Ηταν Μάρτιος του 2023, λίγες ημέρες μετά το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, όταν ο Κώστας Λακαφώσης ξεκίνησε να αναζητάει τα πρώτα στοιχεία.
Αρχικά έψαχνε πλάνα από drone, φωτογραφίες, αλλά και πληροφορίες για το πώς είχαν παραμορφωθεί οι λαμαρίνες των αμαξοστοιχιών. Φέρεται μεταξύ άλλων να εστίαζε το ενδιαφέρον του και στο αποτύπωμα που είχε αφήσει η φωτιά στο σημείο της μετωπικής σύγκρουσης.
Ο δικηγόρος Αντώνης Ψαρόπουλος, ο οποίος έχασε την κόρη του Μάρθη στα Τέμπη, διόρισε τον κ. Λακαφώση ως τεχνικό σύμβουλο. Επειδή ο όγκος της δουλειάς ήταν μεγάλος, συγκροτήθηκε η πενταμελής ομάδα της Επιτροπής Διερεύνησης Ανεξάρτητων Πραγματογνωμόνων Οικογενειών (ΕΔΑΠΟ), εκπροσωπώντας κάποιους εκ των συγγενών των θυμάτων.
Ο Φαίδων Καραϊωσηφίδης, αεροναυπηγός μηχανικός και μέλος αυτής της ομάδας, ο οποίος έχει καταθέσει στα δικαστήρια ως τεχνικός σύμβουλος οικογενειών σε αεροπορικά ατυχήματα, εξηγεί ότι πρότεινε να ακολουθήσουν το αεροπορικό πρότυπο διερεύνησης στην προσέγγιση του σιδηροδρομικού συμβάντος. «Το βασικό ζήτημα ήταν γιατί συνέβη το περιστατικό. Μας απασχολούσε από την αρχή η έλλειψη κουλτούρας ασφαλείας», λέει.
Στις 27 Φεβρουαρίου 2025, μία ημέρα πριν από τη δεύτερη επέτειο του δυστυχήματος, παρουσιάστηκε το πόρισμα του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ). Ο φορέας συστάθηκε μόλις ένα μήνα πριν από το δυστύχημα των Τεμπών, έπειτα από πολυετείς καθυστερήσεις, και κατάφερε να εξασφαλίσει την τοποθέτηση του πρώτου σιδηροδρομικού διερευνητή ένα εξάμηνο αργότερα.
Το πόρισμα των 178 σελίδων παρουσίαζε μια εικόνα διάλυσης του ελληνικού σιδηροδρόμου, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων αποψίλωση προσωπικού και ελλιπή κατανόηση των κινδύνων, ενώ προχωρούσε και σε συστάσεις ασφαλείας. Χαρακτηρίστηκε τότε «ευαγγέλιο» και «εθνική κατάκτηση» από κυβερνητικά στελέχη.
Περίπου 40 ημέρες αργότερα, όμως, όλα φάνηκε να ανατρέπονται. Ο Νίκος Πλακιάς, που έχασε δύο κόρες και μία ανιψιά στο δυστύχημα, ζήτησε την παρέμβαση της Δικαιοσύνης και αμφισβήτησε την επάρκεια του κ. Λακαφώση, τεχνικού συμβούλου συγγενών των θυμάτων, μετά την παραδοχή του ότι δεν είναι εγγεγραμμένος στο ΤΕΕ. Ακολούθησε συνέντευξη ερευνητή του Πανεπιστημίου της Γάνδης στην οποία ανέφερε ότι η μελέτη προσομοίωσης της πυρόσφαιρας που περιλαμβάνεται στο πόρισμα «δεν είναι υψηλής ποιότητας».
Το Πανεπιστήμιο της Πίζας ζήτησε να αφαιρεθεί η αναφορά στη δική του συμβολή. Επιχειρώντας να απαντήσει στον κλονισμό της αξιοπιστίας του πορίσματος, ο πρόεδρος του σιδηροδρομικού τομέα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ Χρήστος Παπαδημητρίου εξέδωσε διαδοχικές ανακοινώσεις, αναιρώντας από ένα σημείο και μετά όσα είχε υποστηρίξει προηγουμένως.
