητών του ΣΔΛΑΠ, ότι τα νερά του Αχελώου δεν μας χρειάζονται. Τελικά, αντιδημοκρατικά και αντιδεοντολογικά, τους υποχρέωσε να το αποδεχτούν. Φυσικά το καταστροφικό έλλειμμα παραμένει και, με τις επιλογές του οικολογικά «ευαίσθητου» ΣΦ, συνεχώς επιδεινώνεται, ενώ ο Αχελώος, που ο ΣΦ μας επέβαλε να μην τον χρειαζόμαστε, μας στέλνει θλιμμένος τα χαιρετίσματά του……
6. Ζητήσαμε επίμονα, από όλες τις κυβερνήσεις, το αυτονόητο, δηλαδή να ορίσουν την αγροτική τους πολιτική για το Θεσσαλικό κάμπο και μέσα από αυτήν και τις αρδευόμενες εκτάσεις, έτσι ώστε να είναι εφικτός και ο προσδιορισμός των αναγκών σε νερό, που με τη σειρά του θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν αξιόπιστο σχεδιασμό των αναγκαίων υδατικών έργων. Παρότι επί ΣΥΡΙΖΑ (όπως και με τις άλλες κυβερνήσεις) δεν υπήρξε ανταπόκριση στο ζήτημα αυτό, ο ΣΦ, κατά την πρόσφατη επίσκεψη του, δήλωσε ότι για το κόμμα του παραμένει ο στόχος να αρδεύονται στη Θεσσαλία 2.500.000 στρέμματα. Αποφεύγει προφανώς να πει στους αγρότες ότι το υδατικό ισοζύγιο είναι έντονα ελλειμματικό και ότι χωρίς τον Αχελώο η λύση που απομένει είναι η δραστική μείωση των αρδευόμενων εκτάσεων, ακόμη και αν υπάρξει μείωση των καταναλώσεων (που και αυτή δεν τη βλέπουμε να γίνεται), ακόμη και αν ολοκληρωθούν τα προτεινόμενα έργα στη ΛΑΠ Πηνειού.
Αντί λοιπόν να πει τα πράγματα με το όνομά τους επιδίδεται σε μια ρητορική κατά των έργων του Αχελώου, οδηγώντας ουσιαστικά (όπως και η ΝΔ) τους απελπισμένους αγρότες να στεγνώνουν τα ποτάμια και να αναζητούν νερό σε όλο και μεγαλύτερα βάθη, εξαντλώντας τα μόνιμα αποθέματα και εκτοξεύοντας ταυτόχρονα το κόστος παραγωγής στα ύψη. Αφού λοιπόν οι αριθμοί δεν του βγαίνουν και το υδατικό ισοζύγιο δεν ισορροπεί, ο ΣΦ, για να αποφύγει το πολιτικό κόστος, προτιμά να κοροϊδεύει τον αγροτικό κόσμο, να κλείνει τα μάτια μπροστά στην οικολογική καταστροφή και να προσπαθεί να έχει το «σκύλο χορτάτο και τη πίτα ολόκληρη». «Υπέρ πάντων» ο αγώνας να ξηλωθούν τα έργα του Αχελώου…
7. Ζητήσαμε πολύ έγκαιρα από τη κυβέρνησή ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ να αλλάξει την αρνητική της στάση και να οδηγηθούμε στη παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας, με την ολοκλήρωση και λειτουργία των έργων της Μεσοχώρας και Συκιάς στον Αχελώο. Ήδη από το 2015 η ΔΕΗ είχε υποβάλλει αίτημα έγκρισης ΜΠΕ για τη Μεσοχώρα που ήταν πιο προχωρημένη. Στο Περιφερειακό Συμβούλιο, ο ΣΥΡΙΖΑ, κόντρα στις άλλες παρατάξεις, διαφώνησε για το έργο Μεσοχώρας και η επικεφαλής ζήτησε τη κατεδάφιση του. Λίγο αργότερα ένα άλλο στέλεχος της κυβέρνησης, ο Υφυπουργός κ. Κόκκαλης, δήλωσε δημόσια (σε επίσκεψη φορέων) ότι συμφωνεί να προχωρήσει και η Συκιά. Τελικά, αφού δόθηκε μάχη στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, άδειασαν τους περιφερειακούς τους συμβούλους, άδειασαν και τον κ. Κόκκαλη και για να ισορροπήσουν μοίρασαν το κέικ στη μέση!
Είπαν δηλαδή ναι στη Μεσοχώρα όχι όμως στη Συκιά. Με άλλα λόγια τα μισά έργα του Αχελώου είναι φιλικά και τα άλλα μισά εχθρικά προς το περιβάλλον. Πάλι όμως στη πρόσφατη επίσκεψη ο ΣΦ κάτι ψέλλισε για υδροηλεκτρικό έργο στη Συκιά, χωρίς φυσικά να δεσμευτεί και χωρίς να πει (για μια ακόμη φορά) την αλήθεια, ότι δηλαδή ο Υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ κ. Σταθάκης το είχε εξαιρέσει από το πρόγραμμά τους. Όσο για το βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ. Κόκκαλη, αφού άλλαξε κόμμα,προσχώρησε στην άποψη «κατά» της ολοκλήρωσης της Συκιάς!
