Λίγες ώρες μετά τις γερμανικές εκλογές και ενώ το πολιτικό σκηνικό στο Βερολίνο είναι ακόμη ρευστό, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εμφανίστηκε ως ο απόλυτος ρυθμιστής της ευρωπαϊκής ισορροπίας.
Με ύφος και ρητορική υπεροχής, ο Τούρκος πρόεδρος, μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, διεμήνυσε ότι η Ευρώπη, ειδικά με τις εξελίξεις στην Ουκρανία, έχει ανάγκη την Τουρκία σε καίριους τομείς, από την οικονομία και την άμυνα μέχρι τη διαχείριση των διεθνών κρίσεων. Προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, διατύπωσε τον ισχυρισμό ότι η πλήρης ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί μονόδρομο για τη σωτηρία της γηραιάς ηπείρου.
Την ίδια ώρα, προσπαθώντας για άλλη μια φορά να τοποθετήσει την Τουρκία ως τον απόλυτο διαμεσολαβητή στο ουκρανικό ζήτημα, ο Ταγίπ Ερντογάν παρουσίασε τη χώρα του ως τη μόνη που μπορεί να μιλάει με όλες τις πλευρές. Παράλληλα, δεν δίστασε να κολακεύσει τον Ντόναλντ Τραμπ για την πρωτοβουλία του στο Ουκρανικό, ενώ επανάφερε το σενάριο της φιλοξενίας διαπραγματεύσεων στην Τουρκία.
«Η Ευρώπη μας χρειάζεται σε κάθε κρίσιμο ζήτημα»
Ανακαλώντας την πρόσφατη επίσκεψη του Γερμανού προέδρου Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ στην Άγκυρα στις 5 Φεβρουαρίου, ο Ερντογάν εμφάνισε την Τουρκία ως αναντικατάστατο στρατηγικό εταίρο της Ευρώπης.
«Η επίσκεψη του Γερμανού προέδρου κ. Σταϊνμάγερ στη χώρα μας ήταν σημαντική για εμάς και συζητήσαμε λεπτομερώς πολλά θέματα της κοινής μας ατζέντας, όπως η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η παράνομη μετανάστευση, τα θέματα θεωρήσεων για τους πολίτες μας, η αμυντική βιομηχανία και θέματα που αφορούν την τουρκική κοινότητα στη Γερμανία».
Η Ευρώπη στο χείλος του γκρεμού και η Τουρκία «σωσίβιο»
Συνδέοντας μάλιστα τον πόλεμο στην Ουκρανία με τη σημερινή πολιτική και στρατιωτική κατάσταση της ΕΕ, ο Τούρκος πρόεδρος υποστήριξε ότι η Ευρώπη έχει ανάγκη όσο ποτέ τώρα την Τουρκία στο θέμα της ασφάλειας.
«Πιστεύω ότι είναι χρήσιμο να αναφέρουμε τι αποδίδουμε σημασία στο γεγονός ότι οι σχέσεις μας με την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν πρόσφατα ανακτήσει τον παλιό τους ρυθμό. Εκτός από τις εξελίξεις στη Συρία, οι συζητήσεις στο πλαίσιο του πολέμου στην Ουκρανία επιβεβαιώνουν την ανάγκη της Ευρώπης για την Τουρκία. Ωστόσο, θα ήθελα να πω εδώ ξεκάθαρα και κατηγορηματικά ότι μόνο η Τουρκία, η πλήρης ένταξη της Τουρκίας στην Ένωση, μπορεί να σώσει την Ευρωπαϊκή Ένωση από το αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει, από την οικονομία μέχρι την άμυνα, από την πολιτική μέχρι το διεθνές κύρος της.
Είναι η Τουρκία και η πλήρης ένταξη της Τουρκίας που θα δώσει ζωή στην Ευρώπη, της οποίας η οικονομία και η δημογραφική δομή γερνάει ραγδαία. Όσο πιο γρήγορα η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίσει αυτές τις πραγματικότητες, τόσο καλύτερα θα είναι γι’ αυτήν», προειδοποίησε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, παρουσιάζοντας ως δεδομένη την υπεροχή της Τουρκίας έναντι της Ευρώπης.
«Να σταματήσει η Ε.Ε. να επιμένει σε παρανομίες»
Ο Τούρκος πρόεδρος δεν έμεινε μόνο στις «ευεργετικές» υπηρεσίες, που μπορεί να προσφέρει η χώρα του στην Ε.Ε., αλλά έσπευσε να την κατηγορήσει ότι καθυστερεί αδικαιολόγητα την ένταξη της Τουρκίας, επιμένοντας σε «παρανομίες».
«Θέλουμε να προωθήσουμε τη διαδικασία ένταξής μας στη βάση του αμοιβαίου οφέλους και σεβασμού, με εποικοδομητική κατανόηση όπως πάντα. Προφανώς, αν επιδειχθεί η απαραίτητη βούληση, μπορούμε να έχουμε αποτελέσματα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Αλλά για να συμβεί αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι χώρες που την ηγούνται πρέπει να σταματήσουν να επιμένουν σε παρανομίες. Θα δούμε μαζί το επόμενο διάστημα πώς θα εξελιχθεί», δήλωσε.
Η σημερινή επίσκεψη του Σεργκέι Λαβρόφ στην Άγκυρα και οι μετέπειτα δηλώσεις του Τούρκου προέδρου έφεραν στην επιφάνεια μια βασική αντίθεση στο Ουκρανικό: η Ρωσία δεν θέλει την Ουκρανία στο τραπέζι των συνομιλιών, παρά την επιμονή της Άγκυρας να παρουσιαστεί ως ο προστάτης μιας «δίκαιης και διαρκούς ειρήνης».
