Γράφουν οι: Φάνης Γέμτος – Κώστας Γιαννακός – Κώστας Γκούμας – Τάσος Μπαρμπούτης*
Στην αιχμή του καλοκαιριού και ενώ η Ελλάδα φλέγεται, κάποιες περιθωριακές συλλογικότητες δήθεν ευαίσθητων «πολιτών» (τα εισαγωγικά λόγω της απύθμενης ανευθυνότητας τους, όπως θα διαπιστώσετε από τα αιτήματα που προβάλλουν), με την συνδρομή στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, διοργάνωσαν «τετραήμερο οδοιπορικό για την σωτηρία του Αχελώου», από το Μεσολόγγι έως την Μεσοχώρα!
Το αξιοσημείωτο και αυτό που θα προκαλούσε μια παρέμβασή μας, προφανώς δεν είναι το πανηγυράκι που στήνουν κάθε χρόνο τα άτομα αυτά, αλλά ο τρόπος που το παρουσιάζει (πχ. τρεις χαρακτηριστικές φωτογραφίες με αποκλειστικό περιεχόμενο την κατεδάφιση – «γκρέμισμα» – του φράγματος Μεσοχώρας !), η άμεση στήριξη που τους προσφέρει (δες εδώ {1} το σχετικό δημοσίευμα) και τα πολιτικά μηνύματα που εκπέμπει η «Εφημερίδα των Συντακτών» (5 Αυγούστου 2021)
Και εφόσον η Εφ – Συν ενστερνίζεται, χωρίς εξαίρεση και χωρίς την (οφειλόμενη κατά την άποψη μας) αποστασιοποίηση από τα αιτήματα αυτών των συλλογικοτήτων, δικαιούμαστε να αναρωτηθούμε ποιος είναι τέλος πάντων ο ρόλος που παίζει το συγκεκριμένο έντυπο στα κρίσιμα αυτά ενεργειακά θέματα του τόπου μας.
Θα προσπαθήσουμε στα επόμενα να διαλύσουμε τη «θολούρα» που αποπνέει το δημοσίευμά τους, σχολιάζοντας παράλληλα τις μηδενιστικές θέσεις που προβάλλει.
Ας κάνουμε την αρχή με τον τρόπο που η Εφ – Συν αποτιμά την ενεργειακή ιστορία του τόπου μας.
Ως «καταστροφή» περιγράφει τα τέσσερα (4) ιστορικά έργα των δεκαετιών 1950 – 1970 της ΔΕΗ (Ν. Πλαστήρας/Μέγδοβας, Κρεμαστά, Καστράκι, Στράτος) και ως «νέες απειλές» και ολοκλήρωση της καταστροφής θεωρεί τα νέα έργα (Μεσοχώρα, Συκιά, Αμφιλοχία και άλλα μικρότερα), ακόμη και τα μικρά υδροηλεκτρικά !
Προκαλεί μεγάλη εντύπωση η ελαφρότητα και η μειωμένη αίσθηση ευθύνης με την οποία η Εφ – Συν μεταφέρει στις νεότερες γενιές (που δεν έζησαν και δεν γνωρίζουν) την πληροφόρηση για τόσο σημαντικά θέματα και η ευκολία με την οποία μειώνει την αξία του αγώνα που, μέσω της ΔΕΗ, έδωσε ο λαός μας για να ανασυγκροτηθεί η κατεστραμμένη μεταπολεμικά Ελλάδα.
Τότε, για παραγωγή ενέργειας, υπήρχε αποκλειστικά και μόνο η δυνατότητα άμεσης αξιοποίησης του λιγνίτη και του υδατικού δυναμικού, με στόχο την ενεργειακή ανεξαρτησία και ασφάλεια, την μείωση των εισαγωγών πετρελαίου, την διαμόρφωση των βασικών αναπτυξιακών βάθρων, την βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών στις πόλεις και την καθημαγμένη ύπαιθρο.
