Δυσάρεστη «έκπληξη» αναμένεται να προκαλέσει στην αγορά αλλά και στους καταναλωτές από την 1η Μαρτίου η εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας για ανακοινώσεις μείωσης τιμής από τις επιχειρήσεις. Σούπερ μάρκετ αλλά και όλες οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου θα πρέπει να ξεχάσουν ότι ήξεραν μέχρι σήμερα και να λειτουργήσουν χωρίς προσφορές και προωθητικές ενέργειες, χωρίς όμως ωστόσο να αυξήσουν τις τιμές.
Στόχος της εφαρμογής του συγκεκριμένου νόμου – «γρίφου» από την πλευρά της κυβέρνησης, είναι να υπάρχει έλεγχος στις παραπλανητικές για τον καταναλωτή προωθητικές ενέργειες.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ότι οι προσφορές που ήξεραν οι καταναλωτές μέχρι σήμερα (συσκευασίες προσφοράς 2+1 δώρο ή 1+1 δώρο, κ.α.) θα πάψουν να ισχύουν, καθώς θα πωλούνται συσκευασίες των τριών ή των δύο τεμαχίων στην τιμή της όμως της προσφοράς.
Τα «απόνερα» από την σταδιακή προσαρμογή των επιχειρήσεων στον κώδικα έχουν γίνει ήδη ορατά, καθώς σιγά σιγά έχουν αρχίσει να αποσύρονται οι προσφορές ή να υπάρχουν πολύ περιορισμένες στα ράφια των καταστημάτων και πιο ειδικά των σούπερ μάρκετ. Μια πραγματικότητα που θα γίνει ξεκάθαρη από την πρώτη ημέρα του Μαρτίου.
Όλα αυτά την στιγμή που ο πληθωρισμός των τροφίμων, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat (0,1%) αλλά και του ΙΕΛΚΑ (0,09%) είναι σχεδόν μηδενικός για τον Ιανουάριο του 2025.
Και ενώ παράγοντες της αγοράς δηλώνουν ότι από την προσαρμογή και την εφαρμογή του κώδικα δεν θα υπάρχει «αναζωπύρωση» των τιμών, πολυεθνικοί όμιλοι (Coca Cola, Nestle) προχωρούν σε επιθετικές ανατιμήσεις των προϊόντων τους.
Χαρακτηριστικό είναι ότι στα προϊόντα της Nestlé, η μεσοσταθμική αύξηση φτάνει το 13%, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις φτάνουν πολύ υψηλότερα. Παράλληλα η Coca-Cola 3E, έχει προχωρήσει σε αυξήσεις τιμών με τη μεσοσταθμική αύξηση να είναι 4,5%.
«Αρωγός» σε αυτές τις κινήσεις είναι οι αυξήσεις που έχουν γίνει στις τιμές του καφέ και του κακάο. Μάλιστα για τον καφέ η τιμή έχει εκτοξευθεί σε πρωτόγνωρα μεγέθη που προοιωνίζουν αυξήσεις της τάξης ακόμα και του 30% στο ράφι, όπως δήλωσε στο BD ο κ. Αναστάσιος Γιάγκογλου, πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Καφέ.
Χαρακτηριστικό είναι ότι οι μεγαλύτερες αυξήσεις τον Ιανουάριο στα ράφια των σούπερ μάρκετ σύμφωνα με τον ΙΕΛΚΑ καταγράφονται στις κατηγορίες:
Μπισκότα, σοκολάτες, ζαχαρώδη: +8,89%
Ορεκτικά, αλίπαστα και άλλα σερβιριζομενα είδη: +4,57%
Φρέσκα κρέατα: +3,05%
Νερά, αναψυκτικά, χυμοί: +3,01%
Φρέσκα ψάρια και θαλασσινά: +2,87%
Όπως αναφέρει ο ΙΕΛΚΑ, οι διεθνείς τιμές του κακάο και του καφέ, σίγουρα επηρεάζουν τις κατηγορίες των γλυκών και των ροφημάτων, αλλά και την κατηγορία με τα είδη πρωϊνού, που περιλαμβάνει και πολλά είδη με σοκολάτα.
Ο Κώδικας Δεοντολογίας για τη μείωση τιμής
Όπως αναφέρεται στον νόμο για τον Κώδικα, ανακοίνωση μείωσης της τιμής, είναι κάθε ανακοίνωση του εμπόρου ότι έχει μειώσει την τιμή που χρεώνει για ένα προϊόν ή υπηρεσία. Για παράδειγμα, η μείωση της τιμής μπορεί να έχει τη μορφή:
Ποσοστού (%), π.χ. «20% έκπτωση»
Συγκεκριμένου ποσού, π.χ. «10 ευρώ έκπτωση»
Αναγραφής νέας (χαμηλότερης) τιμής μαζί με την αναγραφή της προγενέστερης (υψηλότερης) τιμής που εφαρμόστηκε. Η προηγούμενη τιμή μπορεί να εμφανίζεται σε διαγραμμένη μορφή. Π.χ. «τώρα 50 ευρώ, πριν 100 ευρώ» ή «50 ευρώ »
Άλλων διαφημιστικών πρακτικών, όπως «αγοράστε σήμερα χωρίς να πληρώσετε τον ΦΠΑ», η οποία ενημερώνει τον καταναλωτή ότι η μείωση της τιμής ισούται με την αξία του ΦΠΑ (χωρίς να σημαίνει ότι ο ΦΠΑ δεν εισπράττεται) Αναφορών σε υψηλότερη τιμή ως μελλοντική κανονική τιμή (π.χ εξαιρετική τιμή εκκίνησης 99 ευρώ – από τον επόμενο μήνα 129 ευρώ).
Ανακοινώσεις όπως «εκπτωτική» τιμή, «ειδικές προσφορές» ή «προσφορές Μαύρης Παρασκευής» που δημιουργούν την εντύπωση μείωσης της τιμής συνιστούν επίσης ανακοινώσεις μείωσης τιμής.
Μια ανακοίνωση μείωσης τιμής μπορεί να σχετίζεται με ένα συγκεκριμένο προϊόν («μείωση 20% σε έλεγχο ενεργειακής πιστοποίησης») ή μια κατηγορία προϊόντων («μείωση 20% σε όλα τα αφρόλουτρα») ή να είναι γενική μείωση («έκπτωση 20% σε όλα τα προϊόντα») και μπορεί να εμφανιστεί με διάφορους τρόπους (φυλλάδια, εκπτωτικές κάρτες ή κουπόνια, ενδείξεις στον ιστότοπο, στην είσοδο ή εντός του καταστήματος, στην ετικέτα τιμής κτλ.).
Ως τιμή νοείται η πραγματική τιμή πώλησης που διαθέτει το προϊόν – υπηρεσία ο έμπορος.
Σημειώνεται πως δεν συνιστούν ανακοινώσεις μείωσης τιμών:
γενικοί ισχυρισμοί εμπορικής προώθησης που συγκρίνουν την τιμή του πωλητή με την τιμή άλλων πωλητών, χωρίς να επικαλούνται μείωση της τιμής ή να δημιουργούν αυτήν την εντύπωση
προγράμματα επιβράβευσης πελατών και προσωπικές μειώσεις τιμών
προσφορές βάσει των οποίων με την αγορά ο καταναλωτής αποκτά και ένα δωρεάν αγαθό, π.χ. 1+1 δώρο, ή 2 στην τιμή του ενός, 30% έκπτωση με την αγορά τριών τεμαχίων