Εντυπωσιάζει τον επισκέπτη η εικόνα του παραδοσιακού αρχοντικού Σβαρτς, στην ιστορική κοινότητα των Αμπελακίων, που μετά και τις πολύμηνες εργασίες συντήρησης και ανάδειξής του άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό.
Κτίσμα υψηλής αισθητικής, που χρονολογείται στα τέλη του 18ου αιώνα, έχει συνδέσει το όνομά του με την ιστορική οικογένεια των Σβαρτς αλλά και του περίφημου Συνεταιρισμού των Αμπελακίων, με αξιόλογη δράση σε όλα τα εμπορικά και οικονομικά κέντρα της Ευρώπης της εποχής.
Το αρχοντικό Σβαρτς, σημείο αναφοράς για την ιστορική κοινότητα των Αμπελακίων και πόλος έλξης χιλιάδων επισκεπτών, αποτελείται από τρεις ορόφους, όπου υπάρχει η αίθουσα υποδοχής, τα υπνοδωμάτια και λοιποί βοηθητικοί χώροι, ενώ χρονολογείται στα 1787 και παρουσιάζει πλούσια ζωγραφική και ξυλόγλυπτη διακόσμηση.
Το Αρχοντικό άρχισε να κτίζεται το 1778 ως κατοικία του Προέδρου του Συνεταιρισμού των Αμπελακίων Γεωργίου Μαύρου Σβαρτς και παράλληλα υπήρξε η έδρα του Συνεταιρισμού καθ’ όλη τη διάρκεια της σαραντάχρονης και πλέον λειτουργίας του (1778-1820). Το 1965 αγοράστηκε από το Ελληνικό Κράτος και από τότε λειτουργεί ως επισκέψιμο μνημείο.
Στο εσωτερικό το πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι οι τοιχογραφίες, που καλύπτουν όλους τους χώρους πάνω από ξύλινες επενδύσεις, ενώ ο περίφημος τοιχογραφικός διάκοσμος, έργο ζωγράφου γνωστού μόνο με τα αρχικά Λ.Λ., ολοκληρώθηκε το 1978. Αποτελείται από μικρές και μεγάλες συνθέσεις, με γεωμετρικό και φυτικό διάκοσμο καθώς και τοπία, που ξεχωρίζουν τόσο για τον πλούτο των θεμάτων τους όσο και για τη δεξιοτεχνία και την ποιότητα της εκτέλεσής τους.
Όπως ανέφερε κατά την τέλεση των εργασιών το υπουργείο Πολιτισμού η μελέτη φωτισμού του αρχοντικού Σβαρτς εκπονήθηκε βάσει των ευρωπαϊκών προτύπων φωτισμού για όλους τους εσωτερικούς χώρους του αρχοντικού, καθώς και τις εξωτερικές όψεις του κτηρίου, λαμβάνοντας υπόψη τον χαρακτήρα του μνημείου.
Θυμίζουμε πως ο πανέμορφος εσωτερικός διάκοσμος του αρχοντικού συντηρήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ Θεσσαλίας 2014-2020, με τους Αμπελακιώτες δικαίως να καμαρώνουν όχι μόνο για την ανάδειξη ενός κτιρίου – μνημείου παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, μα και για ένα «στολίδι» του τόπου τους.
Ε.Π.
ΦΩΤΟ: Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας