Γράφει ο Χρήστος Τσαμαδιάς*
Οι δυσμενείς προβλέψεις για περαιτέρω αυξήσεις στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου επαληθεύονται. Οι πρώτοι λογαριασμοί έχουν ήδη φτάσει και οι εκκαθαριστικοί λογαριασμοί(γιατί στα έναντι δεν απεικονίζονται σωστά) είναι κάποιες φορές τρομακτικοί. Όπως είχαμε εξηγήσει στο άρθρο μας στις αρχές Ιουλίου [ Γιατί πληρώνουμε ακριβότερους λογαριασμούς ], θα πληρώναμε ακριβότερα το ρεύμα και το αέριο, απλά δεν ξέραμε πόσο ακριβότερα.
Η προσπάθεια της κυβέρνησης να αναχαιτίσει τις μάλλον χλιαρές έως σήμερα αντιδράσεις των καταναλωτών και της αγοράς οδεύει και θα καταλήξει σε μεγάλο φιάσκο, το οποίο δυστυχώς θα το πληρώσει ο μέσος καταναλωτής. Το ατόπημα να αναφέρουν κορυφαία κυβερνητικά στελέχη συγκεκριμένα νούμερα και αριθμούς θα εκθέσουν σε πολύ μεγάλο βαθμό την ίδια την κυβέρνηση αλλά και το βασικό πάροχο δηλαδή την ΔΕΗ. Απλά για μια ακόμη φορά στην ιστορία της ο βασικός πάροχος θα εμφανιστεί σαν τον Πινόκιο της ιστορίας… θα εμφανιστεί και θα είναι ο μεγάλος ψεύτης της ιστορίας μας. Τα στελέχη της φυσικά ενθουσιασμένα που στην Έκθεση Θεσσαλονίκης άκουγαν αναφορές για την εταιρεία και δεν μπήκαν στην διαδικασία να εξηγήσουν ότι όλα αυτά που έλεγαν τα κυβερνητικά στελέχη δεν είχαν λογική και ισχύ. Οι αυξήσεις για το ρεύμα όχι 2 ευρώ το μήνα θα είναι αλλά 2 ευρώ την μέρα για μια μέση κατανάλωση. Το ειδικό ταμείο που συστήθηκε με την μεγάλη προίκα των 150 εκατομμύριων σε 10 μέρες έχει γίνει 200 εκατομμύρια τα οποία δεν φτάνουν να καλύψουν τίποτα. Για την ιστορία, ο Ντράγκι στην Ιταλία ανακοίνωσε την Πέμπτη παρέμβαση για να συγκρατηθούν οι τιμές και θα διαθέσει περισσότερα από 3 δισεκατομμύρια ευρώ για την προστασία των καταναλωτών.
Ο Θεσσαλός υπουργός κ. Κ. Σκρέκας, σαν άνθρωπος της αγοράς προσπαθεί να συσταθεί πανευρωπαικά ένα ταμείο που θα μπορέσει να ανακουφίσει την δαπάνη για το ρεύμα για σπίτια και επιχειρήσεις αλλά δεν φαίνεται ότι με όλες αυτές τις φυσικές καταστροφές θα καταφέρει τίποτα. (τον τελευταίο χρόνο εκτός από την πανδημία του Covid, η Ευρώπη αντιμετώπισε τεράστιες πυρκαγιές και φυσικά πολύ σημαντικές πλημμύρες και φυσικές καταστροφές).
Τα νούμερα τρομάζουν από μόνα τους, με μέση τιμή σε επίπεδο χονδρεμπορίου το ρεύμα στο 0,15 ανα kw (όταν πριν από 6 μήνες οι ιδιωτικές εταιρείες πουλούσαν στο 0,060/kw) και το φυσικό αέριο στο 0,075 (όταν πέρυσι η αντίστοιχη τιμή ήταν στο 0,015) καταλαβαίνουμε πολύ εύκολα ότι θα πληρώσουμε πολύ ακριβά την ενέργεια για φέτος.
