Αυξημένα κατά 103,06% ήταν τα εισοδήματα που δήλωσαν οι επαγγελματίες το 2024 (για το έτος 2023) στην εφορία σε σύγκριση με τις δηλώσεις του 2023, εξέλιξη που οφείλεται στην αλλαγή του τρόπου φορολόγησης των εισοδημάτων. Μάλιστα, πηγές του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αναφέρουν ότι φέτος η αύξηση θα είναι ακόμη μεγαλύτερη, καθώς τα ηλεκτρονικά βιβλία και η αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών μειώνουν σημαντικά τα περιθώρια φοροδιαφυγής.
Παράλληλα, μεγάλη αύξηση της τάξης του 29,24% καταγράφουν τα εισοδήματα που δηλώθηκαν επίσης το 2024 σε σύγκριση με το 2023, από μερίσματα, γεγονός που αποδίδεται στον χαμηλό φορολογικό συντελεστή. Μάλιστα, οι επιχειρήσεις άρχισαν να αποδίδουν μεγαλύτερα μερίσματα στους μετόχους και ως εκ τούτου να εμφανίζουν υψηλότερα κέρδη, από τη στιγμή που η κυβέρνηση προχώρησε στη μείωση του συντελεστή στο 5%.
Συγκεκριμένα, μετά τον Ιανουάριο του 2020 τα μερίσματα φορολογούνται με συντελεστή 5% από 10% που ήταν μέχρι και το 2019 και 15% ένα χρόνο νωρίτερα. Είναι ενδεικτικό ότι τα μερίσματα που διανεμήθηκαν το 2019 ανήλθαν σε 2,6 δισ. ευρώ, ενώ πλέον έχουν ξεπεράσει τα 8,7 δισ. ευρώ. Δηλαδή καταγράφεται αύξηση 234,6% το 2024 σε σύγκριση με το 2019. Στα μερίσματα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σλοβενία και Ελλάδα έχουν τον ίδιο συντελεστή (5%), ενώ πολλές χώρες, όπως για παράδειγμα η Γαλλία, η Σλοβακία και η Κύπρος δεν επιβάλουν φόρο κατά τη διανομή. Από την άλλη πλευρά, η Ισπανία, το Λουξεμβούργο και η Πορτογαλία φορολογούν τα μερίσματα με συντελεστή 15%, ενώ Αυστρία, Γερμανία, Βέλγιο και Ιταλία με συντελεστές που κυμαίνονται μεταξύ 25%-30%.
Συνολικά τα εισοδήματα που δηλώθηκαν το 2024 από όλες τις κατηγορίες ήταν αυξημένα κατά 15,7% ή 14,4 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το 2023, ενώ στη διετία (2023-2024) τα δηλωθέντα εισοδήματα παρουσιάζουν αύξηση 21,8 δισ. ευρώ, με τάσεις μάλιστα αυξητικές. Συγκεκριμένα, τα εισοδήματα που δηλώνονται φέτος στην εφορία υπολογίζεται ότι θα καταγράψουν νέα μεγάλη αύξηση. Αυτό είναι αποτέλεσμα και της αύξησης του κατώτατου μισθού, της μείωσης της ανεργίας, αλλά και των αυξήσεων των αποδοχών στον ιδιωτικό τομέα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, το 2024 (εισοδήματα 2023) δηλώθηκαν συνολικά 106 δισ. ευρώ έναντι 91,6 δισ. ευρώ το 2023 (εισοδήματα 2022). Δηλαδή το δηλωθέν εισόδημα των φυσικών προσώπων αυξήθηκε κατά 15,7% μεταξύ 2024 και 2023.
