Πρωτόγνωρο χαρακτήρισε ο Κώστας Παπαζάχος το γεγονός ότι η σεισμική ακολουθία στη Σαντορίνη, που επηρεάζει και τα γύρω νησιά (Αμοργό, Ανάφη και Ιο), έχει τόσο μεγάλη διάρκεια.
Μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΑ, ο καθηγητής Φυσικής Λιθόσφαιρας, Σεισμολογίας & Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής ΑΠΘ, επισήμανε ότι «αυτό που είναι πρωτόγνωρο είναι ότι αυτή η ακολουθία έχει τόσο μεγάλη διάρκεια και ενδιάμεσες εντάσεις, σεισμούς που για τα δεδομένα του ελληνικού χώρου ήταν πρωτόγνωρη».
«Η εμπειρία είναι ότι αυτές οι ακολουθίες κρατάνε πολύ, κρατάνε κατ’ ελάχιστον κάποιες βδομάδες και σε κάποιες περιπτώσεις κρατάνε και μήνες. Και αυτή είναι η δυσκολία που αντιμετωπίζουμε αυτήν τη στιγμή. Επίσης, δεν μπορεί να αποκλειστεί, ανά πάσα στιγμή να γίνει κάποιος ισχυρότερος σεισμός, ο οποίος να σπάσει κάποια κομμάτια που δεν έχουν γίνει», είπε ο Κώστας Παπαζάχος.
Επισήμανε ωστόσο ότι «το καλό σε αυτή την περίπτωση είναι –επειδή είμαστε στη θάλασσα και αρκετά μακριά από χερσαίες περιοχές– ότι σε αποστάσεις όπως είναι η Σαντορίνη, η Ανάφη, η Ιος, η Αμοργός γενικά οι επιπτώσεις θα είναι περιορισμένες».
Τι πρέπει να περιμένουμε
Ερωτηθείς τι είναι αυτό που πρέπει να περιμένουμε από εδώ και πέρα και ποια μπορεί να είναι η εξέλιξη, ο καθηγητής Σεισμολογίας του ΑΠΘ είπε:
«Τα 5 Ρίχτερ τα έχουμε από τις 2 του μηνός. Με άλλα λόγια, κάθε μέρα έχουμε περίπου 15 με 20 σεισμούς πάνω από 4 Ρίχτερ. Άρα, αυτός είναι ο αριθμός της ακολουθίας. Κάνει μικρομεταβολές, αλλά συνεχίζει ακάθεκτη. Δεν έχει κάποια σημαντική διαφοροποίηση. Και για να είμαστε ξεκάθαροι ούτε επιστημονικές επιτροπές, ούτε κανένα όργανο της πολιτείας πρότεινε –ούτε είναι λύση– να αποχωρήσει κανείς από το νησί της Σαντορίνης και αυτή είναι μια πολιτική που δεν ακολουθείται πουθενά».
Πρόσθεσε όμως ότι αντιλαμβάνεται και σέβεται «πάρα πολύ έναν άνθρωπο ο οποίος φοβάται τους σεισμούς. Θα πρέπει να ξέρει όμως ότι η σεισμική δραστηριότητα θα κρατήσει εβδομάδες, μπορεί και μήνες και κατά συνέπεια με αυτό το δεδομένο πρέπει ο ίδιος, όπως αποφάσισε να φύγει, να αποφασίσει και για το αν θα επιστρέψει».
Σύμφωνα με τον Κώστα Παπαζάχο «δυστυχώς, δεν μπορούμε να πούμε π.χ. από την άλλη εβδομάδα, την άλλη Τρίτη ή Τετάρτη, μην ανησυχείς, θα καταλαγιάσει η δραστηριότητα».
Το καλύτερο και το χειρότερο σενάριο
Όσον αφορά τα σενάρια που επεξεργάζονται οι επιστήμονες για την πορεία της σεισμικής ακολουθίας, ο Κώστας Παπαζάχος είπε:
«Αυτά τα οποία έχει δώσει και η επιτροπή για το καλύτερο σενάριο είναι να πάμε σε μια ακολουθία σαν αυτή εδώ, που θα κρατήσει ένα σημαντικό χρονικό διάστημα. Και όσο απίστευτο και να φαίνεται, αυτό είναι το καλύτερο», τόνισε.
