Των Κώστα Γκούμα και Τάσου Μπαρμπούτη
Όλοι συμφωνούν πως η Θεσσαλία,εδώ και χρόνια,δεν έχει ακόμα επιτύχει την επίλυση του ακανθώδους (και συνάμα καταστροφικού για την περιοχή) υδατικού της προβλήματος.
Το αντίθετο,με τον καιρό νέα υδατικά ελλείμματα προστίθενται στα ήδη συσσωρευμένα και διαρκώς απομακρύνονται οι προοπτικές προστασίας και αποκατάστασης των οικοσυστημάτων της, εφόσονελλείψει κρίσιμων κυβερνητικών αποφάσεων και έργων συνεχίζει να καταναλώνει για τις αρδεύσεις νερά περισσότερα από εκείνα που διαθέτει.
Το παράδοξο όμως είναι πως ενώ εμείς οι Θεσσαλοί συνεχίζουμε απτόητοι την πορεία προς την καταστροφή και την ερημοποίηση, ένα πλήθος ομάδων και ατόμων, για πολλούς και διαφορετικούς λόγους, πιέζουν να μην εφαρμοστεί το πρόσφατο και καθόλα άρτιο Σχέδιο Διαχείρισης των Υδάτων (Υπουργική Απόφαση), το οποίο για πρώτη φορά προσεγγίζει ολοκληρωμένα το ζήτημα, προσφέρει επιστημονικά τεκμηριωμένες προτάσεις για δράσεις και έργα και το οποίο εγκρίθηκε μόλις πριν λίγους μήνες από την κυβέρνηση.
Στην προσπάθειά τους αυτή συνδράμουν και κάποια από τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης,με ρεπορτάζ προς δημιουργία εντυπώσεων και συγχύσεων, εξυπηρετώντας τους πολιτικούς μας διαχειριστές,οι οποίοι «ανταποκρίνονται» σε αυτές τις πιέσεις και για δικούς τους λόγους παραμυθιάζουν ανερυθρίαστα με υποσχέσεις τους θεσσαλούς,ενώ στην πράξη αποφεύγουν να πάρουν τις αναγκαίες αποφάσεις που θα στηρίξουν την εφαρμογή και θα προσφέρουν εγγυήσεις επίτευξης των στόχων τού Σχεδίου που οι ίδιοι ενέκριναν!
Κάποιοι εύλογα θα αναρωτηθούν γιατί συμβαίνουν όλα αυτά.
Η απάντηση είναι απλή. Η επίτευξη των στόχων του Σχεδίου Υδάτων (εξισορρόπηση ελλειμματικού υδατικού ισοζυγίου, αναβάθμιση οικοσυστημάτων κοκ) στηρίζεται στην ενίσχυση του υδατικού δυναμικού της Κεντρικής και Ανατολικής Θεσσαλίας (λεκάνη Πηνειού) με νερά που θα μεταφέρονται από δύο ταμιευτήρες που βρίσκονται στην ορεινή Δυτική πλευρά της Θεσσαλίας (λεκάνη Αχελώου).
Ο ένας από αυτούς είναι ο γνωστός ταμιευτήρας Ν. Πλαστήρα που από την δεκαετία 1960 καλύπτει πολλές από τις ανάγκες μας και σε ένα αξιόλογο βαθμό περιορίζει τα καταστροφικά ελλείμματα.
Ευτυχώς, όταν κατασκευάσθηκε ο πολύτιμος αυτός ταμιευτήρας δεν είχαν ακόμη αναπτυχθεί στην ελληνική κοινωνία όλες αυτές οι εμμονές και το μίσος κατά των υδροηλεκτρικών έργων.
Επιπλέον την περίοδο εκείνη δεν είχαν αποκτήσει οργανωτική συγκρότηση συλλογικότητες και (κυρίως) ομάδες συμφερόντων, που σήμερα, κρυμμένες πίσω από τίτλους που συνοδεύονται από την σπουδαία ελληνική λέξη «οικολογία», απέκτησαν ισχυρές προσβάσεις στα κέντρα εξουσίας και επηρεάζουν ή/και «μπλοκάρουν» κρίσιμες αποφάσεις για την πορεία ολόκληρων περιοχών όπως και την δική μας.
Και όλα αυτά σε μια Θεσσαλία που προσπαθεί αφενός να καταπολεμήσει την διαρκή υποβάθμιση των οικοσυστημάτων της και αφετέρου να αποκρούσει κινδύνους που την απειλούν (λειψυδρία, πλημμύρες, καταστροφή εδάφους, εγκατάλειψη ή/και αλλοίωση του χαρακτήρα της γης μας).
Ο δεύτερος ταμιευτήρας της λ. Αχελώου βρίσκεται επί του Άνωρου του ποταμού, στη θέση Συκιά Καρδίτσας.
Έχει κατασκευασθεί σε ποσοστό πάνω από 60% και επί χρόνια παραμένει εγκλωβισμένος στα παιχνίδια ανάμεσα σε δικαστές με περιορισμένη αίσθηση ευθύνης και σε πολιτικούς που διακατέχονται από πελατειακή λογική, με ισχυρή δόση ατολμίας ως προς την λήψη αναγκαίων κρίσιμων αποφάσεων.
Στις συνθήκες αυτές βρίσκουν περιθώριο να αναπτύξουν δραστηριότητα παράγοντες και συλλογικότητες που καλλιεργούν τοπικιστικές αντιθέσεις, «παίζουν» με το λαϊκισμό, ανακοινώνουν νέες προσφυγές στο ΣτΕ κατά των ……Σχεδίων Διαχείρισης (!),πυκνώνουν τις επιθέσεις τους κατά των έργων («απαρχαιωμένη» η εκτροπή, φαραωνικό έργο κλπ.) και κυρίως πριμοδοτούν την στασιμότητα στα έργα και κατ’ επέκταση την μη εφαρμογή ενός βιώσιμου Σχεδίου για την Θεσσαλία.
