Της Ειρήνης Παπουτσή
Ήταν Μάρτης του 2024 όταν το Λαογραφικό Ιστορικό Μουσείο Λάρισας – Γιώργος και Λένα Γουργιώτη πρότεινε και υλοποίησε τη δράση με θέμα: «Της λυγερής το φόρεμα, της νύφης το φουστάνι», από την οποία προέκυψε είναι ένα συλλογικό έργο, το οποίο αφού εκτέθηκε αρχικά στο Μουσείο πλέον ταξιδεύει στην Αθήνα, όπου και θα φιλοξενηθεί από τις 6 Φεβρουαρίου έως τις 16 Μαρτίου 2025, στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη» του Δήμου Αθηναίων.
«Πρόκειται για ένα αφηγηματικό κέντημα με αναφορά στον κεντητό ποδόγυρο του νυφιάτικου πουκαμίσου της γυναικείας παραδοσιακής ενδυμασίας. Την ιδέα, όπως και το θέμα, έδωσε η διευθύντρια του Λαογραφικού Ιστορικού Μουσείου Λάρισας, Φανή Καλοκαιρινού», αναφέρει στη LarissaPress η εικαστικός, Ιφιγένεια Σδούκου, μιλώντας μας ταυτόχρονα και για τον δικό της ρόλο σε μια δράση όπου σύγχρονες Λαρισαίες, με ταλέντο και αγάπη στο κέντημα, περιγράφουν την πολυήμερη προετοιμασία του γάμου, μέσα από την ελληνική παράδοση, σε μια σύγχρονη προσέγγιση και σχολιασμό της.
«Έδωσα απλά πατρόν, βασισμένα σε παραδοσιακά μοτίβα, που με τη σειρά τους έδωσαν το… έναυσμα, με τις 16 συνολικά κεντήστρες να καλούνται να προσθέσουν και δικά τους στοιχεία, πράγμα που έκαναν, με κάθε σχέδιο να αποτυπώνει τη δική τους αισθητική… Στην ουσία λοιπόν μιλάμε για ένα έργο εμπνευσμένο από τον νυφικό ποδόγυρο, αφηγηματικό, που θα έλεγες πως μοιάζει με “καρεδάκι” κόμικ, καθώς δεκαέξι έργα κεντητικής, καθένα από τα οποία εστιάζει σε ένα στιγμιότυπο, αποτελούν τελικά ένα ενιαίο έργο λαϊκής τέχνης με ροή και συνέχεια στις εικόνες».
Οι Λαρισαίες κεντήστρες που συμμετείχαν στο έργο είναι οι εξής: Αργυροπούλου Θωμαή, Βλαχοστέργου Ευαγγελία, Γκλώνα Όλγα, Κανδήλα Ιουλία, Κυριακάκη Ευμορφία, Κόκκα Ειρήνη, Μακρή Θάλεια, Μπακάλη Μάγδα, Μπέσιου Αριστέα, Πανταζή Χάιδω, Σδούκου Ιφιγένεια, Τσικαντέρη Ελισάβετ, Τσικαντέρη Ραλλού, Τσολάκη Θέκλα, Τσούκα Μαρία και Φακίτσα Βάσω.
«Πρόκειται για μια σύγχρονη προσέγγιση στην παράδοση, μα και ένας σχολιασμός της από γυναίκες που εκτιμούν το κέντημα, αποφορτίζονται μέσα από αυτό και λειτουργούν συλλογικά, προσεγγίζοντας ταυτόχρονα το θέμα με χιούμορ, νοσταλγία αλλά και αγγίζοντας κοινωνικά ζητήματα, όπως η θέση της γυναίκας, οι κοινωνικές συμβάσεις και τα έμφυλα στερεότυπα, η προίκα κλπ.», συνεχίζει η κ. Σδούκου, δίνοντάς μας ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.
«Μην ξεχνάς πεθερά πως κάποτε υπήρξες νύφη!», αναγράφεται στο έργο, χαρακτηριστικό δείγμα της προσέγγισης μιας συμμετέχουσας, που ταυτόχρονα ανοίγει την κουβέντα για το πως η χειρωνακτική εργασία επηρεάζει τη σύγχρονη γυναίκα, σε μια δράση που αναμένεται να υλοποιηθεί στο άμεσο μέλλον και σε συνεργασία με επιστήμονα ψυχολόγο.
Θα πρέπει τέλος να σημειωθεί πως στο πλαίσιο της έκθεσης την Κυριακή 9 Μαρτίου, με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση – αφιέρωμα στην προσφορά τριών σπουδαίων γυναικών στον νεότερο ελληνικό πολιτισμό: στην Αγγελική Χατζημιχάλη (1895 – 1965, συμπλήρωση εξήντα χρόνων από τον θάνατό της), με ομιλήτρια την Σταυρούλα Πισιμίση, λαογράφο, υπεύθυνη του Μουσείου, στη Λένα Γουργιώτη, ιδρύτρια του Λαογραφικού Ιστορικού Μουσείου Λάρισας (επέτειος των 50 χρόνων λειτουργίας του Μουσείου), με ομιλήτρια τη Φανή Καλοκαιρινού, αρχαιολόγο, λαογράφο – επιστημονική διευθύντρια του Λαογραφικού Ιστορικού Μουσείου Λάρισας – Γιώργος και Λένα Γουργιώτη και την Αθηνά Ταρσούλη, λαογράφο – ζωγράφο και συγγραφέα (1884 – 1975, συμπλήρωση πενήντα χρόνων από τον θάνατό της), με ομιλητή τον Νίκο Καρρά, οικονομικό και πολιτικό επιστήμονα – συγγραφέα, Πρόεδρο του Σωματείου Φίλων Μουσείου Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού.