Αποφασίστηκε η απαλοιφή κεφαλαίου από το πόρισμα, όπου πιθανολογούνται τα αίτια της πυρόσφαιρας. Παρενέβη η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Γεωργία Αδειλίνη ζητώντας κατεπείγουσα προκαταρκτική εξέταση. Στις 5 Απριλίου αναφέρθηκε από τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ ότι έχει ξεκινήσει η διαδικασία κατάρτισης σύμβασης με τον «Δημόκριτο» για την πυρόσφαιρα, αλλά από το κέντρο ερευνών δήλωσαν, τέσσερις ημέρες αργότερα, ότι κανένας φορέας δεν τους έχει προσεγγίσει ακόμη. Ο εφέτης ανακριτής Λάρισας Σωτήρης Μπακαΐμης ζήτησε από 18 τεχνικούς συμβούλους συγγενών θυμάτων να προσκομίσουν τίτλους σπουδών και άδειες ασκήσεως επαγγέλματος. Και ο κ. Παπαδημητρίου παραιτήθηκε επικαλούμενος προσωπικούς λόγους.
Σε αυτή την εβδομάδα υπερπληροφόρησης και παλινωδιών, στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης βρέθηκε ξανά η πυρόσφαιρα και τα αίτια που την προκάλεσαν. Μία πτυχή της υπόθεσης, για την οποία υπάρχουν αντικρουόμενες πραγματογνωμοσύνες και για κάποιους συγγενείς θυμάτων θεωρείται σημαντική, καθώς εκτιμάται από τεχνικούς συμβούλους ότι τουλάχιστον πέντε άτομα έχασαν τη ζωή τους από τη φωτιά. Πώς φτάσαμε έως εδώ; Η «Κ» επιχειρεί να ξετυλίξει το κουβάρι.
Η εμπλοκή Λακαφώση
Στο αίτημά της η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου ζητεί να διερευνηθεί ο ρόλος που διαδραμάτισε η ΕΔΑΠΟ στο κομμάτι του πορίσματος για την πυρόσφαιρα και αναφέρεται ονομαστικά στον κ. Λακαφώση. Στις 5 Δεκεμβρίου 2024 ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι η τριμελής επιτροπή που ανέλαβε τη σύνταξη του πορίσματος «έχει έρθει σε επαφή και συνεργάζεται με συγγενείς των θυμάτων, καθώς και με πραγματογνώμονες αυτών για τη διερεύνηση του ατυχήματος».
Λόγω της καθυστερημένης σύστασης και στελέχωσης του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, δεν ήταν εφικτό να γίνει πρωτογενής έρευνα για τα Τέμπη. Στο τελικό πόρισμα γίνονται αρκετές αναφορές στην ΕΔΑΠΟ και σε στοιχεία που παρείχε, όπως μια χρονική παράθεση φωτογραφιών που δείχνει την εξέλιξη της φωτιάς. Ακόμη αναφέρεται ότι «δημιουργήθηκε ειδική συνεργασία από τον Οργανισμό Σιδηροδρόμων της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ERA), για την ανταλλαγή αντικειμενικών στοιχείων, με έναν από τους ειδικούς της ομάδας έρευνας η οποία διορίστηκε από τους συγγενείς των θυμάτων (ΕΔΑΠΟ)».
«Μας αξιολόγησαν ως κάτι χρήσιμο και συνειδητοποίησαν ότι μπορούν να πάρουν σημαντικές πληροφορίες που δεν θα τις βρουν αλλού», σημειώνει στην «Κ» ο κ. Λακαφώσης. Ενα από αυτά τα στοιχεία, όπως προσθέτει, ήταν η χαρτογράφηση της θέσης κάθε θύματος στον χώρο του δυστυχήματος. Οπως αναφέρεται στο πόρισμα, καμία κρατική αρχή δεν είχε αναλάβει αυτό το έργο.
«Από τον Λακαφώση μάθαμε πώς πέθανε το παιδί μας», λέει ο Ηλίας Παπαγγελής, ο οποίος έχασε την κόρη του, Αναστασία, στα Τέμπη. Ο τεχνικός σύμβουλος έδειξε στη σύζυγό του, στο Κουλούρι όπου βρίσκονται τα συντρίμμια, πού καθόταν η κόρη της και πώς έπεσε σε εκείνο το σημείο η οροφή του βαγονιού μετά τη σύγκρουση. «Κάναμε ό,τι κάναμε μόνοι μας. Ηρθε κάποιος από τη Δικαιοσύνη, από την Αστυνομία, από την Πολιτική Προστασία να μας πει το παραμικρό; Κανένας δεν ήρθε», τονίζει ο κ. Παπαγγελής.
