Προεκλογική περίοδος σε πλήρη…άνθηση. Απόλυτα εναρμονισμένη με τη φύση – που οργιάζει κυριολεκτικά τον Μάη – εξελίσσεται και η εξόρμηση των υποψήφιων των βουλευτικών εκλογών, προς άγραν ψήφου, με στόχο την πολυπόθητη εκλογή! Βουλευτικές τον Μάη, τοπική αυτοδιοίκηση τον Οκτώβρη, μπρος Μαριώ και πίσω Γιάννης τα υποψήφια μέλη του κοινοβουλίου και οι δημοτικοί – περιφερειακοί σύμβουλοι.
Γιορτή της δημοκρατίας οι εκλογές, με κόντρες, αντιπαραθέσεις, έντονη κοινωνικότητα αλλά και τα απαραίτητα ευτράπελα, ως αναπόσπαστο μέρος τους. Εκλογές δίχως παρασκήνιο δεν υπάρχουν, όπως γάμος άκλαυτος και κηδεία αγέλαστη, έτσι ένα πράγμα!
Για γέλια και για κλάματα είναι τα σχετικά περιστατικά που καταγράφονται σε κάθε εκλογική αναμέτρηση και παίρνουν τη δική τους θέση, ως μέρος της εκλογικής ιστορίας της χώρας. Στην κορυφή, ωστόσο, των προεκλογικών «μαργαριταριών» παραμένουν πάντα οι ίδιοι οι υποψήφιοι και τα επιτελεία τους που – κακά τα ψέματα – δεν αντιλαμβάνονται πάντα τη βαρύτητα και τις πραγματικές διαστάσεις της ενασχόληση με τα κοινά.
Στις εκλογές του 2015 διαδραματίστηκε το περιστατικό που θα σας αφηγηθώ. Δε νομίζω να υπάρξει προεκλογική περίοδος στη ζωή μου που δε θα ανασύρω τη μνήμη και δε θα γελάσω με την καρδιά μου. Γλυκόπικρα.
Τηλεφωνική συνομιλία της μητέρας μου, προεκλογικά, με εκπρόσωπο πολιτικού γραφείου υποψήφιου βουλευτή.
«Καλησπέρα σας, θα μπορούσα να μιλήσω με τον κύριο Παπουτσή;».
«Δυστυχώς όχι, κυρία μου. Απεβίωσε προ τριών ετών»
«Αααα μάλιστα… Εσείς;».
«Εγώ όχι ακόμη!». Κλείσιμο τηλεφώνου – δίχως δεύτερη σκέψη για την αποδέκτρια και περιθώριο αντίδρασης για την καλούσα.
Αχ, ρε μάνα! Να αγιάσει το στόμα σου!
Σιγαστήρας το χιούμορ της μητέρας μου και απορρόφησε τον εκκωφαντικό ήχο της τηλεφωνικής απρέπειας που εισέπραξε. Όχι, όμως, και τον πόνο της.
Γιατί πόνεσε το τηλεφώνημα, μην έχετε την παραμικρή αμφιβολία.
Πόνεσε μία γιατί μέσα από μια τόσο απλή καθημερινή διαδικασία, όπως το να καλεί κάποιος στο σπίτι και να ζητά τον επί πέντε σχεδόν δεκαετίες σύντροφό της, ανέσυρε προς στιγμήν στην επιφάνεια το μέγεθος της απώλειάς της, υποχρεώνοντάς την να ονοματίσει το πένθος της.
Πόνεσε δύο, γιατί από τη δύσκολη αυτή θέση εισέπραξε επιπλέον την αγενέστατη αντίδραση της συνομιλήτριάς της, με το κενό ενσυναίσθησης «Ααααα, μάλιστα…».
Για την ιστορία, δεν εξελέγη ο υποψήφιος βουλευτής και, ειλικρινά, δεν ξέρω να πω κατά πόσο… συνέβαλε το «αααα μάλιστα» της συνεργάτιδάς του, που μεταφέρθηκε από στόμα σε στόμα σε όλο το – διόλου ευκαταφρόνητο σε μέγεθος – φιλικό και συγγενικό περιβάλλον, με τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Κοινώς, άστραψε, βρόντηξε και «μαύρισε» ο οικογενειακός και κοινωνικός κύκλος της, αφού βέβαια πρώτα γέλασε με την καρδιά του!
Ιδιαίτερα κοινωνικός ο επαγγελματικός μου βίος και σε στενή σχέση με τον χώρο της δημοσιογραφίας, με έφερε σε αρκετές περιπτώσεις «αντιμέτωπη» με τον κλαυσίγελο των προεκλογικών διαδικασιών.
Το έκανα το λάθος κάποτε και στη διάρκεια χαλαρής συζήτησης με υποψήφιο βουλευτή ανέφερα, προβληματισμένη, πως μεγάλο ποσοστό των ψηφοφόρων δε γνωρίζει καν πως το πολίτευμα της Ελλάδας δεν είναι η Δημοκρατία.