Ειδικότερα:
• Ελεύθεροι επαγγελματίες: Δήλωσαν εισοδήματα επιπλέον 5,28 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2023, φθάνοντας τα 10,4 δισ. ευρώ. Ο διπλασιασμός είναι αποτέλεσμα, όπως προαναφέρθηκε, της αλλαγής του τρόπου φορολόγησης των εισοδημάτων τους. Συγκεκριμένα, στη θέσπιση του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης των εισοδημάτων τους. Σημειώνεται ότι το 56% των ελευθέρων επαγγελματιών, επιτηδευματιών και ατομικών επιχειρήσεων φορολογήθηκε με τα τεκμήρια και κατέβαλε επιπλέον φόρο σε σχέση με αυτόν που αναλογεί στο δηλωθέν εισόδημα ύψους 470 εκατ. ευρώ. Το 44% που φορολογήθηκε βάσει των δηλωθέντων εισοδημάτων εμφάνισε αυξημένα κέρδη σε σχέση με το προηγούμενο έτος, που κατά μέσον όρο κυμάνθηκαν στα 4.500 ευρώ ανά δήλωση και συνολικά στα 1,13 δισ. ευρώ.
• Μισθωτοί – συνταξιούχοι: Δήλωσαν στην εφορία επιπλέον 6,3 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το 2023. Μόνο από τις αυξήσεις των αποδοχών εισπράχθηκαν ασφαλιστικές εισφορές επιπλέον των προγραμματισθέντων ύψους 850 εκατ. ευρώ.
• Μερίσματα: Διανεμήθηκαν 8,71 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα κατά 1,97 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το 2023. Τα τελευταία χρόνια αυξάνονται τα ποσά των μερισμάτων. Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα του χαμηλού συντελεστή που εφαρμόζεται από το 2020.
• Αγρότες: Δηλώθηκαν 1,93 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 159,3 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το 2023.
• Ακίνητη περιουσία: Δηλώθηκαν 8,53 δισ. ευρώ, επιπλέον 673 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2023. H αύξηση αποδίδεται κατά κύριο λόγο στα σημαντικά έσοδα που καταγράφονται από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Κατά τα άλλα, το ποσό των εισοδημάτων από ακίνητα θα έπρεπε να είναι πολύ υψηλότερο και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ιθυνόντων η φορολογητέα ύλη που υπολείπεται ξεπερνάει τα 4 δισ. ευρώ. Σε μια περίοδο όπου τα ενοίκια καταγράφουν σημαντικές αυξήσεις, από τα στοιχεία προκύπτει ότι η μέση ετήσια δαπάνη ενοικίου για πρώτη κατοικία είναι μόλις 3.058 ευρώ, δηλαδή 255 ευρώ τον μήνα. Για παράδειγμα, στο Παγκράτι για ένα διαμέρισμα 100 τ.μ. το μέσο ζητούμενο ενοίκιο ξεπερνάει τα 1.150 ευρώ.
Από την ανάλυση των στατιστικών προκύπτουν επίσης τα εξής:
• Σχεδόν ένα στα δύο νοικοκυριά ή για την ακρίβεια το 47% δήλωσε ετήσια εισοδήματα που δεν υπερβαίνουν τα 10.000 ευρώ, ενώ με μηδενικό εισόδημα εμφανίζονται 831.053 φορολογούμενοι, αριθμός ο οποίος είναι αυξημένος κατά 50.144 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Στον αντίποδα βρίσκονται 3.371 φορολογούμενοι που δηλώνουν ετήσια εισοδήματα άνω των 500.000 ευρώ και μάλιστα 1.499 εμφανίζονται με εισοδήματα άνω των 900.000 ευρώ.
• 1.288.038 φορολογούμενοι (από 1.540.255 το 2023) έπεσαν στην παγίδα των τεκμηρίων και αναγκάστηκαν να φορολογηθούν για εισοδήματα υψηλότερα κατά 4,168 δισ. ευρώ από αυτά που δήλωσαν, με αποτέλεσμα να πληρώσουν έξτρα ποσά φόρων. Από αυτούς, οι 294.532 είναι εισοδηματίες, οι 7.715 επαγγελματίες, οι 478.345 μισθωτοί, οι 376.162 συνταξιούχοι και οι 66.284 αγρότες. Τον μεγαλύτερο επιπλέον φόρο λόγω τεκμηρίων κατέβαλαν οι μισθωτοί με 1,159 δισ. ευρώ και ακολουθούν οι εισοδηματίες με 1,446 δισ. ευρώ, οι συνταξιούχοι με 1,066 δισ. ευρώ, οι επαγγελματίες με 253,848 εκατ. ευρώ και οι αγρότες με 241,312 εκατ. ευρώ.