Οι προσωμοιώσεις και η Γάνδη
Ο κ. Λακαφώσης φέρεται να πρότεινε τη μέθοδο της υπολογιστικής ρευστοδυναμικής (CFD) –πρόκειται για προσομοιώσεις σε υπολογιστή– για να εκτιμηθεί η ποσότητα της καύσιμης ύλης σε σχέση με την πυρόσφαιρα. Οπως αποτυπώνεται στο πόρισμα, το Πανεπιστήμιο της Γάνδης κλήθηκε να ελέγξει εάν ήταν σωστές οι παράμετροι των προσομοιώσεων που πραγματοποίησε ο κ. Λακαφώσης, όχι να κάνει εκείνο την ανάλυση.
Η «Κ» επικοινώνησε μέσω email με τον καθηγητή Μπαρτ Μέρσι από τη Γάνδη, ο οποίος αναφέρει ότι ήρθαν σε επαφή μαζί τους από τον ERA στις 17 Δεκεμβρίου 2024. Τους ζήτησαν δύο πράγματα: να εκφράσουν την επιστημονική τους άποψη για την εγκυρότητα της μεθόδου CFD και να επιθεωρήσουν την ανάλυση που είχε γίνει μέχρι τότε.
Ολοκλήρωσαν αυτό το έργο σε τρεις εβδομάδες, τον Ιανουάριο του 2025, στέλνοντας τις παρατηρήσεις τους και ζητώντας να διορθωθούν διάφορες παράμετροι. «Δεν είναι σαφές για εμάς σε ποιο βαθμό οι ρυθμίσεις των προσομοιώσεων, αυτές που οδηγούν στα αποτελέσματα στη δημόσια έκθεση, αποκλίνουν από αυτό που εξετάσαμε», σημειώνει ο κ. Μέρσι και προσθέτει ότι οι εκθέσεις τους δεν συμπεριελήφθησαν στο τελικό πόρισμα.
Το κόστος των συμβουλών του Πανεπιστημίου της Γάνδης ανέρχεται σε 15.000 ευρώ. Εκκρεμεί, σύμφωνα με πληροφορίες, η πληρωμή 3.000 ευρώ. Η σύμβαση υπεγράφη ανάμεσα στο Πανεπιστήμιο του Βελγίου και στον ERA, αλλά η καταβολή των χρημάτων γίνεται από τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ. Πρόσφατα ο εθνικός οργανισμός ζήτησε από τον ERA επίσημη ενημέρωση για όλες τις συμβάσεις που ανατέθηκαν στο πλαίσιο της διερεύνησης του δυστυχήματος.
Σύμφωνα με μια εκδοχή, ο κ. Λακαφώσης φέρεται να απευθύνθηκε στον κ. Παπαδημητρίου ρωτώντας τον εάν τα τελικά συμπεράσματα, αυτά δηλαδή που προέκυψαν μετά και τις παρατηρήσεις του πανεπιστημίου, θα σταλούν εκ νέου στη Γάνδη για έλεγχο. Σε αυτό το ερώτημα ο κ. Παπαδημητρίου φέρεται να απάντησε αρνητικά, επικαλούμενος έλλειψη χρημάτων και χρόνου. Κατά άλλη εκδοχή, δεν υπήρχε η δυνατότητα να βγει νέο κονδύλι για το ίδιο έργο με τον ίδιο ανάδοχο.
Η αλληλογραφία με Πίζα και Σουηδία
Για την εγκυρότητα της μεθόδου CFD είχε κληθεί, σύμφωνα με το πόρισμα του ΕΟ∆ΑΣΑΑΜ, να απαντήσει και το Πανεπιστήμιο της Πίζας. Η συμβολή του ιταλικού πανεπιστημίου, όμως, φαίνεται πως δεν ήταν επίσημη. Πρόσφατα, με επιστολή του προς τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ ο καθηγητής Γκαμπριέλε Λαντούτσι ζήτησε να απαλειφθεί από το πόρισμα η αναφορά στην Πίζα, καθώς η μόνη επικοινωνία που είχε με τον Μπαρτ Ακκού, υψηλόβαθμο στελέχος του ERA και μέλος της τριμελούς επιτροπής σύνταξης του πορίσματος, «ήταν ένα ανεπίσημο email».