Με απλά λόγια όλοι αυτοί και ανεξάρτητα από ιδεολογικοπολιτικές διαφορές, στο όνομα της προστασίας του περιβάλλοντος υπηρετούν πιστά την πολιτική των κυβερνήσεων των τελευταίων δέκα ετών που για να αποφύγουν το πολιτικό κόστος επιλέγουν να κρατούν στην ….αναμονή τα ημιτελή έργα Αχελώου.
Τελικά, στις συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί, ο μόνος τρόπος υπέρβασης αυτής της νοσηρής στασιμότητας είναι μία συζήτηση στη Βουλή με θέμα την οριστική τύχη των εγκαταλειμμένων έργων και μία καθαρή πολιτική απόφαση, εάν δηλαδή αυτά θα ολοκληρωθούν(οπότε διασφαλίζεται η αποτελεσματικότητα του Σχεδίου Υδάτων), ή εάν θα κατεδαφιστούν απελευθερώνοντας τον «μπαζωμένο» ποταμό Αχελώο από τα άσκοπα (στην περίπτωση αυτή) εγκαταλειμμένα σκυροδέματα και τους τεράστιους όγκους χωματισμών στην περιοχή των έργων.
Τις ημέρες αυτές ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας ανακοίνωσε την διοργάνωση σύσκεψης με παράγοντες και φορείς της Θεσσαλίας στην ΠΘ την επόμενη Δευτέρα (21η Οκτωβρίου).
Επικροτούμε απερίφραστα την πρωτοβουλία του αυτή που την θεωρούμε χρήσιμη και που εξ’ ορισμού κινείται σε θετική κατεύθυνση. Ελπίζουμε πως την κρίσιμη αυτή περίοδο και με δεδομένη την μεγάλης κλίμακας επίθεση που αυτό το διάστημα δέχονται τα εγκεκριμένα Σχέδια Υδάτων, όλοι οι φορείς της Θεσσαλίας θα ανταποκριθούν και θα επιδείξουν την ανάλογη ωριμότητα και επικέντρωση στους στόχους που η συγκυρία καθορίζει, αποφεύγοντας τις συνήθεις γενικότητες και τις κορώνες «υπέρ» των έργων Αχελώου, εγκαταλείποντας τις άσκοπες συζητήσεις ποιοι στηρίζουν ή όχι την μεταφορά («εκτροπή»),αφήνοντας στο χθες τις ξεπερασμένες αντιπαραθέσεις για το ποιος πολιτικός παράγοντας έκανε περισσότερα και ποιος λιγότερα στο θέμα αυτό κοκ.
Ιδιαίτερα οι εκπρόσωποί μας στη Βουλή καλούνται να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων,να αποφύγουν τους συνήθεις γενικόλογους «χαιρετισμούς», να δώσουν βάση στις τοποθετήσεις των φορέων και να αντιληφθούν εντέλει πως πρέπει να εκφράσουν την πραγματική θέληση και τις αγωνίες αυτών που τους τιμούν με την ψήφο τους και όχι να «αναστέλλουν» τις κοινές μας διεκδικήσεις μόνο και μόνο για να μην ενοχλήσουν και για να είναι «αποδεκτοί» από τα διάφορα κέντρα εξουσίας εντός και εκτός των κομμάτων τους.
Οι Θεσσαλοί βουλευτές είναι αυτοί που πρέπει να οδηγήσουν το υδατικό της Θεσσαλίας σε συζήτηση στη Βουλή και εκεί, στο ναό της δημοκρατίας ενώπιον της κοινωνίας και όχι σε κλειστές δικαστικές αίθουσες (όπως από αδυναμία επιδιώκουν ανεύθυνοι ψευδό οικολόγοι και στελέχη κάποιων κομμάτων),να απαιτήσουν την λήψη μίας τελεσίδικης απόφασης που θα οδηγήσει την Θεσσαλία σε ένα δρόμο βιώσιμης αξιοποίησης των υδάτων της από τις δύο όμορες λεκάνες των ποταμών της.
Μόνο έτσι η Θεσσαλία θα πορευτεί χωρίς αμφισβητήσεις και εμπόδια στην προσπάθεια που καταβάλει να σταθεί στα πόδια της και μόνο τότε θα μπορέσει να αξιοποιήσει τις δυνατότητες που της επιτρέπουν οιγεωμορφολογικές της συνθήκες, σε συνδυασμό με τα έργα ύψους εκατοντάδων εκατ.ευρώ που με δικά μας χρήματα έχουν ήδη κατασκευαστεί από προηγούμενες κυβερνήσεις.
Ένα μήνυμα, μία φωνή, κοινή διεκδίκηση: Εδώ και τώρα εφαρμογή του Σχεδίου Διαχείρισης Υδάτων (ΣΔΛΑΠ) Θεσσαλίας με ΟΛΑ τα έργα και τις δράσεις που προβλέπει, παράλληλα με μία Απόφαση στη Βουλή για υπέρβαση των τεχνητών εμποδίων από όπου και εάν αυτά προέρχονται.
*Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ
*Μπαρμπούτης Τάσος, πολιτικός μηχανικός, μέλος ΔΣ ΕΘΕΜ, πρ. γραμματέας ΤΕΕ/ΚΔΘ, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