Και όλα αυτά, στις δυσμενείς συνθήκες εκείνης της περιόδου, με μοχλό ανάπτυξης και προόδου την κρατική ΔΕΗ, (δες εδώ {2} το σχετικό αφιέρωμα) για την οποία θα έπρεπε η εφημερίδα αυτή να δείχνει περισσότερο σεβασμό (από τις συλλογικότητες του «οικολογικού» σκοταδισμού δεν έχουμε τέτοιες απαιτήσεις…).
Πέρα από την ιστορική αναφορά, έχουμε από την πλευρά μας επανειλημμένα αναδείξει, με δημόσιες τοποθετήσεις, την τεράστια σημασία της ΥΗ ενέργειας για τον τόπο μας (δες εδώ {3} σχετική ανάρτηση).
Πιστεύουμε πως σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η ανάγκη ενίσχυσης της ΥΗ παραγωγής στο ενεργειακό μίγμα, με αρκετά νέα έργα, είναι εκ των ουκ άνευ.
Η κατάλληλη μορφολογία της χώρας μας, η μεγαλύτερη από κάθε άλλη μορφή ενέργειας εγχώρια προστιθέμενη αξία των σχετικών έργων, το χαρακτηριστικό της «πράσινης» αυτής ενέργειας να καλύπτει με βέλτιστο τρόπο τις αιχμές ζήτησης (σαν τις μέρες που ζούμε…), η συνεισφορά της στην ενεργειακή ανεξαρτησία και ασφάλεια, η δυνατότητα «αποθήκευσης» ενέργειας μέσω του συστήματος άντλησης/ταμίευσης (όπως αυτό της Αμφιλοχίας που η Εφ – Συν προβάλλει ως απειλή !) και η δυνατότητα πολλαπλής αξιοποίησης των υδάτων που συγκεντρώνουν οι αντίστοιχοι ταμιευτήρες των ΥΗ Σταθμών, είναι μερικά από τα βασικά πλεονεκτήματα της ΥΗ ενέργειας.
Θα μπορούσαμε καλοπροαίρετα να δεχθούμε αντίλογο στους παραπάνω ισχυρισμούς μας και σεβόμαστε την άποψη που επίμονα και προνομιακά προβάλλει η Εφ – Συν για την μη περαιτέρω επέκταση της ΥΗ ενέργειας στη χώρα, όπως άλλωστε έχουν επιλέξει και οι Κυβερνήσεις Τσίπρα και Μητσοτάκη, μέσω των Ενεργειακών Σχεδίων (ΕΣΕΚ) που αμφότεροι, σχεδόν πανομοιότυπα, έχουν εγκρίνει. Όμως, από αυτό το σημείο έως την ακύρωση – κατεδάφιση – «γκρέμισμα» υφιστάμενων ή/και δρομολογημένων έργων, όπως το θέλουν στην Εφ – Συν, η απόσταση είναι μεγάλη.
Μας προκαλεί λοιπόν θλίψη όταν βλέπουμε την Εφ – Συν, που μάλιστα επαγγέλλεται την «υπεύθυνη δημοσιογραφία», να ενθαρρύνει ανεύθυνους «κινηματίες» που συστηματικά καλλιεργούν το μίσος ενάντια σε έργα της ΔΕΗ και του Ελληνικού λαού, χωρίς να σέβονται τους κόπους και τους πόρους που διατέθηκαν για την κατασκευή τους.
