Παρουσιάζεται απόψε στις 7:00 μ.μ., στο Γαλλικό Ινστιτούτο Λάρισας (Κούμα 28) το βιβλίο «Προσδιορισμός του πεδίου της μάχης μεταξύ Καίσαρα και Πομπηίου στη Θεσσαλία» του συγγραφέα Απόστολου Νεύρα, από τις Εκδόσεις Φυλάτος.
Το έργο αυτό είναι το αποτέλεσμα 20 χρόνων ενδελεχούς έρευνας και ιστορικής αναζήτησης. Ο Απόστολος Νεύρας φωτίζει την ιστορία της περίφημης «Μάχης της Θεσσαλίας» (48 π.Χ.) μεταξύ των Ρωμαίων στρατηγών Ιουλίου Καίσαρα και Γναίου Πομπηίου, προτείνοντας έναν νέο, τεκμηριωμένο προσδιορισμό του πεδίου της μάχης στη θεσσαλική γη. Με συνδυασμό αρχαίων πηγών και σύγχρονων ερευνών, το βιβλίο επιχειρεί να αποκαταστήσει την ιστορική ακρίβεια για ένα γεγονός που καθόρισε τη μοίρα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
“Δεν θεωρώ τον εαυτό μου ιστορικό συγγραφέα, παρά τίποτε παραπάνω από μελετητή μιας συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου, ενός ψήγματος ιστορίας“, εξηγεί στη LarissaPress ο κ. Νεύρας και αποκαλύπτει το “πώς” και το “γιατί” που τον οδήγησαν στη συγγραφή του συγκεκριμένου πονήματος, ενώ παρουσιάζει για πρώτη φορά, με βάση την έρευνα του -η οποία διήρκεσε 20 χρόνια- το μέρος όπου έλαβε χώρα η περίφημη “μάχη της Θεσσαλίας”.
“Μετά από προσπάθεια τουλάχιστον είκοσι χρόνων και μελέτη πολλών συγγραμμάτων και ιστορικών πηγών, ισχυρίζομαι με απόλυτη πίστη ότι η περίφημη μάχη του εμφυλίου πολέμου μεταξύ των δύο μεγάλων Ρωμαίων ανδρών Ιουλίου Καίσαρα και Πομπήιου του ονομαζόμενου και Μέγα, έγινε στο πεδίο που εκτείνεται ανάμεσα στη Μητρόπολη Καρδίτσας και στο βουνό Γούβα της περιοχής.
Γεννήθηκα και μεγάλωσα σε αυτή την περιοχή και το έναυσμα για την ιστορική αυτή έρευνα ήταν οι ιστορίες περί ευρημάτων που άκουγα από τους παλιότερους. Μιλούσαν για πάρα πολλά σκουριασμένα βέλη που βρίσκαν επάνω στο βουνό.
Η μεγάλη αυτή μάχη, που ο ίδιος ο Καίσαρας την ονομάζει «μάχη της Θεσσαλίας», εντελώς λαθεμένα επικράτησε διαμέσου των αιώνων να αποκαλείται «μάχη των Φαρσάλων».
Η δικιά μου προσπάθεια ξεκινούσε από το γεγονός να κατανοήσω απόλυτα τα γεγονότα που επέβαλλαν αυτή τη μάχη, τα αίτια, την αφορμή, αλλά ακόμη περισσότερο την επιλογή του συγκεκριμένου πεδίου. Δύο τεράστιοι στρατοί, 47000 λεγεωνάριοι περίπου του Πομπήιου και 22000 λεγεωνάριοι του Καίσαρα διασχίζοντας χιλιάδες χιλιόμετρα, βρέθηκαν αντιμέτωποι εδώ, στα δικά μας χώματα, στην μεγαλύτερη ίσως μάχη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που η έκβασή της θα καθόριζε την ίδια την ύπαρξη της Ρώμης.
Καθήκον δικό μου δεν ήταν μόνο η εξάντληση του σεβασμού στα γεγονότα. Είχα υποχρέωση επίσης να βεβαιώνω για την ακρίβεια τους διασταυρώνοντας τα από πολλές ιστορικές πλευρές. Η μελέτη μου και η καταγραφή των γεγονότων κινούνταν σε τρεις άξονες.