Αυξήθηκαν κατά 5 δισ. τα φορολογητέα κέρδη των επιχειρήσεων
Αυξημένα κατά 5 δισ. ευρώ ήταν τα φορολογητέα κέρδη που δήλωσαν συνολικά οι επιχειρήσεις το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
Παρά το γεγονός ότι τα ακαθάριστα έσοδα ήταν μειωμένα κατά 4 δισ. ευρώ το 2023 έναντι του 2022, οι επιχειρήσεις φαίνεται ότι δήλωσαν λιγότερες δαπάνες και ως εκ τούτου αυξήθηκαν τα φορολογητέα κέρδη τους. Η μείωση των δαπανών από τις επιχειρήσεις οφείλεται, όπως τονίζουν πηγές του υπουργείου Οικονομικών, στα ηλεκτρονικά βιβλία, καθώς όλα τα έσοδα και έξοδα «περνούν» από τα myData.
Από την επεξεργασία των στοιχείων προκύπτει ότι έξι στις δέκα επιχειρήσεις δήλωσαν το 2024 (για τη χρήση του 2023) ζημίες ή μηδενικά κέρδη. Συγκεκριμένα, σε σύνολο 356.601 νομικών προσώπων 133.020 δήλωσαν ζημίες ύψους 37,77 δισ. ευρώ, 80.279 μηδενικά αποτελέσματα, ενώ κέρδη παρουσίασαν 143.302 επιχειρήσεις. Ουσιαστικά κέρδη κατέγραψε μόλις το 40,1% των νομικών προσώπων. Τα ακαθάριστα έσοδα που δήλωσαν οι επιχειρήσεις όλης της χώρας (νομικά πρόσωπα) ανήλθαν σε 420 δισ. ευρώ, ενώ ο φόρος που βεβαιώθηκε έφθασε τα 7,2 δισ. ευρώ.
Από την επεξεργασία των στοιχείων προκύπτει ότι 3.975 επιχειρήσεις με φορολογητέα κέρδη από 900.000 ευρώ και άνω πλήρωσαν φόρο 4,5 δισ. ευρώ. Ουσιαστικά, το 1,1% του συνόλου των επιχειρήσεων πλήρωσε το 62,5% του συνολικού φόρου.
Ειδικότερα και σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ:
• 356.601 νομικά πρόσωπα δήλωσαν ακαθάριστα έσοδα συνολικού ύψους 420 δισ. ευρώ. Το συνολικό ύψος των φόρων που κλήθηκαν να πληρώσουν ανήλθε σε 7,2 δισ. Τα φορολογητέα κέρδη ανήλθαν σε 30 δισ. ευρώ, ενώ ο φόρος που πλήρωσαν ήταν αυξημένος κατά 600 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τη χρήση του 2022.
• Οι κεφαλαιουχικές εταιρείες που υπέβαλαν πέρυσι φορολογική δήλωση (για τη χρήση του έτους 2023) ανήλθαν σε 134.708. Από αυτές, οι 66.737 δήλωσαν ζημίες, ενώ 14.350 είχαν μηδενικά αποτελέσματα. Οι υπόλοιπες εμφάνισαν φορολογητέα καθαρά κέρδη ύψους 23,1 δισ. ευρώ.
Οι επιχειρήσεις δήλωσαν λιγότερες δαπάνες, καθώς όλα τα έσοδα και έξοδα «περνούν» από τα myData και ως εκ τούτου αυξήθηκαν τα φορολογητέα κέρδη τους.
• Από τις ανώνυμες εταιρείες που υπέβαλαν πέρυσι φορολογική δήλωση:
α) 20.361 ήταν βιομηχανικές, μεταποιητικές και παραγωγικές με συνολικό τζίρο 255 δισ. ευρώ. Από αυτές, οι 10.346 εμφάνισαν ζημίες, οι 851 δήλωσαν μηδενικά ποσά φορολογητέου εισοδήματος και οι υπόλοιπες δήλωσαν φορολογητέα εισοδήματα (κέρδη) συνολικού ύψους 17,7 δισ. ευρώ.