«Την περασμένη εβδομάδα φιλοξενήσαμε στη χώρα μας τον πρόεδρο της Ουκρανίας κ. Ζελένσκι και σήμερα υποδεχθήκαμε τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας κ. Λαβρόφ. Θεωρούμε τις επισκέψεις αυτές πολύ σημαντικές σε μια περίοδο που εντείνονται οι διπλωματικές προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας», δήλωσε ο Ερντογάν, υπογραμμίζοντας τη διπλωματική ισορροπία που έχει πετύχει η Τουρκία.
Ο Ερντογάν χαϊδεύει τα αυτιά του Τραμπ
«Τώρα βλέπουμε ότι δημιουργείται μια νέα εξίσωση. Κατ’ αρχήν, χαιρετίζουμε τη βούληση του προέδρου των ΗΠΑ κ. Τραμπ να τερματίσει τον πόλεμο μέσω διαπραγματεύσεων. Η προσέγγιση του τερματισμού του πολέμου στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είναι σύμφωνη με την πολιτική της Τουρκίας τα τελευταία 4 χρόνια», συνέχισε χαρακτηριστικά, παρουσιάζοντας την Τουρκία ως σύμμαχο της αμερικανικής πρωτοβουλίας, παρόλο που προβάλλει άλλη άποψη ως προς τη σύνθεση του τραπεζιού.
«Ο Ζελένσκι πρέπει να είναι στις συνομιλίες»
«Ωστόσο, το ακόλουθο γεγονός δεν θα πρέπει να παραβλεφθεί εδώ: Ο δρόμος για μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη μπορεί να ανοίξει μόνο όταν εκπροσωπούνται όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Με εξαίρεση τη διαδικασία της Κωνσταντινούπολης, η Ρωσία έχει αποκλειστεί από τα τραπέζια που επιχειρήθηκε να στηθούν μέχρι σήμερα και ως εκ τούτου δεν έχει επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα. Εάν η νέα διαδικασία πρόκειται να φέρει αποτελέσματα, η Ουκρανία πρέπει να συμπεριληφθεί σε αυτήν και αυτός ο πόλεμος πρέπει να τερματιστεί μέσω αμοιβαίων διαπραγματεύσεων.
Εξέφρασα τη δίκαιη στάση μας για το θέμα αυτό στον κ. Ζελένσκι, στον Γάλλο πρόεδρο κ. Μακρόν, με τον οποίο μίλησα τηλεφωνικά χθες, και στον κ. Λαβρόφ σήμερα», υπογράμμισε ο Ερντογάν, κάτι που ο Σεργκέι Λαβρόφ είχε αποκλείσει νωρίτερα, δηλώνοντας σαφώς ότι οι συνομιλίες για το Ουκρανικό μπορούν να προχωρήσουν μόνο υπό τους ρωσικούς όρους και αποκλείοντας τον Ζελένσκι από το τραπέζι.
Η Τουρκία προτείνει νέο γύρο διαπραγματεύσεων στο έδαφός της
Πάντως, ο Τούρκος πρόεδρος επιμένει στο να αναβιώσει το μοντέλο των συνομιλιών της Κωνσταντινούπολης, παρόλο που οι διαθέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας παραμένουν αμφίβολα.
«Είμαστε έτοιμοι να παράσχουμε κάθε είδους υποστήριξη για να μετατραπεί η διαδικασία σε μόνιμη ειρήνη, συμπεριλαμβανομένης της φιλοξενίας των συνομιλιών. Ως κράτος που έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη και των δύο χωρών με την ισορροπημένη στάση του, θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για μια μόνιμη και δίκαιη ειρήνη», δήλωσε ο Ερντογάν,
«Σας τα …’λεγα»
Ο Τούρκος πρόεδρος, μετά την εντυπωσιακή άνοδο της ακροδεξιάς στη Γερμανία, δεν παρέλειψε να θίξει το ζήτημα για να φέρει πάλι στο προσκήνιο την αυξανόμενη ισλαμοφοβία και τις μεταναστευτικές πολιτικές της Ευρώπης. Για την Άγκυρα, η άνοδος της ακροδεξιάς είναι απειλή, καθώς επηρεάζει τη μεγάλη τουρκική διασπορά, ιδιαίτερα στη Γερμανία. «Έχω εφιστήσει την προσοχή για την άνοδο των αντι-μεταναστευτικών και ισλαμοφοβικών ακροδεξιών κινημάτων στις δυτικές χώρες, ιδίως στην Ευρώπη.
Δυστυχώς, οι ανησυχίες μας έχουν επιβεβαιωθεί σε πολλές πρόσφατες εκλογές και τα ακροδεξιά κινήματα έχουν γίνει οι καθοριστικοί παράγοντες της πολιτικής στην Ευρώπη σήμερα. Εκτός από τους οικονομικούς παράγοντες, η αποτυχία της ευρωπαϊκής πολιτικής να διαβάσει σωστά το zeitgeist είναι ένας από τους κύριους λόγους για αυτό. Όπως είδαμε στις πρόσφατες εκλογές, οι ακροδεξιοί δημαγωγοί γεμίζουν το κενό στις ευρωπαϊκές δημοκρατίες», δήλωσε ο Ερντογάν.