Ακόμη, το σουηδικό ινστιτούτο RI.SE ανέλαβε για 10.000 ευρώ να παράσχει μια έκθεση για το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ. Σύμφωνα με το πόρισμα, μελετώντας τη βιβλιογραφία το σουηδικό ιντιστούτο αναφέρει ότι είναι θεωρητικά πιθανό να αναφλεγούν και να σχηματίσουν πυρόσφαιρα τα έλαια σιλικόνης.
Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ απευθύνθηκε για το ίδιο ζήτημα και στον Αθανάσιο Κωνσταντόπουλο, καθηγητή στις νέες προηγμένες καθαρές τεχνολογίες καύσης στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ. Στην έκθεσή του ο καθηγητής αποκλείει τα έλαια σιλικόνης των μετασχηματιστών ως πιθανή αιτία, σημειώνοντας ότι δεν υπήρχε αρκετός χρόνος από την αρχική ανάφλεξη μέχρι τον σχηματισμό της πυρόσφαιρας για να υπάρξει συμβολή τους, ενώ στο σημείο του δυστυχήματος δεν βρέθηκε μεγάλη ποσότητα λευκής σκόνης που προκύπτει από την καύση των ελαίων.
«Συνειδητοποίησαν ότι μπορούν να πάρουν σημαντικές πληροφορίες που δεν θα τις βρουν αλλού», λέει ο Κώστας Λακαφώσης για τη συνεργασία της ομάδας εμπειρογνωμόνων των οικογενειών των θυμάτων με τον Οργανισμό Σιδηροδρόμων της Ε.Ε.
Στις αρχές της εβδομάδας, η έκθεση που συνέταξε ο κ. Κωνσταντόπουλος υπεβλήθη μεταφρασμένη στα ελληνικά στον εφέτη ειδικό ανακριτή Σωτήρη Μπακαΐμη. Την Τρίτη, ο κ. Παπαδημητρίου φέρεται να επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον καθηγητή ζητώντας τη σύμφωνη γνώμη του προκειμένου να αναρτηθεί η έκθεση στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ. Τελικά αποφασίστηκε αυτό να μη συμβεί πριν αξιολογηθεί από τον ανακριτή.
Βάσει της μεθόδου CFD εκτιμήθηκε η ποσότητα της «άγνωστης εύφλεκτης ύλης» σε 2,5 τόνους. Στα συμπεράσματα του πορίσματος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ σημειώνεται η αβεβαιότητα ως προς την αιτία πρόκλησης της πυρόσφαιρας και αναφέρεται ότι θα ζητηθεί από κάποιο ερευνητικό ινστιτούτο περαιτέρω έλεγχος στις παραμέτρους των προσομοιώσεων. Αυτή η πρόταση φέρεται να μπήκε έπειτα από επιμονή του διοικητικού συμβουλίου του ΕΟΔΑΣΑΑΜ. Μία ημέρα πριν από την παρουσίαση του πορίσματος τα μέλη του οργανισμού πρότειναν να βγει το κεφάλαιο της πυρόσφαιρας, αλλά ο κ. Ακκού φέρεται να αντέτεινε ότι το πόρισμα είτε θα δημοσιευθεί αυτούσιο είτε καθόλου.
Τα στοιχεία που δεν δόθηκαν
Στις 4 Απριλίου, σύμφωνα με τα πρακτικά συνεδρίασης του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, η ΕΔΑΠΟ φέρεται να μην ανταποκρίθηκε σε δύο αιτήματα του κ. Παπαδημητρίου για παροχή των στοιχείων των προσομοιώσεων, επικαλούμενη πνευματική ιδιοκτησία. Ερωτηθείς σχετικά από την «Κ», ο κ. Λακαφώσης τονίζει ότι από την πρώτη στιγμή δεν είχε καμία διαφωνία για την παροχή κάθε στοιχείου και λεπτομέρειας σχετικά με τις παραμέτρους των προσομοιώσεων σε οποιονδήποτε οργανισμό (όπως ο «Δημόκριτος» ή το Πανεπιστήμιο της Γάνδης) θα συμβληθεί με τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ για να αναλάβει την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων, υπό τον όρο τα στοιχεία να παραμείνουν ως εμπιστευτικές πληροφορίες για την αποκλειστική γνώση του φορέα αξιολόγησης και να μη διατεθούν σε οποιονδήποτε τρίτο.