β) 1.957 ήταν τραπεζικές και χρηματιστηριακές, οι οποίες εμφάνισαν συνολικό ετήσιο τζίρο ύψους 76,3 δισ. ευρώ. Από αυτές, οι 1.347 εμφάνισαν ζημίες συνολικού ύψους 11,3 δισ. ευρώ, οι 87 δήλωσαν μηδενικά ποσά φορολογητέου εισοδήματος και οι υπόλοιπες δήλωσαν φορολογητέα εισοδήματα συνολικού ύψους 2,6 δισ. ευρώ.
γ) 1.987 ήταν ασφαλιστικές, με συνολικό ετήσιο τζίρο 65,2 δισ. το προηγούμενο έτος. Από αυτές, οι 965 εμφάνισαν ζημίες συνολικού ύψους 6,59 δισ. ευρώ, οι 65 δήλωσαν μηδενικά ποσά και οι υπόλοιπες φορολογητέα εισοδήματα (κέρδη) συνολικού ύψους 2,4 δισ. ευρώ.
δ) 34.663 ήταν εμπορικές και παροχής υπηρεσιών. Από αυτές, οι 17.120 εμφάνισαν ζημίες συνολικού ύψους 24,5 δισ. ευρώ, οι 1.580 δήλωσαν μηδενικά ποσά και οι υπόλοιπες κέρδη.
• Οι προσωπικές εταιρείες που υπέβαλαν φορολογική δήλωση (για τη χρήση του έτους 2022) ανήλθαν σε 131.359. Ζημιογόνες ήταν 51.912, ενώ 8.574 δήλωσαν μηδενικά κέρδη. Οι υπόλοιπες δήλωσαν φορολογητέο εισόδημα 4,7 δισ. ευρώ.
Πάνω από 3,5 δισ. επιπλέον έσοδα λόγω ΦΠΑ και… ακρίβειας
Παράλληλα με την εκρηκτική αύξηση των εισοδημάτων που δηλώθηκαν το 2024, και οι έμμεσοι φόροι έκαναν νέο ρεκόρ. Η αύξηση οφείλεται στον συνδυασμό των υψηλών φορολογικών συντελεστών και στον πληθωρισμό, όπως επισημαίνεται σε ειδική έκθεση της ΑΑΔΕ. Αναλυτικότερα, από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ προκύπτουν τα ακόλουθα όσον αφορά την κατανομή των φόρων και την προέλευση των εσόδων: οι φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών απέφεραν 37,553 δισ. ευρώ στα δημόσια ταμεία, αυξημένα κατά 3,575 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 10,52% σε σχέση με το 2023.
Εκτός όμως από την ακρίβεια που συνετέλεσε καθοριστικά στην αύξηση των εσόδων από ΦΠΑ, ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο διαδραμάτισαν και οι αλλαγές στη φορολογία και συγκεκριμένα το μερικό κλείδωμα των δηλώσεων ΦΠΑ. Ουσιαστικά, η φορολογική διοίκηση είχε μια σημαντική εικόνα τόσο των εσόδων όσο και των εξόδων των επιχειρήσεων, κάτι που φάνηκε και από το ποσοστό συμμόρφωσης των υπόχρεων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της φορολογικής διοίκησης, οι εμπρόθεσμες πληρωμές έφθασαν στο 82,27%, ενώ ένα σημαντικό τμήμα επαγγελματιών και επιχειρήσεων της τάξης του 10% ρύθμισε το χρέος του ΦΠΑ σε 12 δόσεις. Από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ προκύπτουν τα εξής:
Οι φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 10,52% σε σχέση με το 2023 και απέφεραν συνολικά 37,553 δισ. ευρώ στα δημόσια ταμεία.
• Τα έσοδα από ΦΠΑ που εισπράττονται μέσω ΔΟΥ παρουσιάζουν άνοδο μεταξύ των ετών 2024 – 2023 κατά 2.620,1 εκατ. ευρώ.
• Οι φόροι προστιθέμενης αξίας που εισπράττονται από τα τελωνεία αυξήθηκαν κατά 333,02 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
• Τα έσοδα από τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης κινήθηκαν ανοδικά το 2024 σε σχέση με το 2023 κατά 234,34 εκατ. ευρώ, αυξημένοι δηλαδή κατά 3,34%.