Και εάν όλοι αυτοί, τυφλωμένοι από τον δογματισμό τους, δεν είναι σε θέση να σκεφθούν, άραγε ποια είναι, κατά την άποψή της Εφ – Συν, η δημοκρατική νομιμοποίηση για την κατεδάφιση πχ. της Μεσοχώρας, όταν όλες οι Κυβερνήσεις από το 1985 έως σήμερα, συμπεριλαμβανομένου και του πολιτικού χώρου που η εφημερίδα αυτή στηρίζει, έχουν αποφασίσει μέσα από την Βουλή, με πολύ μεγάλες πλειοψηφίες, να λειτουργήσει το έργο;
Και ας μην επικαλεστούν, ως «φύλλο συκής», τις αποφάσεις του ΣτΕ, διότι πολύ καλά γνωρίζουν ότι άλλο πράγμα είναι η (ενδεχομένη) παραβίαση της νομιμότητας μιας διαδικασίας, ή ακόμη οι (ενδεχόμενες) ελλείψεις σε μια διοικητική απόφαση, λόγοι που ίσως προκαλέσουν την ακύρωση τους από το Ανώτατο Δικαστήριο, όμως είναι τελείως διαφορετικό να θεωρούμε ότι το ΣτΕ δικαιούται να εγκρίνει ή να απορρίπτει την υλοποίηση ή την ολοκλήρωση ενός έργου, κάτι που προφανώς βρίσκεται πολύ πέραν της δικαιοδοσίας του.
Και με την ευκαιρία αυτή, τώρα που ήδη τέθηκε σε διαβούλευση η νέα μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) του ΥΗΕ Μεσοχώρας (προσαρμοσμένη στις παρατηρήσεις της περυσινής ακυρωτικής απόφασης του ΣτΕ), η Εφ – Συν θα στηρίξει την θέληση της συντριπτικής πλειοψηφίας του πολιτικού κόσμου, του λαού και των οργανώσεων του, για οριστική έγκριση και λειτουργία της Μεσοχώρας ή θα συνεχίσει να την θεωρεί ως «μόνιμη απειλή» για τον Αχελώο, διοχετεύοντας αρνητικά συναισθήματα (από αμφιβολία έως μίσος) για το σημαντικό αυτό έργο ;
Θα ταυτιστεί με την θέση του ΣΥΡΙΖΑ, που (υποθέτουμε) ότι αυτή τη φορά θα στηρίξει τη Μεσοχώρα, ή «θα το παίξει σε δύο ταμπλό», προβάλλοντας ισότιμα (για να μην πούμε προνομιακά…..) τους σκοταδιστές της καταστροφής ενός έργου αξίας πάνω από 500 εκατ. ευρώ;
Ανάλογα ισχύουν και για το ημιτελές έργο της Συκιάς, που, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι αποτελεί τον βασικό ταμιευτήρα για μεταφορά υδάτων στο θεσσαλικό κάμπο, αποτελεί ταυτόχρονα ένα σημαντικό ΥΗ έργο.
Και μια αναφορά στα ΥΗ έργα της ιδιωτικής εταιρίας ΤΕΡΝΑ στην Αμφιλοχία, τα οποία, ως γνωστόν, έχουν σχεδιαστεί με το σύστημα άντλησης – ταμίευσης, που σημαίνει ότι μετά την παραγωγή ενέργειας, το νερό θα «επιστρέφει» στον ταμιευτήρα Καστρακίου της ΔΕΗ για συνεχείς επαναλαμβανόμενες χρήσεις, αποτελώντας ουσιαστικά ένα καινοτόμο και απολύτως οικολογικό σύστημα αποθήκευσης της ενέργειας.
Όταν αυτά παρουσιάστηκαν πριν λίγα χρόνια με επισημότητα σε ειδική εκδήλωση στο Ζάππειο, με την παρουσία υψηλόβαθμων αρμόδιων στελεχών της ΕΕ, ο τότε Υπουργός Ανάπτυξης κ. Πιτσιόρλας, ως εκπρόσωπος της Κυβέρνησης Τσίπρα, εκφράστηκε με ενθουσιασμό για την σημασία του έργου αυτού. Ανάλογη και η στάση του αντιπροέδρου της ΔΕΗ που επίσης ήταν παρών.
Τότε δεν διαπιστώσαμε καμία αποστασιοποίηση από την Εφ – Συν, ούτε ως προς την σκοπιμότητα του έργου, ούτε ως προς το ιδιοκτησιακό του καθεστώς. Στην συνέχεια η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αδειοδότησε (περιβαλλοντικά και …πολιτικά) το έργο.