«Είναι μια παγίδα στην οποία δεν επιθυμώ να πέσω. Ξεκίνησαν όλα με μια προσωπική επίθεση σε εμένα για να απαξιώσουν μετά το πόρισμα. Εχω δηλώσει ότι δεν είμαι εγώ το πόρισμα, ούτε το CFD. Ακόμη και αν πετάξουμε έξω το CFD, το πόρισμα εξακολουθεί να αποκλείει τα έλαια σιλικόνης», λέει.
Την Τρίτη στο διοικητικό συμβούλιο του ΕΟΔΑΣΑΑΜ κλήθηκε να παραστεί ο καθηγητής Πυρηνικής Φυσικής και Οπλικών Επιστημών Θεόδωρος Λιόλιος. Η κλήση του έγινε με πρωτοβουλία του κ. Παπαδημητρίου προκειμένου να αναζητηθεί περαιτέρω επιστημονική τεκμηρίωση για το θέμα της πυρόσφαιρας.
Αργότερα ο κ. Λιόλιος προχώρησε σε ανάρτηση στο Facebook, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι «τους ανέλυσα τη μέθοδο υπολογιστικής ρευστοδυναμικης που παρά τη γενική επιστημονική αξία της, δεν μπορεί να δώσει αξιόπιστα αποτελέσματα για τα Τέμπη, λόγω μεγάλης αβεβαιότητας των δεδομένων που εισάγονται στη μέθοδο και δεν πρέπει να αποτελέσει τεκμήριο απόδειξης των αιτίων της φωτιάς».
Ψάχνοντας τα βιογραφικά
Λίγες ημέρες μετά την παρουσίαση του πορίσματος η Σταυρούλα Καρύδη, μητέρα του νεκρού μηχανοδηγού της εμπορικής αμαξοστοιχίας Δημήτρη Μασσαλή, έδωσε μια τηλεοπτική συνέντευξη, τονίζοντας ότι μιλούσε και για την υστεροφημία του γιου της. «Προσπαθούσαν να τοποθετηθεί πίσω από την τρίτη φορτάμαξα», είπε σχετικά με δημοσιεύματα και δηλώσεις διαφόρων τεχνικών συμβούλων για το εύφλεκτο φορτίο. «Μετά προσπάθησαν να το ανεβάσουν πάνω στις λαμαρίνες. Τότε λοιπόν προσπάθησαν για να υποστηρίξουν την άποψή τους να μειώσουν από τους 30 στους 15, στους δύο τόνους, γιατί τόσοι μπορούσαν να χωρέσουν μέσα σε μία μηχανή. Πολύ φοβάμαι ότι οι δύο τόνοι μπορεί να γίνουν μισός και να μπουν κάτω από τα πόδια του παιδιού μου».
Μεταξύ των συγγενών των θυμάτων δεν υπάρχει ενιαία γραμμή. Ορισμένοι είχαν εξαρχής εκφράσει τις αμφιβολίες τους για την αμεροληψία του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι ο κ. Παπαδημητρίου είχε διατελέσει νομικός σύμβουλος της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων, η πρόεδρος της οποίας διώκεται για τα Τέμπη. Θεωρούν ακόμη ότι αν υπήρξε συγκάλυψη, δεν αφορούσε τη μεταφορά υποτιθέμενου παράνομου φορτίου, αλλά την αλλοίωση του χώρου του δυστυχήματος, ώστε να καθαριστούν όλα άμεσα πριν από τις επικείμενες εκλογές.
