Γράφει ο Δρ. Ιωάννης Ανυφαντής
Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία
Η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) εισβάλει με γρήγορους ρυθμούς στην καθημερινότητά μας, προσφέροντας νέες ευκαιρίες αλλά και προκλήσεις, ιδιαίτερα για τους νέους. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι οι νέες γενιές θα πρέπει να εξοικειωθούν με την χρήση τη ΤΝ, καθώς τέτοιου είδους δεξιότητες θα είναι απαραίτητες για την επαγγελματική τους εξέλιξη. Οι νέοι που κατανοούν τις αρχές της ΤΝ και μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα εργαλεία της, θα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να επιτύχουν στην αγορά εργασίας, καθώς η χρήση τους μπορεί να αυξήσει κατακόρυφα την απόδοσή τους ενώ τους επιτρέπει εύκολα να δοκιμάσουν νέες ιδέες. Η ΤΝ σήμερα χρησιμοποιείται σε πολλούς τομείς, από την ιατρική και την εκπαίδευση, την παραγωγή και τις κατασκευές, μέχρι την τέχνη και την ψυχαγωγία.
Ωστόσο η χρήση της ΤΝ εγκυμονεί και κινδύνους. Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους είναι η απώλεια της κριτικής σκέψης. Οι νέοι που βασίζονται υπερβολικά στην ΤΝ για να λύσουν προβλήματα ή να λάβουν αποφάσεις, μπορεί να χάσουν την ικανότητα να σκέφτονται ανεξάρτητα και να αμφισβητούν τις πληροφορίες. Επιπλέον, υπάρχει ο κίνδυνος της παραπληροφόρησης και της χειραγώγησης μέσω αλγορίθμων ΤΝ. Η κριτική ανάλυση των πληροφοριών που λαμβάνουμε, είναι απαραίτητη για να αποφευχθεί η παγίδα των ‘φουσκών πληροφοριών’ (information bubbles), οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε παραπληροφόρηση και περιορισμένη αντίληψη της πραγματικότητας.
Προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι η χρήση της ΤΝ θα είναι προς όφελός τους, υπάρχουν κάποιες επιπλέον προϋποθέσεις, που θα διασφαλίσουν ότι θα χρησιμοποιείται με σύνεση και υπευθυνότητα. Οι νέοι πρέπει να μάθουν να αναλύουν, να αξιολογούν και να αμφισβητούν τις πληροφορίες που λαμβάνουν από την ΤΝ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό τη αεροπλοΐας. Παρά το γεγονός ότι ένα σύγχρονο αεροσκάφος μπορεί πρακτικά να πετάει αυτόνομα χωρίς πιλότο, ο πιλότος εκπαιδεύεται ακόμα πιο εντατικά, προκειμένου σε κάποια δυσκολία να αξιολογήσει τις πληροφορίες που λαμβάνει και να λάβει δράση. Όπως το ταπεινό κομπιουτεράκι που εδώ και 60 χρόνια μπορεί να κάνει εύκολα τις απλές πράξεις δεν μας στέρησε την ικανότητα να προσθέτουμε δυο αριθμούς, από το δημοτικό ακόμα, έτσι και η ΤΝ δεν θα πρέπει να μας στερήσει κάποιες βασικές δεξιότητες.
Το εκπαιδευτικό σύστημα λοιπόν πρέπει να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, της αναλυτικής σκέψης, των δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων και γενικότερα των κοινωνικών δεξιοτήτων (soft skills). Σε έναν κόσμο που κυριαρχείται από την τεχνολογία, η ενίσχυση της επικοινωνίας και της ενσυναίσθησης είναι ζωτικής σημασίας για να διατηρηθούν οι ανθρώπινες σχέσεις και να καλλιεργηθεί η κατανόηση μεταξύ των ανθρώπων.