Μήπως για την Εφ – Συν έχει αλλάξει κάτι από τότε ; Και για ποιο λόγο σήμερα εντάσσει την Αμφιλοχία στα έργα που καταστρέφουν τον ποταμό και το χαρακτηρίζει ως «ανοικτό» θέμα ;
Και κάτι τελευταίο, που θα το λέγαμε «χαριτωμένο» εάν δεν ήταν τόσο τραγικό.
Σε μία από τις συζητήσεις για την «απαλλαγή των ποταμών από τα φράγματα» που οργάνωσαν οι προαναφερθείσες συλλογικότητες, δηλώθηκε και η «διεθνιστική» συμμετοχή εκπροσώπου του EcoAlbania (ονόματι Olsi Nika) .
Ας σημειωθεί ότι η Αλβανία, μετά τον πόλεμο και για πολλές δεκαετίες απομονωμένη οικονομικά και πολιτικά από όλες τις γειτονικές της χώρες, για την κάλυψη των ενεργειακών και αναπτυξιακών της αναγκών στηρίχθηκε αποκλειστικά στην ΥΗ ενέργεια (μέρος της οποίας εξάγει και σήμερα προς την Ελλάδα για κάλυψη αναγκών αιχμής).
Και εμείς ρωτάμε : Πως αλλιώς θα μπορούσε να επιβιώσει ο γειτονικός λαός χωρίς την ΥΗ ενέργεια ;
Τι μπορεί να σημαίνει για τις ενεργειακές υποδομές της γειτονικής μας χώρας το κίνημα αυτό με τους παράλογους στόχους κατεδάφισης έργων ;
Πόσο «υπεύθυνη» μπορούμε να θεωρήσουμε την πολιτική της Εφ – Συν που προβάλλει και αγκαλιάζει με συμπάθεια τέτοιου είδους επιδιώξεις ;
Ας ελπίσουμε πως η εφημερίδα αυτή θα επανεξετάσει τις θέσεις της σχετικά με την ΥΗ ενέργεια και θα επαναξιολογήσει την στάση της απέναντι στους κήρυκες των «κατεδαφίσεων» υποδομών για την παραγωγή ενέργειας (που με πολύ μόχθο δημιούργησε ο Ελληνικός λαός), και μάλιστα χωρίς κανένα σεβασμό στα οριστικά αποτελέσματα του πολυετούς διαλόγου και των δημοκρατικά ειλημμένων αποφάσεων.
ΥΓ : Αμέσως μετά το δημοσίευμα αποστείλαμε τις απόψεις μας στην Εφ-Συν, χωρίς έως σήμερα (18/8) αυτές να έχουν δημοσιευθεί.
*Γέμτος Φάνης, ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας,
*Γιαννακός Κώστας, Πρόεδρος Γεωπονικού Συλλόγου Λάρισας,
*Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας,
*Μπαρμπούτης Τάσος, πολιτικός μηχανικός, μέλος ΔΣ ΕΘΕΜ, πρ. γραμματέας ΤΕΕ/ΚΔ-Θ
{1} Φράγμα… στην ενεργειακή φρενίτιδα :
https://www.efsyn.gr/ellada/periballon/305278_fragma-stin-energeiaki-frenitida
{2} Αφιέρωμα για τα 70 χρόνια της ΔΕΗ :
https://www.ypethe.gr/news/afieroma-gia-ta-70-hronia-tis-dei
{3} Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, 5η Ιουνίου 2020. Το αποτύπωμα της ενεργειακής πολιτικής στο περιβάλλον. Οι ανεμογεννήτριες, η απολιγνιτοποίηση, το ενεργειακό κόστος και οι επιπτώσεις τους: https://www.ypethe.gr/news/pagkosmia-imera-perivallontos-5i-ioynioy-2020-apotypoma-tis-energeiakis-politikis-sto