Ποιος είδε τον υποψήφιο και δεν τον φοβήθηκε, Παναγία μου!
Και τι είναι αυτά που λες, κι αυτά τα λένε οι «άλλοι» για να υπονομεύουν το έργο της Κυβέρνησης (ήταν υποψήφιος με το κυβερνών κόμμα ο συνομιλητής μου), κι εμείς είμαστε δημοκρατική παράταξη και οι «άλλοι» είναι ψεύτες λαοπλάνοι κ.ο.κ.
Να σας πω την αλήθεια, έδωσα χώρο στον άνθρωπο να εκφραστεί, έτσι, για την αλητεία και για τα περίεργα βλέμματα που είχε ξεκινήσει να συγκεντρώνει το… λυρικότατο δημοκρατικό του ξέσπασμα!
Αφού λοιπόν τον άφησα να εκτονωθεί δεόντως, επανήλθα, επισημαίνοντας απλά πως το πολίτευμα της χώρας δεν είναι η Δημοκρατία… σκέτη, αλλά η Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία!
«Να μην κολλάμε σε λεπτομέρειες, τώρα. Όπως και να την πεις Δημοκρατία είναι!», ήρθε η αποστομωτική του απάντηση.
Τόμπολα!
Το πρώτο άρθρο του Συντάγματος «λεπτομέρειες» κι όπως καταλαβαίνετε δεν υπήρχε περίπτωση να επεκταθεί η συζήτησή μας και να «κολλήσουμε» σε κανένα από τα υπόλοιπα 119!
Θα μου πείτε, εσύ μανδάμ τόσο πια το παίζεις το Συνταγματικό δίκαιο στα δάχτυλα; Το πτυχίο της νομικής πως το παρέλαβες, με κούριερ ή με ταχυδρομικό περιστέρι;
Δίκιο θα έχετε βεβαίως, καθώς οι γνώσεις μου περί συντάγματος είναι οι ελάχιστες και, φυσικά, ούτε λόγος για επιστημονική γνώση του νόμου!
Αναρωτιέμαι, όμως, μέρες που είναι:
πρέπει να είναι κανείς νομικός για να γνωρίζει τη βασική δομή του καταστατικού χάρτη λειτουργίας της χώρας του, την ακριβή μορφή του πολιτεύματος, τα άρθρα περί διάκρισης των εξουσιών, ελευθερίας του τύπου, περί ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων;
Κοινοβουλευτική δημοκρατία, Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, Προεδρική Δημοκρατία, Λαϊκή δημοκρατία, στο μπλέντερ κι ό,τι πάρεις 5 ευρώ!
Όλες ίδιες είναι! «Λεπτομέρειες»!
Ένας συμπολίτης μου που δεν είναι σε θέση να ονομάσει το πολίτευμα της χώρας του και θεωρεί «λεπτομέρειες» τη στοιχειώδη γνώση του περιεχόμενου του Συντάγματος και την ακριβή διατύπωση της μορφής του πολιτεύματος, νομιμοποιείται (με την κυριολεκτική και ηθική διάσταση του όρου) να διεκδικήσει μια θέση στο κοινοβούλιο, να νομοθετήσει, να τοποθετηθεί επί νομοθεσιών, να διεκδικήσει για το σύνολο των πολιτών…
Πείτε με υπερβολική, αλλά με την ίδια λογική «λεπτομέρειες» μπορεί να είναι οι σπουδές της ιατρικής, οπότε νομιμοποιούμαι κι εγώ να διεκδικήσω μια θέση σε χειρουργική κλινική δημόσιου νοσοκομείου και να σας καλέσω να ξαπλώσετε άφοβα στο χειρουργικό μου τραπέζι!
Τι να τις κάνεις μάνα μου τις πολυετείς ιατρικές σπουδές, τα αγροτικά και τις ειδικότητες, όταν έχεις δει 19 κύκλους Grey’s Anatomy; «Λεπτομέρειες»!
Να σου παίξω εγώ Meredith Grey – σε πραγματικό χρόνο κατά τη διάρκεια επέμβασης αφαίρεσης τμήματος του παχέως εντέρου (του δικού σου αγαπητή αναγνώστρια και φίλτατε αναγνώστη) – να μην ξέρεις κατά που να κάνεις! Seriously!
Γιατί, τι έχω να ζηλέψω από έναν εκπαιδευμένο χειρουργό; Οι άλλοι δηλαδή σε τι είναι καλύτεροι από μένα; «Λεπτομέρειες»!
Στα δάχτυλα την παίζω εγώ τη χειρουργική ορολογία και μάλιστα στα αγγλικά!
«Tenth blade please! Suction! Give me another two blood units here! He is going into cardiac arrest! Time of death…». Τυπική διαδικασία, γνωστή και ως textbook! Και ορθοπεδικά και καρδιολογικά και γυναικολογικά περιστατικά δεκτά! Όπως και να τα πεις χειρουργεία είναι! Προτιμήστε με!
