Νίκος Παπαθεοδώρου: 4.000 πολύτιμα αντικείμενα για τα μάτια των Λαρισαίων - Ανακοινώσεις Καλογιάννη για το Μουσείο πόλης

Η Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας – Μουσείο Γ. Ι. Κατσίγρα παρουσιάζει για πρώτη φορά μία ιστορική έκθεση στην αίθουσα «Ειρήνη Κατσίγρα» η οποία θα εγκαινιαστεί το Σάββατο 17 Δεκεμβρίου 2022 και ώρα 19:00 με τίτλο «Larissa mea dulcissima. Γλυκυτάτη μου Λάρισα».

Στο πλαίσιο αυτό δόθηκε σήμερα συνέντευξη Τύπου από τον Δήμαρχο Λαρισαίων Απόστολο Καλογιάννη τον ιατρό και λόγιο Νικόλαο Παπαθεοδώρου, την αντιπρόεδρο της Δημοτικής Πινακοθήκης Άννυ Ψάρρα, την ιστορικό τέχνης και επιμελήτρια της έκθεσης Λουίζα Καραπιδάκη, την Ειρήνη Σάπκα που έκανε τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό της έκθεσης και την προϊσταμένη της Πινακοθήκης Ιωάννα Δεληγιάννη.

Ο δήμαρχος Λαρισαίων και πρόεδρος της Δημοτικής Πινακοθήκης Απ. Καλογιάννης ανέφερε τα εξής:

“Έχουμε τη χαρά την τιμή και τη συγκίνηση μαζί να αναγγείλω ένα σπουδαίο γεγονός που τις επόμενες μέρες θα αναδειχθεί μέσα από την Πινακοθήκη μας. Πρόκειται για την ειδική έκθεση με τον τίτλο «Larissa mea dulcissima. Γλυκυτάτη μου Λάρισα», έναν τίτλο πρωτότυπο και ξεχωριστό. Μια έκθεση που ουσιαστικά αναδεικνύει, προβάλλει όλο το σπάνιο υλικό από την πολύτιμη συλλογή του συμπολίτη μας, γιατρού, ιστοριοδίφη Νίκου Παπαθεοδώρου. Η συλλογή αυτή αποτελείται από 4000 περίπου αντικείμενα διαφόρων καλλιτεχνιών που έχουν σχέση με τη Λάρισα και την ευρύτερη περιοχή. Ένας μεγάλος όγκος υλικού που προσδιορίζει με τον ιδιαίτερο δικό του τρόπο την πορεία όλης της Λάρισας και την ιστορία της περιοχής μας για 450 περίπου χρόνια. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό γεγονός, μαι ειδική έκθεση που αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή η Πινακοθήκη μας και την οποία από το Σάββατο και στη συνέχεια θα έχουν τη δυνατότητα να την χαρούν οι Λαρισαίοι. Είμαι συγκινημένος γιατί για να φτάσουμε εδώ προηγήθηκε πολλή δουλειά. Από τον ίδιο τον συλλέκτη αλλά και δουλειά που είχε σχέση με εμάς και την δυνατότητα της Πινακοθήκης να υποδέχεται ειδικές εκθέσεις σαν αυτή”.

Επίσης ο Δήμαρχος Λαρισαίων ανακοίνωσε την υλοποίηση της ιδέας του κ. Παπαθεοδώρου για ένα μουσείο πόλης. “Ολοκληρώνεται η μελέτη του κτηρίου Μουσών το οποίο θα αποτελέσει Μουσείο της πόλης, με τις δυνατότητες που θα είχε το μουσείο να στεγάσει επιλογές σαν αυτή”.

Στη συνέχεια ο συλλέκτης και ιστοριοδίφης Νικόλαος Παπαθεοδώρου ξεκίνησε με την ιστορία του ονόματος της έκθεσης και στη συνέχεια μίλησε για τα αντικείμενα που θα εκτεθούν.

Αναλυτικά επεσήμανε:

“Σας οφείλω μια ερμηνεία του τίτλου της έκθεσης. Το λατινικό αυτό απόσπασμα είναι δάνειο από κείμενο του Λαρισαίου γιατρού και λόγιου Αλέξανδρου Ελλάδι, ο οποίος γεννήθηκε στη Λάρισα το 1686 αν και έμεινε εδώ στην πόλη τα πρώτα χρόνια της ζωής του, την αγαπούσε τόσο πολύ που το 1714 ύστερα από πολυετή παραμονή σε χώρες της Κεντρικής Ευρώπης αναφέρει στο βιβλίο του με μεγάλη νοσταλγία σαν την γλυκύτατη πατρίδα του Larissa mea dulcissima. Με επηρέασε μέσα μου σαν να κέντρισε και να διέγειρε ένα κέντρο του μυαλού μου και αποπροσανατόλισε τις επιδιώξεις μου.

