Του Χρήστου Τσαμαδιά
Από την αρχή του νέου έτους, το σύστημα τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα θα υποστεί σημαντικές αλλαγές, με πρωτοβουλία του Υπουργείου Ενέργειας. Κεντρικό σημείο είναι η εισαγωγή ενός νέου «διζωνικού» τιμολογίου, το οποίο αντικαθιστά το παραδοσιακό νυχτερινό τιμολόγιο. Το νέο σύστημα θα παρέχει χαμηλότερες τιμές κατά τις μεσημεριανές ώρες και τα Σαββατοκύριακα, εκμεταλλευόμενο την αυξημένη παραγωγή από φωτοβολταϊκές πηγές ενέργειας τις ώρες αυτές.
Το νυχτερινό τιμολόγιο καθιερώθηκε σε μια εποχή όπου το ηλεκτρικό δίκτυο της Ελλάδας εξαρτιόταν κυρίως από θερμοηλεκτρικές μονάδες, οι οποίες είχαν ανάγκη για σταθερή ζήτηση, ακόμα και τις νυχτερινές ώρες, ώστε να παραμένουν σε λειτουργία. Ωστόσο, η ραγδαία αύξηση της παραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, όπως τα φωτοβολταϊκά, έχει αλλάξει σημαντικά τις συνθήκες στην αγορά. Σήμερα, η χαμηλότερη χρέωση της ενέργειας σημειώνεται το μεσημέρι και τα Σαββατοκύριακα, καθώς τότε παρατηρείται μεγαλύτερη παραγωγή ενέργειας από τις ΑΠΕ. Αυτή η μεταβολή οδήγησε στην ανάγκη αναπροσαρμογής του τιμολογιακού καθεστώτος.
Επομένως οι καταναλωτές που έχουν σήμερα νυχτερινό ρεύμα θα βγουν ωφελημένοι αφού το νυχτερινό ρεύμα η πλειοψηφία δεν το χρησιμοποιούσε ( είναι λίγοι αυτοί που ξυπνούσαν στις 2 το βράδυ να μαγειρέψουν ή να βάλουν πλυντήριο) αλλά αντίθετα αν υιοθετηθεί η θέση του Υπουργείου να λειτουργεί 10 το πρωί με 3 το μεσημέρι και όλο το Σαββατοκύριακο θα βγουν κερδισμένοι. Σήμερα, οι περισσότεροι πάροχοι έχουν μια ενιαία τιμή για ημερήσιο και νυχτερινό αλλά αυτό από την αρχή του έτους θα αλλάξει.
Όσοι καταναλωτές δεν έχουν μετρητή που να υποστηρίζει 2 μετρήσεις (διζωνικό) θα χρειαστεί να περιμένουν… όσοι έχουν έξυπνους μετρητές μπορούν να κάνουν αίτηση στο ΔΕΔΔΗΕ (μέσω της ιστοσελίδας), να υπογράψουν την νέα τους σύμβαση και να αποκτήσουν. Παρόλο που τρέχουν αρκετοί διαγωνισμοί του ΔΕΔΔΗΕ για νέους έξυπνους μετρητές, υπάρχουν πολλές ελλείψεις όχι να αντικατασταθούν μετρητές σε υφιστάμενα αλλά και για νεόδμητα σπίτια. Επομένως είναι μια διαδικασία που θα είναι χρονοβόρα. Η προτεραιότητα για να αλλάξουν μετρητές έχει δοθεί σε ενεργοβόρες επιχειρήσεις και σε “αγροτικούς” μετρητές.
Το νέο πορτοκαλί ή δυναμικό τιμολόγιο θα δούμε από το Γενάρη που θα απευθύνεται σε εταιρείες θα βασίζεται σε «έξυπνους» μετρητές, οι οποίοι θα μετρούν σε πραγματικό χρόνο την κατανάλωση και η τιμή τους θα είναι διαφορετική ανά ώρα! Αυτό σημαίνει ότι κάποιες ώρες θα είναι πολύ χαμηλό και κάποιες θα είναι υπερβολικά ακριβό. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν θα διατεθεί (σε πρώτη φάση τουλάχιστον) σε ιδιώτες. Τα παραπάνω είναι εξαιρετικά σημαντικό αφού η λειτουργία των μεγάλων επιχειρήσεων στο ωράριο θα επηρεάσει και τους εργαζόμενους ως προς τις ώρες εργασίας που θα δουλεύουν.