Ο πρώτος άξονας ήταν να κατανοήσω και να περιγράψω τη μετάβαση από τη Ρωμαϊκή Δημοκρατία προς την Αυτοκρατορία. Την ιστορία της Ρώμης, την άνοδο της μικρής αυτής πόλεως-κράτους σε μεγάλη δύναμη. Τα γεγονότα, τα πρόσωπα και τις καταστάσεις, εν γένει, που συνετέλεσαν στην κρίση και οδήγησαν τη Ρώμη σε ένα εμφύλιο πόλεμο με παγκόσμιες διαστάσεις.
Ο δεύτερος άξονας ήταν να τοποθετήσω τα γεγονότα της μάχης στον πραγματικό τους χώρο. Γνωρίζοντας πλέον το θέατρο της μάχης, μπορούσα να δω τους δυο μεγάλους στρατηγούς με τους χιλιάδες ετοιμοπόλεμους λεγεωνάριους τους στο πεδίο που είχαν επιλέξει να συγκρουστούν.
Τέλος αυτό που έπρεπε να ξεδιαλύνω ήταν η ιστορικά λαθεμένη τοποθέτηση της μάχης και κατά συνέπεια το λάθος όνομα αυτής που από « μάχη της Θεσσαλίας» επικράτησε να αποκαλείται «μάχη των Φαρσάλων». Για να το πετύχω αυτό προσπάθησα να βρω και να κατανοήσω πολλές μελέτες που αφορούσαν τη συγκεκριμένη μάχη.
Στη συγγραφή μου αυτή περισσότερο απ’ όλους με βοήθησε ο ίδιος ο Καίσαρας μέσα από τη μελέτη των απομνημονευμάτων του, που συνέγραψε ο ίδιος.
Ο Καίσαρας δεν ήταν μόνο απαράμιλλος στρατηγός, μεγάλος πολιτικός ή δεινός ρήτορας. Υπήρξε και αξιόλογος συγγραφέας, μεταξύ δε των σπουδαιότερων συγγραμμάτων του, από τα οποία σώθηκαν μέχρι σήμερα περιλαμβάνονται και τα απομνημονεύματα του (Commentarii). Οι τελευταίοι Commentarii αποτελούνται από τρία βιβλία. Στο τρίτο βιβλίο αναφέρεται στα γεγονότα του εμφυλίου πολέμου με τον Πομπήιο, γράφτηκε δε την τριετία από τον Αύγουστο του 48 π. Χ, πού έγινε η μάχη, μέχρι το Νοέμβριο του 44 π. Χ. πού έγινε η δολοφονία του Καίσαρα.
Μελέτησα τους αρχαίους συγγραφείς που γράψανε για τη μάχη, αρχίζοντας από τον Αππιανό. Ο Δίων ο Κάσσιος επίσης έγραψε για τα γεγονότα που με ενδιέφεραν. Οι Βίοι Παράλληλοι, το έργο του Έλληνα ιστορικού και βιογράφου Πλουτάρχου. Ο Σουητώνιος έγραψε για τον θεοποιημένο αυτοκράτορα Ιούλιο Καίσαρα. Στους λόγους, στις φιλοσοφικές διατριβές και στις επιστολές του Κικέρωνα. Ο Σαλλούστιος, φίλος του Ιουλίου Καίσαρα, έγραψε δύο ιστορικές μονογραφίες. Η Φυσική Ιστορία του Πλίνιου του πρεσβύτερου σκιαγραφεί τα πορτραίτα του Καίσαρα, του Πομπήιου και του Κικέρωνα.Ο ποιητής Λουκανός έγραψε το επικό του ποίημα Bellum Civile (Εμφύλιοι Πόλεμοι) εμπνευσμένο από τον εμφύλιο πόλεμο του Ιούλιου Καίσαρα και του Πομπήιου.
