Της Μαρίας Παπουτσή
Μόδα είναι να φοράς όσα είναι τάση. Στυλ είναι να είσαι ο εαυτός σου.
Oscar de la Renta
22 Ιουλίου 1932 – 20 Οκτωβρίου 2014
Υπάρχουν αμέτρητοι λόγοι για να θαυμάσει κανείς την πορεία του Oscar de la Renta στη μόδα. Κυριάρχησε στο προσκήνιό της για πέντε δεκαετίες. Έντυσε όλες τις λαμπερές και διάσημες γυναίκες του θεάματος. Υπήρξε ο αγαπημένος σχεδιαστής των Πρώτων Κυριών του Λευκού Οίκου. Εξαίρετος επιχειρηματίας, έχτισε με πείσμα, πάθος και όραμα μια τεράστια αυτοκρατορία. Την υπογραφή του φέρουν μερικές από τις πιο διάσημες τουαλέτες όλων των εποχών. Λάτρεψε και ύμνησε τη σύγχρονη γυναίκα όσο λίγοι, αναδεικνύοντας όχι μόνο την ομορφιά, αλλά και τον δυναμισμό της.
Ο εντυπωσιακότερος όλων όμως, δε σχετίζεται με την καριέρα, αλλά με την προσωπικότητα του μεγάλου σχεδιαστή: είναι η ζεστασιά, ο θαυμασμός, η ειλικρίνεια και το αβίαστο χαμόγελο των διάσημων πελατισσών του, στις κοινές τους φωτογραφίες, κάτι που δεν συναντάται συχνά στον χώρο της μόδας.
Ο κόσμος του θεάματος – απαιτητικός, σκληρός, συχνά επιφανειακός και παρακμασμένος από τις δημόσιες σχέσεις και το χτίσιμο της εικόνας – σπάνια γνωρίζει ανθρώπους με το ταλέντο, την υψηλή αισθητική, την ευγένεια και την απλότητα του Oscar de la Renta, ποιότητες που μόνο απαρατήρητες δεν πέρασαν στην πολύχρονη καριέρα του. Ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα να αποτελεί η σχέση του με την Anne Wintour, «σιδηρά» διευθύντρια της Vogue, γνωστή ως Ice queen, για το ανέκφραστο παγωμένο βλέμμα της, η οποία στο πλευρό του μεγάλου μετρ, απέβαλε κάθε ίχνος από το πυρηνικό της εκτόπισμα (a.k.a Nuclear Wintour) και μεταμορφωνόταν σε ανέμελο κορίτσι!
Γεννήθηκε στην Δομικανική Δημοκρατία το 1932. Η καλλιτεχνική του φύση βρήκε γρήγορα το δρόμο της και σε ηλικία 18 ετών πήρε στην Μαδρίτη για να σπουδάσει ζωγραφική στη Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών. Για να βγάζει τα έξοδά του ξεκίνησε να σκιτσάρει ρούχα σε εφημερίδες και οίκους μόδας. Τα σχέδιά του τράβηξαν την προσοχή της συζύγου του Αμερικανού Πρέσβη στην Ισπανία, που του ζήτησε να σχεδιάσει ένα φόρεμα για την κόρη της, πράγμα που έκανε. Σύντομα το νεαρό κορίτσι βρέθηκε στο εξώφυλλο του περιοδικού Life, φορώντας την πρώτη δημιουργία του Oscar de a Renta. Η τύχη είχε αποφασίσει και του άνοιγε το δρόμο.
Στρέφεται λοιπόν στη μόδα και μαθητεύει δίπλα στον μεγαλύτερο Ισπανό σχεδιαστή της εποχής, Cristóbal Balenciaga, ως βοηθός του. «Μάζευα καρφίτσες από το πάτωμα», είχε σχολιάσει κάποτε χιουμοριστικά, αναφερόμενος στην πρώτη περίοδο της μαθητείας του, ωστόσο η γνώση και το όνομα που έχτισε δίπλα στο Balenciaga του πρόσφερε το εισιτήριο για το Παρίσι, όπου το 1961 ξεκίνησε τη συνεργασία του με τον Οίκο Lanvin, υπό τη διεύθυνση του Antonio del Castillo. Εκεί θα συμπληρώσει τη γνώση του στο σχέδιο, με τη μαθητεία στα τεχνικά μυστικά της υψηλής ραπτικής.
Φιλόδοξος κι ανήσυχος αναζητά τον προσωπικό του δρόμο και το 1963 αφήνει το Παρίσι, για να εργαστεί στη Νέα Υόρκη, σχεδιάζοντας για τον οίκο της Elizabeth Arden. Δύο χρόνια αργότερα πολιτογραφήθηκε Αμερικανός, πήρε στα χέρια του τον οίκο της Jane Derby, μετά τον θάνατό της και ξεκίνησε τη δική του επωνυμία.