Σε όλα τα παραπάνω θα προσθέσουμε και την πρόθεση του Υπουργείου ώστε από τον Ιανουάριο να μην διατίθενται σε νέους καταναλωτές το πράσινο τιμολόγιο, όπως και ότι τα σταθερά τιμολόγια να έχουν διάρκεια 1 έτους το ελάχιστο.
Οι “μεγάλες εταιρείες” του χώρου έχουν δώσει τιμές για τον Νοέμβριο, οι όποιες είναι ελαφρώς φτηνότερες ή στα ίδια επίπεδα με τον προηγούμενο μήνα – δηλαδή το πράσινο στο 0,16 ανά kw και κίτρινο κάτω από 0,10 (για οικιακά τιμολόγια). Σε αυτά τα επίπεδα θα κινηθούν υποχρεωτικά και οι υπόλοιποι πάροχοι για λόγους ανταγωνισμού. Αυτό που προβληματίζει είναι η αδικαιολόγητη αύξηση του αέριου (του δείκτη TTF), που σε λίγες μέρες ξεπέρασε το 0,43 σε επίπεδο χονδρεμπορικής αγοράς. Όλα αυτά ενώ η Ευρώπη βιώνει ήπιες θερμοκρασίες και οι αποθήκες είναι πάνω από το 95% με ελαφρώς αυξανόμενη τάση τις τελευταίες εβδομάδες. Το γεγονός ότι συνεχίζει να αυξάνεται η αποθήκευση μαρτυρά ορισμένη βραχυπρόθεσμη ζήτηση για να κορυφωθεί πριν αρχίσει το χειμερινό ψύχος, αλλά η έντονη άνοδος της τιμής του TTF δύσκολα ερμηνεύεται από αυτές τις παραπάνω ποσότητες. Προφανώς είναι ένα από τα γνωστά “τερτίπια” των εμπόρων να αυξηθεί η τιμή του αέριου πριν το χειμώνα που αναμένεται.
Αρκετοί καταναλωτές είχαν κάνει λάθος υπολογισμούς στους λογαριασμούς τους γιατί υπολόγιζαν την επιδότηση που είχε αναγγείλει ο Υπουργός. Αυτό έγινε γιατί δεν υπολόγιζαν ο Υπουργός θα έλεγε ότι οι καταναλωτές που έχουν τιμολόγηση κάτω από 0,15 ανά Kw δεν θα επιδοτηθούν. Θα σημειώσουμε ότι οι επιχειρήσεις για ακόμα ένα μήνα δεν θα δουν κάποιο βοήθημα στο λογαριασμό τους.
Επίσης η χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος έχει μειωθεί σημαντικά αφού η μέση τιμή χονδρικής διαμορφώνεται μέχρι στιγμής στα 87 ευρώ ανά μεγαβατώρα, από 112 το Σεπτέμβριο, 129 τον Αύγουστο και 135 τον Ιούλιο αλλά οι εταιρείες διατηρούν την τιμή τους σε αυτά τα επίπεδα για να καλύψουν τις ζημίες που υπέστησαν το προηγούμενο διάστημα. Επομένως παρόλο που η τιμή της χονδρεμπορικής τιμής έχει πέσει ο καταναλωτής ακόμα μια φορά δεν θα το δει “για την ώρα” στο λογαριασμό του.
Ο καταναλωτής επίσης θα δει μια σημαντική μείωση στο λογαριασμό του. Η σταδιακή κατάργηση των χρεώσεων που περιλαμβάνονται στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας για τη χρηματοδότηση των ανανεώσιμων πηγών (ΕΤΜΕΑΡ) και της ηλεκτροδότησης των νησιών (ΥΚΩ) περιλαμβάνονται στις δράσεις που προωθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη μείωση των τιμών καταναλωτή της ηλεκτρικής ενέργειας. Φυσικά, η αύξηση των Δημοτικών Τελών για κάθε Δήμο (ενδεικτικά Λάρισα +35%) δεν θα αλλάξει κατά πολύ τον λογαριασμό αλλά εδώ και χρόνια έχουμε επιλέξει να βλέπουμε όλες τις αυξήσεις στους λογαριασμούς του ρεύματος.
*Ο κ. Χρήστος Τσαμαδιάς είναι Ενεργειακός Αναλυτής και Σύμβουλος Ενέργειας