Το ζήτημα έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις, και θα πάρει ακόμα μεγαλύτερες αν ο χειμώνας δεν γίνει σύμμαχος μας. Αν έχουμε ένα ‘βαρύ’ χειμώνα, οι προβλέψεις είναι ότι αρκετά σπίτια στην πόλη μας θα μείνουν χωρίς ρεύμα και τον Απρίλιο μήνα οι κλειστές επιχειρήσεις στο κέντρο της πόλης θα είναι περισσότερες από κάθε άλλη φορά. Τα πράγματα διαφαινονται πολύ δύσκολα και το πρόβλημα θα αρχίσει να μεγενθύνεται τον Νοέμβριο που θα βγούν οι πρώτοι λογαριασμοί της ΔΕΗ και το Γενάρη που θα βγούν οι πρώτοι λογαριασμοί του αερίου, για το οποίο οι καταναλωτές θα κληθούν να πληρώσουν δυσβάσταχτα ποσά.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι η αγορά του ρεύματος και του αερίου έχει ελάχιστα κλειστά συμβόλαια (με σταθερές τιμές/ fixed prices) ή που να ακολουθούν την τιμή της αγοράς με αποτέλεσμα καταναλωτές που ‘κοιμόντουσαν ήσυχοι ότι έχουν μια τιμή στο 0,060 με πάγιο 5 ευρώ θα συνεχίσουν να πληρώνουν τα ίδια, θα σοκαριστούν όταν δουν μια αύξηση του 40% ή 50% στο λογαριασμό τους.
Η υπεροπτική στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με πρωτεργάτη την Γερμανία είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες της αύξησης του αερίου και συνεπώς του ρεύματος. Το 2020, σε μια χρονιά πολύ χαμηλών καταναλώσεων λόγω lockdowns και κλειστών οικονομιών, οι αγοραστές είχαν το πάνω χέρι. Απαίτησαν και πέτυχαν από τους Ρώσους, που είναι ο βασικός προμηθευτής της Ε.Ε να μη πληρώνουν συγκεκριμένες ποσότητες σε σταθερή τιμή, όπως ήθελε η Ρωσία αλλά το αφήσαν όπως ήταν. Φυσικά η Ασία (πάντα μιλάμε για την Κίνα) ζήτησε, πλήρωσε και πήρε το αέριο της Ρωσίας με αποτέλεσμα να μείνουν λίγες λίγες και ακριβές ποσότητες για την Ευρωπαϊκή ένωση. Το θέμα είναι γεωπολιτικό και δεν προβλέπεται να βρεθεί λύση λόγω των Γερμανικών εκλογών που γίνονται την Κυριακή και δύσκολα θα έχουν μια κυβέρνηση με καθαρή πλειοψηφία που θα μπορεί να λάβει σημαντικές αποφάσεις.
Η ενεργειακή αγορά είναι δύσκολη και για αυτό οι εταιρείες είναι πολύ προσεκτικές αφού μέχρι τα Χριστούγεννα, θα υπάρχουν ανακατατάξεις στο χώρο. Την αρχή έκανε η αποκρατικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ και συνεχίσαμε με την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ. Η ΔΕΗ, ‘σχεδόν επισήμως’ θα λειτουργήσει σαν μια επιχείρηση ώστε να ικανοποιήσει τους μετόχους της και σίγουρα δεν θα έχει το κοινωνικό πρόσωπο που είχε τα τελευταία χρόνια. Μετά τις επίσημες ανακοινώσεις των ηλεκτροπαραγωγών εταιρειών όπου ανακοίνωσαν κέρδη και άνω του 100% στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής (https://energypress.gr/news/giati-itan-hryso-teleytaio-trimino-gia-toys-anexartitoys-ilektroparagogoys-oi-periptoseis-ton ) και τις φήμες ότι μέχρι τα Χριστούγεννα μια εταιρεία θα αποχωρήσει από το χώρο, πρέπει να περιμένουμε με ποιο τρόπο θα εφαρμοστεί η έκπτωση ( επιδότηση ) του κράτους αλλά και ενδεχόμενες ανακατατάξεις στο χώρο της ενέργειας. Όπως ανέφερε και ο Ε. Μυτιληναίος σε δηλώσεις του την τελευταία εβδομάδα το πρόβλημα είναι και με τους απλήρωτους λογαριασμούς «χτύπησε καμπανάκι» για την αύξηση των απλήρωτων λογαριασμών, καθώς είναι πολύ διαφορετικό από τα 1.000 ευρώ το χρόνο για ρεύμα να πρέπει να πληρώνεις 1.800 ευρώ.
*Ο κ. Χρήστος Τσαμαδιάς είναι ιδιοκτήτης των καταστημάτων WATT + VOLT στη Λάρισα – Οι απόψεις του δεν δεσμεύουν την Watt+Volt.