Εικαστική πολυμεσική λειτουργία χώρων προσώπων στο κατεστραμμένο και ερειπωμένο χωριό Μεταμόρφωση Καρδίτσας.
Ο Κώστας Τασιόπουλος, γνωστός ως «ο βαρκάρης», έσωσε 15 άτομα κατά τη διάρκεια της κακοκαιρίας Daniel στη Μεταμόρφωση Καρδίτσας. Η προνοητικότητα της κατασκευής μιας αυτοσχέδιας μεταλλικήςβάρκας από την κακοκαιρία προηγούμενων πλημμυρών έφερε τον βαρκάρη σε μια ετοιμότητα.Χρησιμοποίησε τη μεταλλική του κιβωτό,για να διασώσει ανθρώπους που κινδύνευαν από πνιγμό, όπως ένα ζευγάρι και μια οικογένεια από τα κεραμίδια του σπιτιού τους. Τα μετέφερε σε ασφαλές σημείο, στον δεύτερο όροφοτου κοινοτικού γραφείου του χωριού.
Ο Κώστας Τασιόπουλος έπραξε αλληλέγγυα προς την κοινότητα που μοιράζονταν έναν κοινό τόπο και τρεις κοινές πλημμύρες. Η εικαστική πολυμεσική εγκατάσταση προσδίδει στην σημασία της μνήμης και της διαδικασίας ενθύμησης, καταστάσεις που πρέπει να είναι ενεργές και εκτός έκτακτων αναγκών.
Η εικαστική ομάδα ArtistontheRun μαρτυρεί για την ύπαρξη ενός καθημερινού πραγματικού αλληλέγγυου ήρωα χρησιμοποιώντας πολυμεσικά, αισθητηριακά και αναπαραστατικά μέσα για να προσδώσει στο παρελθόν την παροντικότητά του. Η δράση γίνεται στα πλαίσια πρωτοβουλίας Thessalyproject της εικαστικής ομάδας ΕΝΦΛΩ . Η διαδικασία της εμψυχωμένης εικόνας και της μνήμης μπορεί να γίνει ενσώματη και παραστασιακή για να αποκτήσει μεγαλύτερη συναισθησιακή και ερμηνευτική δύναμη.
Η φωτογραφία, όπως και άλλες πηγές, δεν προσφέρει ακριβή αντικειμενική αναπαράσταση, αλλά παραμένει ανοιχτή σε πολλά συνέκδοχα, όπως στην περίπτωση μας κινούμενες εμψυχωμένες εικόνες του ήρωα Βαρκάρη-που στην εκφορά του καθημερινά νοούμενου γεγονότος-συχνά έρχονται σε αντίθεση με τις κεντρικές ιστορίες ζωής, προκαλώντας εκείνητην αναδίπλωση της παραδοσιακής βιογραφικής αφήγησης μέσα εναλλακτικές ιστορίες που αναδεικνύουν το συμβάν ως πρωθύστερο κομμάτι της αφήγησης.
Το συμβάν(διασωστική προνόηση ), ως έκνομο, αντιφατικό και στιγμιαίο μικρό γεγονός, θα αφανιστεί στη λήθη αν δεν επέλθει αναζήτηση των μαρτυρούντων αλλά και των καταγραφέων, ώστε να εξιχνιαστούν, εναντίον κάθε ιδιοτελούς συμφέροντος επί ματαίω, εκείνων των στοιχείων που δεν θα οδηγήσουν στην αποσιώπηση αλλά στη σιωπηλή αλήθεια. Η κατάσταση που δημιούργησαν με αντιμνημειακό τρόπο οι Artist on the Run με λίγα φωτογραφικά τεκμήρια, προφορικές μαρτυρίες περιγράφουν την εμψυχωτική εικόνα του ενός εκείνου συνυπάρχοντος μεταξύ μας του Κώστα Τασιόπουλου. Όσο πιο απλή μέσα στα πρωτόκολλα αναπαραστατικών πορτραίτων η αναπάντεχη διέλευση, ο θάνατος του από φυσικά αίτια βοηθά τόσο την απομακρυσμένη εκ του θανάτου του εικόνα να παρίσταται, όσο και να αναπαρίσταται ανάμεσά μας. Παρουσία εν τη απουσία. Η αναδρομική αναγνώριση, η συμμετοχή του Τασιόπουλου ως φαντασμαγορία στην φωταγώγηση του δέντρου στο ερειπωμένο χωριό της Μεταμόρφωσης, καθιστά το ηρωικό συμβάν κοινό τόπο, συμμετοχή στα προεόρτια.