Στην έκθεση θα δούμε ένα μικρό μέρος της προσωπικής μου συλλογής αποτελούν το 4 με 5 % της συλλογής και έχουν επιλεγεί τα σπανιότερα, τα καλύτερα διατηρημένα, τα παλαιότερα από ένα σύνολο 4000 αντικειμένων. Η συλλογή είναι πολυθεματική, τα διάφορα θέματα αποτελούν τη Λάρισα, την περιοχή της και σε ένα βαθμό ολόκληρη τη Θεσσαλία. Ο κύριος όγκος της συλλογής αφορά ως επί το πλείστον βιβλία που έχουν σχέση με τη Λάρισα ή είναι γραμμένα από Θεσσαλούς, λίγα είναι πολύ παλιά χειρόγραφα της περιόδου της Τουρκοκρατίας, μερικά είναι παλαίτυπα, δηλαδή βιβλία τυπωμένα κατά τους πρώτους χρόνους της τυπογραφίας, το παλαιότερο είναι του 1523. Μια άλλη κατηγορία αφορούν βιβλία λογίων του Ελληνικού Διαφωτισμού από τους δικούς μας, Φαρμακίδης, Κούμας, Ρήγας Βελεστινλής, Άνθιμος Γαζής. Πολλά είναι και τα θρησκευτικά βιβλία, τα λογοτεχνικά, τα βιβλία τέχνης, ένα άλλο ενδιαφέρον αποτελούν τα χαρακτικά, που απεικονίζουν τοπία από τη Θεσσαλία, το παλαιότερο χαρακτικό αφορά κάτοψη της Λάρισας το 1515, πριν 500 χρόνια. Υπάρχουν επίσης έγγραφα, συμβόλαια, αλληλογραφίες από την περίοδο της Τουρκοκρατίας, αρχεία από επιφανείς Λαρισαίους. Και εικόνες που προέρχονται από τα εικονοστάσια του θείου του πατέρα μου.

Η έκθεση έχει έναν σκοπό, να προβάλει το παρελθόν στο σήμερα και το σήμερα στο μέλλον. Είναι μια παρακαταθήκη για την πόλη που δεν θα ξεχαστεί…”

Επίσης η Άννυ Ψάρρα αντιδήμαρχος της Δημοτικής Πινακοθήκης υπογράμμισε ότι “η έκθεση αυτή ήταν ένα στοίχημα για εμάς η Πινακοθήκη μέχρι τώρα φιλοξενούσε εκθέσεις σύγχρονης τέχνης, έτσι λοιπόν το να οργανώσουμε μια έκθεση ιστορικού χαρακτήρα ήταν πραγματικά ένα μεγάλο στοίχημα. Δουλέψαμε σχεδόν ένα χρόνο μέχρι να φτάσουμε στην ημέρα των εγκαινίων. Μια έκθεση που αφορά όχι μόνο τους πολίτες της Λάρισας αλλά όλης της Θεσσαλίας”.

Τέλος η Λουίζα Καραπιδάκη ιστορικός τέχνης και επιμελήτρια της έκθεσης ανέφερε ότι “βρισκόμαστε σε μια Πινακοθήκη άρα εγώ καλέστηκα να κάνω μια μουσειακή έκθεση σε μια πινακοθήκη δεν είναι καθόλου εύκολο αυτό, έπρεπε να γίνει ένα αφήγημα και όπως ξέρετε όλοι ο κύριος Παπαθοδώρου είχε δημοσιεύσει σχεδόν όλη τη συλλογή. Έπρεπε λοιπόν να κάνουμε ένα καινούργιο αφήγημα, να κάνουμε καινούργιες ενότητες. Σε μια συλλογή το σημαντικότερο είναι πως ήρθε το έναυσμα, και μέσα σε αυτό το ξεκίνημα ήταν τα παιδικά του χρόνια, αυτό αναδείξαμε και βέβαια πως εξελίχθηκε. ΄Όλες οι πόλεις θα ζηλέψουν αυτή τη συλλογή”.

Πρόκειται για την έκθεση της μοναδικής συλλογής του Λαρισαίου λογίου Νικόλαου Αθ. Παπαθεοδώρου, που αποτελείται από εκατοντάδες αντικείμενα διαφόρων κατηγοριών, τα περισσότερα των οποίων έχουν σχέση με τη Λάρισα και την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται και σπάνια τεκμήρια, όπως παλαίτυπα, περιηγητικές εκδόσεις, έργα λογίων του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, ιστορικά, θρησκευτικά, Θεσσαλών λογοτεχνών, κλπ.), χαρακτικά και παλιές φωτογραφίες, επιστολικά δελτάρια (κάρτες), εικόνες και διάφορα εκκλησιαστικά είδη, κειμήλια οικογενειών της πόλης. Τα αντικείμενα αυτά καλύπτουν μια περίοδο τετρακοσίων και πλέον ετών, από τον 16ο αι. (1523) μέχρι και το πρώτο μισό του 20ου αιώνα (1950).