Ο δικηγόρος Λεωνίδας Κουμπούρας εκπροσωπεί την κ. Καρύδη και τις οικογένειες Πλακιά, οι οποίες είχαν τρία θύματα στα Τέμπη. Σε υπόμνημα που υπέβαλε στον ανακριτή αναφέρεται στις αντικρουόμενες τεχνικές εκθέσεις και πραγματογνωμοσύνες και ζητεί να σταθμιστεί η αξιοπιστία των συμπερασμάτων τους. Επικαλείται μεταξύ άλλων και το άρθρο 204 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, σύμφωνα με το οποίο οι τεχνικοί σύμβουλοι «επιλέγονται μεταξύ όσων έχουν την ικανότητα να διοριστούν σύμφωνα με τον νόμο για τους πραγματογνώμονες».
Με αφορμή αυτό το αίτημα ο ανακριτής κ. Μπακαΐμης ζήτησε στις 8 Απριλίου από 18 πραγματογνώμονες διαδίκων να αποστείλουν μεταξύ άλλων αντίγραφα τίτλων σπουδών, βεβαιώσεις Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, κωδικούς δραστηριότητας, βεβαιώσεις εγγραφής και ιδιότητας μέλους σε επαγγελματικό σωματείο. Ακολούθως ο Παύλος Ασλανίδης, πατέρας θύματος, ζήτησε από τον ανακριτή διά του δικηγόρου του να προσκομιστούν τα ίδια έγγραφα από τους τεχνικούς συμβούλους των οικογενειών Πλακιά και της Hellenic Train, καθώς και από τους διορισμένους δικαστικούς πραγματογνώμονες.
Το προηγούμενο διάστημα υπήρξαν δημοσιεύματα για το βιογραφικό του κ. Λακαφώση. Αντλούσαν στοιχεία από μια παλιά προσωπική του ιστοσελίδα, όπου είχε αναρτήσει δείγματα της δουλειάς του. Ανέφεραν ότι είχε αποφοιτήσει από το τμήμα Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών και ότι στο παρελθόν είχε ασχοληθεί με την παρουσίαση αγώνων F1, είχε εργαστεί σε περιοδικά όπως οι «4 Τροχοί» και η «Πτήση» και ως φωτογράφος σε ένθετα εφημερίδων, αλλά και στη διαφήμιση. Είχε κάνει μεταξύ άλλων φωτορεπορτάζ για την περιπολία ελικοπτέρου του Frontex και είχε παρακολουθήσει άσκηση της ΕΚΑΜ για την αποτροπή αεροπειρατείας.
«Δεν υπάρχει ζήτημα τυπικών προσόντων, όποιος υπογράφει μια τεχνική έκθεση αξιολογείται», σχολίασε σε ραδιοφωνική συνέντευξή του ο κ. Λακαφώσης. «Πληρώνομαι σε όλη μου τη ζωή ως μηχανικός. Είναι άλλο πράγμα να κάνεις μελέτες για κτίρια ή δημόσια έργα και άλλο πράγμα να κάνεις engineering consulting». Ανέφερε ακόμη ότι δεν γράφτηκε στο ΤΕΕ για να μην πληρώνει μεγάλες ασφαλιστικές εισφορές στο ΤΣΜΕΔΕ και ότι είναι εγγεγραμμένος στον ΕΔΟΕΑΠ, το ταμείο των εργαζομένων στον Τύπο.
Στο υπόμνημά του προς τον ανακριτή της Λάρισας, ο κ. Κουμπούρας υποστηρίζει ότι εγείρει ζήτημα δυσπιστίας η σύμπραξη του ERA με έναν από τους ειδικούς της ΕΔΑΠΟ, που είναι ταυτόχρονα τεχνικός σύμβουλος διαδίκων. «Δεν έχω λάβει ούτε ένα ευρώ από τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ και το ελληνικό κράτος. Δεν υπάρχει ασυμβίβαστο. Η διαδικασία της διερεύνησης δεν έχει καμία σχέση με τη δικαστική έρευνα και αυτό αναφέρεται και στο πόρισμα», υπογραμμίζει ο κ. Λακαφώσης.
Τι προκάλεσε την αλλαγή στάσης του τέως αναπληρωτή προέδρου του ΕΟΔΑΣΑΑΜ Χρήστου Παπαδημητρίου; Το βράδυ της Δευτέρας έλαβε email από τον κ. Λακαφώση, ο οποίος δήλωνε εκτεθειμένος από τις δημόσιες τοποθετήσεις του και του ζητούσε να ανασκευάσει.