Έτσι, οι διαδεδομένες και διαμοιρασμένες φωτογραφίες, στο πλαίσιο της κοινωνικής δικτύωσης , προσέφεραν μια δυνατότητα για τα συμβάντα να καθορίζουν εκούσια τη συνδρομή τους στην αποκατάσταση ενός φυσικού συμβάντος (διασωστική δράση) σε ιστορικό συμβάν, αλλά και του φυσικού τόπου σε τόπο αναφοράς. Το φυσικό είναι ένα κοσμολογικό συνεχές, όπου καθημερινές πράξεις αφήνονται στην επανάληψη και την ακεραιότητα του χρόνου επανάληψής τους. Η κατ’ επανάληψη λειτουργία των συμβάντων, εμφανίζονται σαν υπερπλεόνασμα, ώσπου ένα συμβάν ως αναπλήρωμα θα καθορίσει μια κατάσταση ιστορικότητας. Οι φυσικές καταστάσεις που εμπίπτουν στην επικράτεια της ζωής εκλαμβάνονται ως δράση, δηλαδή ιστορία. Η εμπειρική νοηματοδότηση και η κατασκευή νοημάτων είναι δύο διαφορετικά πλαίσια εξιστόρησης. Την ιστορία την επενεργούν οι ανθρώπινες υπάρξεις .Το φυσικό τοπίο δεν μπορεί να εγγράψει την ιστορία όποτε παραμένει ασύμβατος τόπος. Το συμβάν παραμένει συμβάν όταν κατασκευάζει έννοια με τη διαδικασία ότι δεν μπορούμε να το σκεφτούμε παρά μόνο όταν αναστοχαζόμαστε την αφηρημένη μορφή του (στην συγκεκριμένη περίπτωση αλληλεγγύη), όπου μπορούμε να την επιβεβαιώσουμε μέσω της αναδρομικής επενέργειας της ως μιας παρεμβαίνουσας πρακτικής, η οποία καθίσταται στοχάσιμη στην κοσμοδρομημένη επανάληψη καθημερινών συμβάντων.
Ο ρόλος της εικόνας στην καταγραφή, εστιάζοντας στην τεκμηρίωση και διάχυση των μαρτυριών μέσω των οπτικών μέσων όπως η φωτογραφία και το βίντεο, δεν συνδέεται άμεσα με τη διαδικασία της ενθύμησης, αλλά με την αποτύπωση αυτής της διεργασίας να εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη σχέση εικόνας και αφηγηματικής μνήμης. Τότε το «νέο» νοούμενο αποκαθιστά το νέο παρελθόν σε εκείνο το αδιόρατο μέλλον που διανοίχτηκε από το συμβάν ως αναπόδραστο στοιχείο ενδιαφέροντος. Το έργο «Ο άνθρωπος της βροντής » αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα δημόσιου πορτραίτου που μέσα από την προσωρινότητα της παρουσίασής του, τροφοδοτεί την ενεργοβόρα λήθη, συνδυάζοντας εικόνες, ήχους και βίντεο σε μία πολυμεσική εγκατάσταση.
Η «καλλιτεχνική εκφορά» επεκτείνει την εκφραστική δύναμη των προφορικών μαρτυριών. Ωστόσο, η χρήση της τέχνης στη διαδικασία αυτή ενέχει και τον κίνδυνο υπεραπλουστεύσεων ή λαϊκιστικής ερμηνείας των αναφορών. Το πορτραίτο παρουσία του Κώστα Τασιόπουλου προάγεται ως «αντι-μνημείο», προτείνοντας εναλλακτικούς τρόπους και αναπαραστάσεις για το παρελθόν, αντιπαραθέτοντας μια οπτική εφήμερη από εκείνη που επιβάλλουν τα κυρίαρχα μνημεία. Θα συνοδεύεται από ένα ψυχογεωγραφικό 3D βίντεο πανοπτικής ματιάς για την ημέρα καταστροφής. Το οπτικό πανοπτικό ομοίωμα του τόπου καθιστά δυνατό να επαναπροτείνει την βιωμένη λήθη ως τρόπου ανίχνευσης της απωθούμενης μνήμης.