Όπως φαίνεται τόσα χρόνια δεν κατάφεραν να καταλήξουν υπεύθυνα σε μια τελική θέση για το τι θέλουν για τα έργα Αχελώου. Έτσι ο ΣΦ επιδίδεται σε αναλύσεις των αποφάσεων του ΣτΕ διαστρεβλώνοντας συνειδητά το ρόλο του ανώτατου δικαστηρίου, ενώ παράλληλα προτείνει (πόσο γελοίο ακούγεται) την συντήρηση της σήραγγας μεταφοράς (παρότι διαφωνεί με τη μεταφορά των υδάτων)!!
Κλείνοντας επισημαίνουμε για μια ακόμα φορά στους αναγνώστες ότι ως προς το αποτέλεσμα οι μεταλλάξεις και οι παλινωδίες του ΣΥΡΙΖΑ δεν οδηγούν σε διαφορετικό αποτέλεσμα από την απραξία και αδιαφορία της σημερινής Κυβέρνησης για τα υδατικά θέματα και τα έργα Αχελώου, για τα οποία με τη στάση τους προκαλούν απογοήτευση στους Θεσσαλούς (με τη βοήθεια του ΣΥΡΙΖΑ).
Η πρόσφατα δηλωθείσα πρόθεση της ΝΔ να εντάξουν ένα από τα αναγκαία έργα ταμίευσης στη ΛΑΠ Πηνειού, αυτό της Σκοπιάς Φαρσάλων, σε πρόγραμμα υλοποίησης κρίνεται φυσικά ως θετική και ελπιδοφόρα, όμως είναι ελάχιστο και καθόλου επαρκές στη επίλυση του τεράστιου οικολογικού, παραγωγικού και αναπτυξιακού προβλήματος της Θεσσαλίας.
Και με την ευκαιρία η ΝΔ τι απαντά στα όσο υποστήριξε στη Λάρισα ο ΣΦ;
ΥΓ: Ο ΣΦ επιδίωξε χωρίς επιτυχία να εμφανισθεί διαφοροποιημένος ο ΣΥΡΙΖΑ από τη σημερινή κυβέρνηση, σε ότι αφορά τις θέσεις των δύο πολιτικών φορέων στα θέματα που προαναφέραμε αλλά και ως προς την αξιολόγηση της κυβερνητικής θητείας του καθενός. Μάταιος κόπος. Οι Θεσσαλοί άριστα γνωρίζουν ότι τα τελευταία 10 χρόνια στη περιοχή μας από διαδοχικές κυβερνήσεις κανένα σημαντικό έργο υδάτων δεν εντάχθηκε για υλοποίηση, κανένα μεγάλο υδροηλεκτρικό έργο δεν λειτούργησε (η ολοκληρωμένη Μεσοχώρα και η Συκιά, προς το παρόν βρίσκονται στάσιμα εδώ και πολλά χρόνια), καμία πρόοδος (το ακριβώς αντίθετο συνέβη) δεν υπήρξε στο τεράστιο οικολογικό πρόβλημα των ποταμών και κυρίως των υπόγειων υδροφορέων, που συνεχίζουν να λεηλατούνται χωρίς έλεγχο και για την ώρα, χωρίς ελπίδα ανάκαμψης, συσσωρεύονται τεράστια νέα υδατικά ελλείμματα.
Τι μένει λοιπόν στις διαφορές των δύο κομμάτων; Μόνο ο Αχελώος, για τα έργα του οποίου ο ένας (ΝΔ) τάσσεται «υπέρ» (χωρίς βέβαια να έχουν κάνει το παραμικρό μέχρι σήμερα) και ο άλλος (ΣΥΡΙΖΑ) δηλώνει «κατά». Αμφότεροι όμως ψάχνονται τι θα κάνουν με τα ημιτελή έργα. Αυτή ακριβώς τη διαφοροποίηση τόνισε επανειλημμένα ο ΣΦ επιδιώκοντας να ικανοποιήσει το γνωστό ακροατήριο ενός μέρους του κόμματός του και κάποιων οικολογικών οργανώσεων, που τη μεταφορά υδάτων από τον Αχελώο προς ενίσχυση του υδατικού ισοζυγίου της Θεσσαλίας (εκτροπή όπως το ονόμασαν) την έχουν αναγάγει σε εμβληματικό θέμα, δηλαδή έργο που δεν πρέπει να ολοκληρωθεί.
larissanet.gr – Φάμελλος: Το ΣτΕ έλυσε τον γόρδιο δεσμό της μερικής εκτροπής Αχελώου – Καθυστερούν τα υπόλοιπα έργα: https://www.larissanet.gr/2021/06/08/famellos-to-ste-elyse-ton-gordio-desmo-tis-merikis-ektropis-acheloou-kathysteroun-ta-ypoloipa-erga-vinteo/
thessaliatv.gr – Φάμελλος από Λάρισα: η τελευταία απόφαση του ΣτΕ βάζει τέρμα στη συζήτηση για την εκτροπή του Αχελώου: https://www.thessaliatv.gr/news/108267/famellos-apo-larisa–i-teleutaia-apofasi-tou-ste-bazei-terma-sti-suzitisi-gia-tin-ektropi-tou-axeloo
Υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας και Αχελώος – Σωκράτης Φάμελλος: https://www.youtube.com/watch?v=AOo5Fl0HQqo
*Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/ΚΕ
*Μπαρμπούτης Τάσος, πολιτικός μηχανικός, μέλος ΔΣ ΕΘΕΜ, πρ. γραμματέας ΤΕΕ/ΚΔ-Θ