Για μεγάλο χρονικό διάστημα προσπαθούσα να βρω και να μελετήσω ιστορικές έρευνες σύγχρονων ιστορικών που αφορούσαν τη συγκεκριμένη μάχη. Πολλές από αυτές τις εργασίες δεν έχουν ακόμη μεταφραστεί στα ελληνικά, με βοήθησε η ελεύθερη πρόσβαση, on line, σε βιβλιοθήκες ξένων πανεπιστημίων όπως: University of California Santa Barbara library, University of Toronto Library και στη βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης Heidelberg University Library.
Οι σύγχρονοι ιστορικοί ερευνητές όπως ο Léon Heuzey διαπρεπής Γάλλος αρχαιολόγος, ο Γερμανός συνταγματάρχης Eugène Stoffel. Ο Johannes Kromayer, Γερμανός κλασικός ιστορικός, ο οποίος συμμετείχε σε αποστολή στην Ελλάδα με σκοπό τη μελέτη αρχαίων τοποθεσιών πεδίων μάχης. Ο Ιρλανδός ιστορικός του πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ Thomas Rice Holmes δημοσίευσε το 1908 μια μελέτη με τίτλο «The Battle-field of Old Pharsalus ». Ο Άγγλος ιστορικός μελετητής Frank Laurence Lucas το 1921 δημοσίευσε το έργο του : «The Battlefield of Pharsalos».
Αφού το σύνολο όλων αυτών των ιστορικών μελετητών αποδεχόταν την λάθος προσέγγιση του πεδίου της μάχης του Ρωμαίου ιστορικού Αππιανού, παρόλο που ο Αππιανός έγραψε για αυτήν 200 χρόνια αργότερα από τις 9 Αυγούστου του 48 π.Χ., ημερομηνία που έγινε η μάχη, δεν προσέφεραν κάτι ουσιαστικά στην ιστορική έρευνα.
Αυτό που με χαροποίησε ιδιαίτερα ήταν όταν διάβασα στην Εθνική Βιβλιοθήκη ένα βιβλίο του 1900 του στρατιωτικού Βίκτωρα Δούσμανη, ο οποίος τοποθετούσε το πεδίο της μάχης εκεί που οδηγούσε η δική μου ιστορική έρευνα. Καθώς επίσης όταν βρήκα στις βιβλιοθήκες των ξένων πανεπιστημίων το βιβλίο που έγραψε το 1865 ο πρώτος πρόεδρος της Γαλλίας Ναπολέων Γ, ο οποίος έστειλε στη Ελλάδα τον Léon Heuzey διαπρεπή Γάλλο αρχαιολόγο να ανακαλύψει το πεδίο της μάχης του Καίσαρα. Στο βιβλίο του «Mission Archéologique de Macédoine» του 1867 ο Léon Heuzey γράφει αναλυτικά για την επίσκεψή του στο χώρο του πεδίου της μάχης μεταξύ Καίσαρα και Πομπήιου.
Απόψε στο Γαλλικό Ινστιτούτο
Ομιλητές της εκδήλωσης:
Χριστίνα Κοσμά, Εκπαιδευτικός Γιάννης Ανδρουλιδάκης, Δημοσιογράφος, μέλος της Ε.Σ.Η.Ε.Α. Απόστολος Νεύρας, Συγγραφέας. Στη διάρκεια της παρουσίασης, οι ομιλητές θα αναδείξουν την ιστορική και λογοτεχνική σημασία του βιβλίου. Ο συγγραφέας θα μοιραστεί άγνωστες λεπτομέρειες της πολυετούς έρευνάς του, μεταφέροντάς μας στον τόπο της σύγκρουσης και αποκαλύπτοντας πτυχές που ανατρέπουν τα γνωστά δεδομένα.
Τι θα περιλαμβάνει η εκδήλωση: Παρουσίαση του βιβλίου από τους ομιλητές. Συζήτηση με το κοινό. Υπογραφή αντιτύπων από τον συγγραφέα.
Γιατί να παραβρεθείτε; Είναι μια ευκαιρία να γνωρίσετε από κοντά ένα έργο που φέρνει στο φως τη Θεσσαλία ως το πεδίο μιας από τις πιο εμβληματικές μάχες της ρωμαϊκής ιστορίας, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τη συμβολή του τόπου μας στον παγκόσμιο πολιτισμό.
Είσοδος ελεύθερη.