Ο ανύπαρκτος χάρτης ξετυλίγεται εκεί που παύει η ορατότητα. Δεν μοιάζει με Google Maps, αλλά με επιταχυνσιογραφικό χάρτη επί αμφιβόλου φορέα κίνησης. Ο Open Land Map μετεργάζεται σε Open Destroy Map, που δεν προδιαγράφει κριτήρια ορθολογικότητας και την αξίωση της αλήθειας. Η ψυχογεωγραφικότητα επεκτείνει τη μνημονικότητα όσο περισσότερη λάσπη, κουκίδων και πίξελ περιγράφει. Η ανιχνευτική τεχνολογία μπορεί να περιγράψει απερίγραπτα γεγονότα, αφύσικες κινήσεις, να διαφανογραφήσει την λάσπη αποδομώντας την γεωγραφία σε μια σύλληψη της υποκειμενικότητας απομακρυσμένης από ένα κοινό συνειδησιοκεντρικό πλαίσιο;
Τα μέλη των Artist on the run δημιουργώντας ένα πιο δημοκρατικό και συμμετοχικό μοντέλο για τη διαμόρφωση και διάδοση της ιστορίας του Βαρκάρη συμβάλλουν στον εκδημοκρατισμό της ιστορίας, επιτρέποντας στους ανθρώπους που αποκλείονται από την επίσημη αφήγηση να ενδυναμώνουν την μνημονικότητα τους και να συμμετέχουν στην λειτουργία της τοπικής ιστορίας. Θα ενεργοποιηθούν διαλεκτικά οι υποκειμενικότητες θεατή, διερευνητή, καλλιτέχνη και πρωταγωνιστών, παράγοντας απλουστεύσεις στιγμιαίας ενθύμησης και κυρίως διαστολή της πραγματικότητας.
Στο πλαίσιο του Thessalyproject της διευρυμένης εικαστικής ομάδας ΕΝΦΛΩ:
Το χριστουγεννιάτικο δέντρο του χωριού Μεταμόρφωση θα φωταγωγηθεί στις 18.00 της Κυριακής 8 Δεκεμβρίου 2024 με εμψυχωμένη την παρουσία του Κώστα Τασιόπουλου «Βαρκάρη» σε κινούμενο σχέδιο 2D και ένα ψυχογεωγραφικό παλίμψηστο σε κινούμενο σχέδιο 3D .
Artist on the Run (Γιώργος Θεοδώρου, Θράσος Ζηκούλης, Γιώργος Καλογιάννης, Ξένια Καλλιώρα, Χάρης Κοντοσφύρης)και Βασδάρης Παναγιώτης
Amnimation: A/«Αποχαιρετισμός» 2D Animators: Γιώργος Θεοδώρου, Θράσος Ζηκούλης. Σχεδιαστές: Βασδάρης Παναγιώτης, Γιώργος Θεοδώρου, Θράσος Ζηκούλης, Γιώργος Καλογιάννης, Ξένια Καλλιώρα.
B/«Open Destroy Map» 3D Animator: Γιώργος Καλογιάννης
Γ/ Δημιουργία ενός αρχειακού ψηφιακού παλίμψηστου «Open Destroy Map» Dada transfer right : Γιώργος Καλογιάννης-Artist on the Run
Μουσική και θεατρική σύμπραξη: «Τέχνης Παίδευσις» Θεατρικό εργαστήριο Καρδίτσας : Παύλος Κωσταντάκος, Νίτσα Μάγγου
Αλληλεπιδραστές: Χάρης Κοντοσφύρης, Σπύρος Μπουντούρης
Υποστήριξη: Τρίτο εργαστήριο Ζωγραφικής Σχολή Καλών Τεχνών Φλώρινας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας.
Υποστήριξη τεχνικών μέσων: Αντιδημαρχία πολιτισμού Δήμου Φλώρινας
Κεντρική πλατεία Μεταμόρφωσης Καρδίτσας. Αθήνας Κυριακή 18.00 8/12/2024
Φωταγώγηση χριστουγεννιάτικου Δέντρου πλαισιωμένου με έκθεση της μεταλλικής βάρκας του Κ. Τασιόπουλου . Παρουσίαση video εγκατάσταση των Amnimation: Ο άνθρωπος της βροντής από την Σχολή Καλών Τεχνών Φλώρινας. Χορευτικά δρώμενα από τον πολιτιστικό σύλλογο «Κουρήτες» Αθήνας.
Εθελοντική υποστήριξη: Humanity Greece, Ιnteramerican, Braggart Gallery
Συνδιοργάνωση: Τοπική Κοινότητα Μεταμόρφωσης, Δήμος Παλαμά, Πολιτιστικός Σύλλογος Μεταμόρφωσης, Λαογραφικό και αθλητικό κέντρο «Δρώμενα» Παλαμά
Εκφράζονται ευχαριστίες στην οικογένεια του Κώστα Τασιόπουλου για την δημιουργική χρήση της εικόνας του.