Κανείς από τους δύο υποψηφίους των ιστοριών μου δεν εξελέγη τελικά. Ωστόσο και οι δυο τους συγκέντρωσαν ικανό αριθμό ψήφων, όχι και πολύ μακριά από την εκλογή. Αυτό κάτι σημαίνει για το κριτήριο του εκλογικού σώματος…
Πάει καιρός που έχω αναπτύξει ένα είδος αποστροφής για τις προεκλογικές περιόδους. Παραμένω βαθιά πολιτικοποιημένη αλλά με δυσκολία κρύβω πια το βαρύ συναίσθημα, που μου προκαλεί η διαδικασία. Μη σας ξεγελά το χιούμορ. Άμυνα είναι και θα πω ψέματα, αν ισχυριστώ, πως λειτουργεί σε κάθε περίπτωση!
Ομολογώ, πως με θλίβει βαθιά η αβάσταχτη ελαφρότητα των εκλογών.
Αυτή η ενοχλητική σε πρώτη φάση – ανατριχιαστική, ωστόσο, όταν αναλογίζεται κανείς τις πραγματικές της προεκτάσεις – απουσία της έννοιας του «στοιχειώδους» από την όλη διαδικασία.
Λέξη κλειδί το «στοιχειώδης».
Στοιχειώδης σεβασμός, στοιχειώδης ευγένεια, στοιχειώδης γνώση και κατάρτιση, στοιχειώδης προβληματισμός σε σχέση με τον ρόλο του καθενός στη διαδικασία.
Είναι μια αφετηρία το «στοιχειώδης» που η απουσία του αποτελεί δυσοίωνο προπομπό!
Αλήθεια, αν κάποιος χωλαίνει στα στοιχειώδη, πόσο μπορεί να ανταποκριθεί στα ουσιαστικά;
Πως είναι δυνατόν να μη βαραίνει στη συνείδησή μας η ευθύνη για το πρόσωπο και την παράταξη που θα επιλέξουμε, για να αποφασίζει για το κοινωνικό σύνολο: πως θα ζει στην καθημερινότητά του, πως θα εργάζεται, πως θα φορολογείται, πως θα μορφώνεται, πως θα περιθάλπεται, πως θα γηροκομείται, πως θα προστατεύονται και θα διασφαλίζονται τα βασικά του δικαιώματα;
Καλά τα διηγούμαστε και γελάμε τα ευτράπελα των εκλογών και – εννοείται – πως δε λείπουν οι αξιόλογες υποψηφιότητες και τα ικανά πρόσωπα, που διεκδικούν μια θέση στα κοινά. Πόσο όμως είμαστε διατεθειμένοι οι πολίτες να ασχοληθούμε, για να αναζητήσουμε και να στηρίξουμε τα πρόσωπα αυτά;
Ως σώμα οι ψηφοφόροι αποτελούμε τεράστιο μέρος του προβλήματος, όταν αφιερώνουμε περισσότερο χρόνο για να επιλέξουμε καλύμματα για τον καναπέ και ζαντολάστιχα για το αυτοκίνητό μας, παρά πολιτική παράταξη και υποψήφιο που θα τιμήσουμε με την ψήφο μας.
Το πρόβλημα είναι το αβασάνιστο όλων μας, κομμάτων, υποψηφίων και ψηφοφόρων! Αβασάνιστα λαμβάνονται οι αποφάσεις της καθόδου στις εκλογές, αβασάνιστα πραγματοποιούνται οι προεκλογικές εκστρατείες, αβασάνιστα πέφτει και η ψήφος στην κάλπη.
«Η ψήφος είναι πιο δυνατή από τη σφαίρα. Με τη σφαίρα μπορεί να σκοτώσεις τον εχθρό σου. Με την ψήφο μπορεί να σκοτώσεις το μέλλον των παιδιών σου». Η φράση αποδίδεται στον 16ο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, Αβραάμ Λίνκολν. Την ακουμπώ εδώ, τροφή για σκέψη και υλικό διαθέσιμο στην κρίση του καθενός.
Πάντως, και για να μην παραμένω εκτός κλίματος, τώρα που το σκέφτομαι, γιατί να μην το ράψω το «κοστουμάκι» για τη νέα μου επαγγελματική περιπέτεια;
Άλλωστε, μου πηγαίνει πολύ το έντονο πράσινο της χειρουργικής στολής! Βέβαια, υπάρχει και σε μπλε και γκρι και το θαλασσί δεν το λες άσχημο ή μήπως να επιλέξω κλασικό μαύρο;
Άραγε, αν καταλήξω στο χρώμα, όλα τα υπόλοιπα θα εξακολουθούν να είναι «λεπτομέρειες»; Κρίνοντας από τα πρόσωπα που κατά καιρούς φιγουράρουν στα έδρανα της Βουλής, η μόνη σίγουρη απάντηση είναι: ποτέ δεν ξέρεις!