Δημόσιες επενδύσεις, ΕΣΠΑ και Ταμείο Ανάκαμψης θα δώσουν ισχυρή ένεση στην ελληνική οικονομία το 2025 και θα συμβάλλουν καθοριστικά στην αύξηση της παραγωγικότητας, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας, σε σχέση με τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης και της ΕΕ, και τη συνέχιση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Όπως αναφέρουν από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, η χώρα έχει μια μοναδική ευκαιρία να κάνει σημαντικά βήματα για να καλύψει το έδαφος, να θέσει σε τροχιά ένα νέο παραγωγικό μοντέλο.
Τα ποσά που θα πέσουν στην οικονομία σε όρους Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων είναι μεγάλα, αφού ο προϋπολογισμός του Προγράμματος θα αυξηθεί στα 14 δισ. το 2025, συμπεριλαμβανομένων και των επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ τα προγράμματα του ΕΣΠΑ που πρόκειται να ενεργοποιηθούν για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα συμβάλλουν στην ενίσχυσή τους. Κομβικός θα είναι και ο ρόλος του νέου αναπτυξιακού νόμου, καθώς θα προκηρυχθούν 4 νέα καθεστώτα του, συμπεριλαμβανομένων των εμβληματικών επενδύσεων.
Σε αυτές εντάσσονται η κυκλική οικονομία και η ναυπηγική βιομηχανία, αλλά και για τις μεγάλες επενδύσεις άνω των 10 εκατ. ευρώ με φοροαπαλλαγές και ειδικό σχήμα εγγυήσεων σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Το ΕΣΠΑ για τους μικρομεσαίους και ο αναπτυξιακός νόμος για τις μεγάλες επιχειρήσεις με στόχευση στη βιομηχανία και τη μεταποίηση είναι τα δύο κλειδιά που θα ανοίξουν τον δρόμο για τις αλλαγές στο παραγωγικό μοντέλο της χώρας.
Επιπλέον, σημαντικό ρόλο αναμένεται να διαδραματίσει και το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ), μέσω του οποίου χρηματοδοτούνται τομεακά, περιφερειακά και ειδικά προγράμματα συνολικού προϋπολογισμού 11,8 δισ. ευρώ για την προγραμματική περίοδο 2021-2025 και για τα οποία η δαπάνη για το έτος 2025 αναμένεται να διαμορφωθεί σε 2,75 δισ. ευρώ.
Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων
Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων το 2025 αυξάνεται στα 14,1 δισ. ευρώ. Από αυτά, οι κοινοτικοί πόροι θα είναι 11,35 δισ. ευρώ, από τους οποίους τα 2,75 δισ. θα είναι εθνικοί πόροι, τα 6,45 δισ. θα έρθουν από το ΕΣΠΑ 2021-2027 και 4,9 δισ. ευρώ θα είναι τα κονδύλια που θα πρέπει να γίνουν δαπάνες για δημόσιες επενδύσεις του ΤΑΑ, το οποίο πλέον θα βαίνει προς την ολοκλήρωσή του. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η επόμενη χρονιά θα κρίνει οριστικά την επιτυχή έκβαση του Ταμείου Ανάκαμψης. Με χρηματοδότηση αποκλειστικά από εθνικούς πόρους, δίνεται προτεραιότητα στην ένταξη και υλοποίηση επιπλέον έργων αποκατάστασης, μετά τις καταστροφικές πλημμύρες της θεομηνίας Daniel στη Θεσσαλία, παράλληλα με τα έργα υποδομής που αφορούν σε άλλες περιοχές της επικράτειας. Επισημαίνεται ότι από το 2024 και έπειτα προβλέπονται πόροι ύψους 600 εκατ. ευρώ ετησίως για το Ειδικό Πρόγραμμα Φυσικών Καταστροφών.
Ταμείο Ανάκαμψης
Το όριο δαπανών για δράσεις που θα χρηματοδοτηθούν το 2025 από το σκέλος των επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης ανέρχεται σε 4,9 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό θα διατεθεί για την ένταξη στον σχεδιασμό του Ταμείου νέων έργων καθώς και για την ολοκλήρωση έργων που εντάσσονται στο πρόγραμμα με τίτλο «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας». Το πρόγραμμα σχετίζεται με δράσεις οι οποίες υλοποιούνται για την πράσινη οικονομία, την καινοτομία, την τεχνολογία, καθώς και την οικονομία χαμηλού ενεργειακού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
Πρόκειται: (α) για επενδύσεις υποδομής με συγκεκριμένα ενεργειακά κριτήρια για την κατασκευή νέων κτηρίων, συστημάτων που συνδυάζουν σταθμό ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και σύστημα παραγωγής «πράσινου» υδρογόνου, συστημάτων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και εγκαταστάσεις θαλάσσιων αιολικών ή πλωτών φωτοβολταϊκών πάρκων, καθώς και (β) για επενδύσεις που ενισχύουν σημαντικά την ελληνική οικονομία και την ανταγωνιστικότητά της σε διεθνές επίπεδο.
ΕΣΠΑ
Έως την 31/03/2025, αναμένεται να έχει προκηρυχθεί μία σειρά από προγράμματα για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που σωρευτικά θα καλύπτουν το σύνολο σχεδόν των κλάδων δραστηριότητας και θα καλύπτουν διαφορετικές ανάγκες της αγοράς (εξοπλισμός, κτιριακά, κατάρτιση/εκπαίδευση, ψηφιακά προϊόντα, μεταφορικά μέσα επαγγελματικής χρήσης, πρόσληψη προσωπικού, προβολή-προώθηση κ.λπ.). Σύντομα αναμένεται η προδημοσίευση του οδηγού με στόχο η προκήρυξη του προγράμματος να γίνει τους πρώτους μήνες του επόμενου έτους.
Σε φάση προετοιμασίας βρίσκονται και τα εξής προγράμματα του ΕΣΠΑ:
- Στήριξη της παραγωγής οπτικοακουστικών έργων στην Ελλάδα με προϋπολογισμό 100 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων του κλάδου των οπτικοακουστικών έργων (παραγωγή τηλεοπτικών σειρών και ταινιών κ.λπ.).
- Σχέδια Προσαρμογής Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων Δυναμικότητας 20-50 Ετήσιων Μονάδων Εργασίας (ΕΜΕ) με προϋπολογισμό 30 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση με ποσά έως 130.000 ευρώ την κατάρτιση εργαζομένων
- Ενίσχυση αυτοαπασχόλησης σε επιλεγμένες ομάδες-στόχους με προϋπολογισμό 40 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση νέων και υφιστάμενων πτυχιούχων επαγγελματιών και επιστημόνων.