Το ντόμινο των αντιφάσεων
Ο κ. Παπαδημητρίου απευθύνθηκε τη Δευτέρα μέσω email στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης, στον απόηχο του δημοσιεύματος των Hellenic Hoaxes, στο οποίο φιλοξενούνταν δηλώσεις ερευνητή του βελγικού ακαδημαϊκού ιδρύματος. Φέρεται να ζήτησε διευκρινίσεις σχετικά με σημεία του πορίσματος που κατά την κρίση του πανεπιστημίου χρειάζονται διόρθωση, προτείνοντας ωστόσο να διατηρηθούν οι αναφορές στη Γάνδη με τη διατύπωση που εκείνοι θα κρίνουν κατάλληλη.
Η απάντηση δόθηκε την Τρίτη και, σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Μέρσι ανέφερε ότι είναι λογικό να μη γίνεται καμία αναφορά στη Γάνδη, αφού τελικά απαλείφθηκε το κεφάλαιο της πυρόσφαιρας.
Με αφορμή αυτές τις εξελίξεις ο κ. Παπαδημητρίου αρνήθηκε δημόσια ότι γνώριζε πως ο κ. Λακαφώσης συνεργαζόταν με την τριμελή επιτροπή διερεύνησης του σιδηροδρομικού δυστυχήματος και υποστήριξε ότι το έμαθε λίγες ημέρες πριν από τη δημοσίευση του πορίσματος. Πολύ σύντομα άλλαξε στάση, αναφέροντας ότι «η χρησιμοποίηση της ΕΔΑΠΟ από την επιτροπή διερεύνησης για τον υπολογισμό της πυρόσφαιρας και τη συνεργασία με το πανεπιστήμιο της Γάνδης έγινε νόμιμα». Ωστόσο, ο ίδιος εκτιμά ότι θα έπρεπε να γίνει η έρευνα με άλλους τρόπους για να μη δοθούν «λαβές περί αντικειμενικότητας».
«Το συμβούλιο εκφράζει τη στήριξή του στο πόρισμα και την άψογη εργασία της ομάδας διερεύνησης και τονίζει ότι η εκτίμηση περί της μη συμμετοχής στο φαινόμενο της δημιουργίας της πυρόσφαιρας των ελαίων σιλικόνης βασίζεται σε βεβαίωση του καθηγητή του ΑΠΘ κ. Κωνσταντόπουλου και φυσικά παραμένει ως έχει», αναφέρεται στα πρακτικά του ΕΟΔΑΣΑΑΜ από τη συνεδρίαση της 8ης Απριλίου.
Παράλληλα ο κ. Παπαδημητρίου παραδέχθηκε ότι του είχε κοινοποιηθεί (τουλάχιστον από τις 28 Ιανουαρίου) ένα email από το οποίο προέκυπτε η συνδρομή του πραγματογνώμονα της ΕΔΑΠΟ στις έρευνες. Ωστόσο, λόγω «του τεράστιου όγκου αλληλογραφίας του και της μη ανάμειξής του με τη διερεύνηση» δεν το είχε ανοίξει και δεν είχε διαβάσει τα συνημμένα. Τι προκάλεσε την αλλαγή στάσης; Το βράδυ της Δευτέρας έλαβε ένα email από τον κ. Λακαφώση, ο οποίος δήλωνε εκτεθειμένος από τις δημόσιες τοποθετήσεις του και ζητούσε να ανασκευάσει.
Εξοδος με ερωτήματα
Τελικά ο κ. Παπαδημητρίου υπέβαλε την παραίτησή του την περασμένη Τετάρτη. Είχαν προηγηθεί δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών που έκαναν λόγο για «παλινωδίες» και «ερωτήματα για τη συμπεριφορά του». Την ίδια ημέρα στη συνεδρίαση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναφέρθηκε ότι οι δημόσιες τοποθετήσεις αυτών των ημερών δημιούργησαν εντυπώσεις «που όχι μόνο πλήττουν το κύρος του οργανισμού, αλλά αδικούν την αξιόλογη δουλειά 18 μηνών της επιτροπής διερεύνησης». Αναφέρθηκε εκ νέου ότι θα ζητηθεί περαιτέρω πιστοποίηση για την πυρόσφαιρα.