Σύμφωνα με τον καθηγητή του ΑΠΘ, «το χειρότερο σενάριο θα είναι να πάμε σε μια ακολουθία η οποία θα έχει και μέσα έναν ισχυρό σεισμό, ο οποίος θα προκαλέσει και κάποιες βλάβες στη γύρω περιοχή, διότι μέχρι στιγμής αυτή η ακολουθία δεν έχει προκαλέσει βλάβες. Και αυτήν τη στιγμή, επειδή η περιοχή που έχει διεγερθεί της τάξης των 25 χιλιομέτρων, υπάρχει μια γενική συμφωνία ότι σενάρια 6,5 βαθμών Ρίχτερ δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να αποκλειστούν».
«Δεν μπορεί να αποκλειστεί ηφαιστειακή έκρηξη»
Νωρίτερα, ο Κώστας Παπαζάχος, μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή του Mega, περιέγραψε την κατάσταση ως «περίοδο πολέμου».
«Ποιος είπε ότι δεν πρέπει να ανησυχούμε; Οι ανακοινώσεις που βγαίνουν από την επιτροπή έχουν στο τέλος 7-8 οδηγίες προς τους κατοίκους. Μην κάνετε αυτό, μην κάνετε το άλλο… Δεν είμαστε σε περίοδο ειρήνης, σε περίοδο πολέμου είμαστε και σε περίοδο που έχουμε μια δύσκολη διαχειρίσιμη ακολουθία», τόνισε.
Και πρόσθεσε:
«Γι’ αυτό είπαμε ότι δεν πρέπει να λειτουργήσουν τα σχολεία. Κανείς δεν κλείνει τα σχολεία ελαφρά τη καρδία. Τα παιδιά δεν είναι ενήλικες και δεν διαχειρίζονται την πληροφορία όπως εμείς και μπορεί να γίνει ατύχημα, μπορεί να έχουμε θύματα από πανικό ή τραυματισμό. Το ίδιο συμβαίνει για τις κατολισθήσεις, για τις συναθροίσεις κ.ά.».
Όσον αφορά το ενδεχόμενο ηφαιστειακής έκρηξης, είπε ότι αυτή είναι μια ξεχωριστή διαδικασία που έχει ξεκινήσει από τα μέσα του καλοκαιριού.
«Πρόκειται για ένα διαφορετικό φαινόμενο μέσα στην καλντέρα της Σαντορίνης», σύμφωνα με τον καθηγητή Σεισμολογίας, που στην ερώτηση αν υπάρχει ενδεχόμενο ηφαιστειακής έκρηξης, είπε: «Προφανώς και δεν αποκλείεται μια ηφαιστειακή έκρηξη. Υπάρχει μια μικρή πιθανότητα -όχι λόγω της σεισμικής ακολουθίας– αλλά υπάρχει μια μικρή αλλά συγκεκριμένη πιθανότητα να οδηγηθούμε σε έκρηξη».
«Οι κάτοικοι στη Σαντορίνη γνωρίζουν πολύ καλά όλα τα σενάρια μιας πιθανής έκρηξης. Στις τρεις εκρήξεις που έγιναν τον 20ό αιώνα, κανένας άνθρωπος δεν σκοτώθηκε και δεν είχαν τίποτα τότε. Χωρίς σεισμογράφους και πολιτική προστασία. Ούτε μηχανήματα ούτε τίποτα. Ακόμα κι αν φτάσουμε σε αυτό το σενάριο, που έχει μικρές πιθανότητες να συμβεί, θα έχουμε πλήρη ενημέρωση, γιατί έχουμε μηχανήματα και παρακολουθούμε» τόνισε.
«Είναι αργό φαινόμενο, έχουμε γεμίσει με μηχανήματα τη Σαντορίνη. Αν το ηφαίστειο εξελιχθεί προς μια δύσκολη κατεύθυνση, να είστε σίγουροι ότι υπάρχουν και ανακοινώσεις και μέτρα», επισημαίνοντας πάντως ότι «στην κλίμακα 1 έως 10, βρισκόμαστε στο 1 για ηφαιστειακή έκρηξη».