Από το σημείο αυτό κι ως το 2014 που έφυγε από τη ζωή ο Oscar de la Renda έχτισε μια τεράστια αυτοκρατορία, που εκτός από υψηλή ραπτική περιλάμβανε αρώματα, αξεσουάρ μόδας, έπιπλα και είδη για το σπίτι. Η δημιουργική του ορμή υπήρξε τόση, που παράλληλα με την επωνυμία του ανέλαβε τον οίκο Balmain, για τον οποίο σχεδίαζε haute couture από το 1993 έως και το 2002, δημιούργησε τη σειρά prêt à porter O Oscar με ρούχα σε πιο χαμηλές τιμές, ενώ το 2006 ο οίκος του επεκτάθηκε και στον σχεδιασμό νυφικών (από τις πιο διάσημες δημιουργίες του το περίφημο νυφικό της Amal Alamuddin για το γάμο της με τον George Clooney το 2014).
Θεωρείται ο επίσημος σχεδιαστής των συζύγων των Αμερικανών προέδρων, έχοντας επιμεληθεί επίσημες εμφανίσεις όλων των πρώτων κυριών, από την Τζάκι Κέννεντι, έως και την Τζιλ Μπάϊντεν, με εξαίρεση τη Μισέλ Ομπάμα, που αν και αρχικά επέλεξε πιο μοντέρνους σχεδιαστές, τον ενέταξε τελικά στην γκαρνταρόμπα της. Τα ρούχα που σχεδίασε για τις κυρίες του Λευκού Οίκου παρουσιάστηκαν το 2014 σε μια αναδρομική έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο George W. Bush Presidential Center.
Ο Oscar de la Renta πίστευε πως η βιομηχανία της μόδας μπορεί να είναι πολλά περισσότερα από την απλή κατασκευή όμορφων ρούχων. Συνδύαζε μοναδικά την ευρωπαϊκή κομψότητα με την αμερικανική διάθεση για άνεση, δεν έπαψε λοιπόν να ονειρεύεται και να εξελίσσεται, υλοποιώντας βήμα – βήμα το όραμά του. Η τέλεια ισορροπία ανάμεσα στο σύγχρονο και στο κλασικό, στο δυναμικό και το ρομαντικό, στην ένταση του χρώματος και στην απαλότητα των υφασμάτων και των διακοσμητικών στοιχείων χαρακτηρίζει τις δημιουργίες του. Τίποτα δεν μπορεί να πάει στραβά, αν φοράς Oscar de la Renta!
Μπορεί η μόδα να τον κέρδισε επαγγελματικά, αλλά δεν εγκατέλειψε ποτέ την επαφή του με την Τέχνη. Υπήρξε μέλος του διοικητικού συμβουλίου της The Metropolitan Opera, του Carnegie Hall και του Channel Thirteen/WNET, ενώ έντονη ήταν και η κοινωνική του δράση, προσφέροντας τη λάμψη, την εμπειρία και τη γνώση του σε πολιτιστικούς φορείς.
Πολυβραβευμένος, καταξιωμένος, επιτυχημένος, αυτοδημιούργητος, έζησε μια πλήρη επαγγελματική ζωή, μέσα στη λάμψη, τη χλιδή και τα φώτα της δημοσιότητας, δεν έχασε όμως ποτέ την επαφή του με την ομορφιά και την ισορροπία που προσφέρει η απλότητα. Σε αυτόν αποδίδει άλλωστε την πρώτη αναφορά του όρου «fashion victim», ο John Fairchild, εκδότης του Women’s Wear Daily και γεγονός είναι πως αν και έλαμψε στην κορυφή του πιο ματαιόδοξου επαγγελματικού κόσμου, ο Oscar de la Renta δεν έχασε ίχνος από την γοητευτική και ανεπιτήδευτη προσωπικότητά του.
Ο νεαρός άντρας από την λαϊκή οικογένεια, που άφησε την εξωτική πατρίδα του, για να κατακτήσει τον κόσμο της μόδας και να γράψει ιστορία με την αψεγάδιαστη αισθητική του, πήρε μαζί στις αποσκευές του τα εκτυφλωτικά χρώματα της Καραϊβικής, το πάθος της μητέρας του για τα όμορφα ρούχα, αλλά και την αγάπη του για τις γυναίκες, μέσα στην οποία γαλουχήθηκε κοντά στις έξι αδερφές του.
Τα στοιχεία αυτά καθόρισαν τον δημιουργό και σχεδιαστή που στην πορεία της καριέρας του όρισε την κομψότητα και ύμνησε όσο λίγοι την ομορφιά της σύγχρονης εργαζόμενης γυναίκας, αναδεικνύοντας τον δυναμισμό και την προσωπικότητά της. Αγάπησε και φρόντισε τις γυναίκες ο Oscar de la Renta, τις ύμνησε, δίνοντας έμφαση όχι μόνο στην εξωτερική, αλλά και στην εσωτερική ομορφιά τους.
Έφυγε σαν σήμερα, πριν από δέκα χρόνια.
Η ιστορία δίκαια τον κατέγραψε ως τον απόλυτο τζέντλεμαν της υψηλής ραπτικής.